عربستان سعودی در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس بر لزوم رسیدگی «جدی و موثر» به برنامه موشکی و هستهای ایران در جریان مذاکرات وین تاکید کرد و دبیرکل این شورا هم گفته است: «حمله و تهدید علیه هر عضو شورای همکاری خلیج فارس، حمله و تهدید همه اعضا است».
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان روز سهشنبه 23 آذر، قبل از اجلاس شورای همکاری خلیج فارس، در پشت درهای بسته، اعلام کرد برنامه هستهای و موشکی ایران باید در میانه مذاکرات احیای برجام بهصورت «جدی و موثر» مورد رسیدگی قرار گیرد.
او گفت عربستان مذاکرات مستقیم خود را با ایران آغاز کرده و از حل مناقشات از طریق دیپلماسی حمایت میکند.
همزمان نایف حجرف، دبیرکل شورای همکاری خلیج فارس، بر لزوم تلاش مشترک اعضای این شورا برای مواجهه با تهدیدها و اجتناب از مناقشات منطقهای و بینالمللی تاکید کرد.
او گفت: «تلقی اعضای شورا این است که هر حملهای علیه هر یک از اعضا، حمله به همه اعضا و هر خطر و تهدیدی علیه هر کدام از ما، تهدیدی علیه همه ماست».
دبیرکل این شورا به نام کشوری خاص اشاره نکرد اما کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس همواره از نفوذ ایران در منطقه، جنگهای نیابتی و حمایت از شبهنظامیان منطقه توسط جمهوری اسلامی اظهار نگرانی کردهاند.
البته آقای حجرف قبل از این اظهارات در مصاحبهای با یک شبکه محلی عربستان گفت ایران باید «نشانههایی از حسن نیت ارائه کند».
در همین حال، فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان بعد از اجلاس شورای همکاری خلیج فارس گفت به نظر میرسد ایران در مذاکرات هستهای سنگاندازی میکند، و ابراز امیدواری کرد که به زودی شاهد پیشرفت باشیم.
او گفت عربستان با اعضای برجام در تماس نزدیک است و بازخورد مذاکرات جای خوشبینی باقی نمیگذارد.
آقای فرحان از آنجا که اعضای شورا میخواهند بخشی از مذاکرات باشند، لذا از هر مکانیسمی که به نگرانیهایشان پایان دهد، استقبال میکنند.
طی سه سال گذشته علاوه بر حملات به کشتیها و نفتکشها در خلیج فارس، تاسیسات نفتی عربستان نیز مورد هدف قرار گرفته و کشورهای غربی، اسرائیل و عربستان انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه گرفتهاند. ایران این موضوع را رد کرده است.
در آستانه اجلاس روز سهشنبه، محمد بن سلمان در یک سفر منطقهای با رهبران امارات، عمان و کویت دیدار کرده بود.
به نظر میرسد این سفر برای نزدیکتر کردن مواضع این کشورها به عربستان صورت گرفته باشد.
تنها کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس نیستند که نسبت به نفوذ ایران در منطقه نگران هستند.
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب، نیز روز ۱۴ آذر ایران را متهم کرد که قصد دارد تنگه هرمز و بابالمندب را بهطور مستقیم یا از طریق شبهنظامیانی که تأمین مالی میکند، به کنترل خود درآورد.
عربستان، مصر، اردن، امارات و برخی دیگر از کشورهای عربی که موضعی سختگیرانهتر مقابل ایران دارند، طی ماههای گذشته روابط خود را با دیگر کشورهای عربی نزدیک به ایران بهبود بخشیدهاند.
عربستان سعودی و مصر پس از سه سالونیم به تحریم اقتصادی و دیپلماتیک قطر پایان دادند و حدود یک سال پیش مناسبات خود را با دوحه از سر گرفتند.
امارات متحده عربی و بحرین هنوز مناسبات با قطر را عادی نکردهاند ولی به نظر میرسد که امارات در ماههای اخیر گامهایی در این زمینه برداشته است.
اردن، امارات، عمان و مصر نیز روابط خود با دولت سوریه را از سر گرفتهاند.