افزایش چشم‌گیر بهای انرژی اگرچه برای عربستان، به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان، درآمد سرشاری به همراه داشته است اما با وجود این، ریاض با مشکلاتی همچون نرخ بیکاری بالا و ادامه جنگ در یمن روبرو است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز جمعه ۱۲ فروردین (۱ آوریل) نوشت که محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و پدرش، ملک سلمان برای حل مشکل بیکاری جوانان عربستانی و همچنین یافتن راهی برای پایان دادن به جنگ در یمن، در بحبوحه جنگ در اوکراین، روزهای سرنوشت‌سازی را می‌گذرانند.
آیا خاندان آل سعود می‌تواند روابط آشفته عربستان با ایالات متحده آمریکا را بازسازی کند؟ یا عربستان به سمت چین، به عنوان بزرگترین خریدار نفت خام جهان و یا حتی روسیه متمایل خواهد شد؟
افزایش شدید بهای انرژی در هفته‌های گذشته، به شدت واشنگتن را تحت فشار قرار داده است. با وجود این، بعید به نظر می‌رسد که عربستان به آمریکا نزدیک شود. ولیعهد عربستان به تازگی در مصاحبه‌ای در پاسخ به این سوال که او مایل است جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا درباره چه چیزی آگاه شود، گفت: «من اهمیتی نمی‌دهم».
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
محمد بن سلمان افزود: «این به بایدن بستگی دارد که به منافع آمریکا فکر کند».
استفاده عربستان از افزایش بهای انرژی
شاید تاکنون هیچ کشوری در جهان همچون عربستان از جنگ در اوکراین سود نبرده باشد. منابع نفتی عظیم عربستان در مناطق بیابانی، این کشور را به یکی از ارزان‌ترین مناطق جهان برای تولید نفت خام تبدیل کرده است.
بر اساس گزارش موسسه مالی بین‌المللی، به ازای هر ۱۰ دلار افزایش قیمت هر بشکه نفت، عربستان سعودی سالانه ۴۰ میلیارد دلار درآمد بیشتری کسب می‌کند.
اکنون قیمت نفت خام برنت به بشکه‌ای ۱۰۵ دلار رسیده که بالاترین رقم از سال ۲۰۱۴ تاکنون به شمار می‌رود. برای شاهزاده ۳۶ ساله خاندان آل سعود، درآمدهای نفتی بیشتر باعث می‌شود تا پروژه عظیم ”نئوم” را با سرعت بیشتری دنبال کند. ”نئوم” پروژه‌ای شامل چندین “نوین‌شهر” در شمال غربی عربستان، با تمرکز بر اصل پایداری و همخوانی با محیط زیست است. عکس‌های ماهواره‌ای نشان می‌دهند که ساخت این شهر هنوز در مراحل اولیه قرار دارد.
همچنین، اشتغال‌زایی‌های مدنظر محمد بن سلمان که بتواند اقتصاد عربستان را از وابستگی به نفت نجات دهد، سال‌ها طول خواهد کشید. بر اساس آخرین آمار رسمی مربوط به اواخر سال ۲۰۲۱، نرخ بیکاری در عربستان برای مردان ۳۲/۷ درصد و برای زنان ۲۵/۲ درصد به ثبت رسیده است. بازگشایی سینماها و همچنین اجازه برگزاری کنسرت، بخشی از تلاش‌های مقام‌های عربستان برای کاهش نرخ بیکاری در این کشور است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
محمد بن سلمان به تازگی در گفت‌وگویی با مجله آتلانتیک گفت: «اگر من دنبال کاهش نرخ بیکاری هستم و صنعت گردشگری می‌تواند یک میلیون شغل ایجاد کند، این بدان معناست که باید از این ظرفیت استفاده کنم».
انتقادهای حقوق بشری از عربستان
عربستان اما از لحاظ حقوق بشری با انتقادهای زیادی از سوی فعالان حقوق بشر و کشورهای غربی مواجه است. به تازگی ۸۱ نفر در یک روز به دلیل اتهام های مرتبط با تروریسم در عربستان اعدام شدند. این، گسترده‌ترین اعدام دسته‌جمعی در تاریخ این کشور است.
از سوی دیگر، جنگ با حوثی‌ها در یمن به رهبری عربستان همچنان ادامه دارد و این در حالی است که مقام‌های ریاض وعده داده بودند، این جنگ خیلی زودتر با پیروزی عربستان به پایان خواهد رسید.
در سال‌های گذشته پرونده قتل جمال خاشقچی، روزنامه‌نگار منتقد عربستانی نیز باعث شده که ریاض به شدت به دلیل نقض حقوق بشر با فشار جامعه جهانی مواجه شود.
بایدن در جریان مبارزه‌های انتخاباتی، ولیعهد عربستان را ”منفور” نامیده بود و از زمان رسیدن به کاخ سفید تنها با ملک سلمان، پادشاه عربستان گفت‌وگو کرده است.
حال به نظر می‌رسد که عربستان و امارات از وضعیت کنونی برای امتیاز گرفتن از آمریکا در خصوص جنگ در یمن استفاده می‌کنند و همزمان، به روابط خود با روسیه نیز ادامه می‌دهند. از سوی دیگر ظاهرا عربستان در فکر آن است تا بار دیگر مقداری از نفت خود را با ارز ”یوان چین” بفروشد.
از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین و تحریم‌های مرتبط با آن علیه روسیه، قیمت نفت بیش از پیش افزایش یافته است و به همین ترتیب، درآمدهای نفتی عربستان نیز به شدت افزایش یافته است.
شرکت نفت عربستان سعودی، آرامکو، روز ۲۰ مارس (۲۹ اسفند) اعلام کرد که سود این شرکت در سال گذشته میلادی به دلیل بالا رفتن شدید قیمت نفت به بیش از دو برابر رسیده است. بر اساس این گزارش، این مازاد درآمد از ۴۹ میلیارد دلار در سال گذشته به ۱۱۰ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۱ افزایش یافته است.