ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز سهشنبه چهارم مرداد گفته است که ایالات متحده متن پیشنهادی تازه اتحادیه اروپا در خصوص احیای توافق هستهای موسوم به برجام را بررسی میکند.
ند پرایس در پاسخ به پرسشی در خصوص ارائه پیشنویس تفاهم توسط جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و میانجی مذاکرات برجام ، اظهار داشت، آنچه میتوانم بگویم این است که ما در حال بررسی پیش نویس تفاهم در مورد بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام هستیم که مسئول عالی سیاست خارجی (اتحادیه اروپا) با ما، همچنین ایران و سایر اعضای برجام در میان گذاشت.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا اضافه کرد: ما پاسخ خود را مستقمیا با اتحادیه اروپا در میان خواهیم گذاشت.
جوزپ بورل روز سهشنبه در مقالهای در نشریه فایننشال تایمز با اشاره به ۱۵ ماه مذاکرات «سازنده و فشرده» و تعاملات بیشمار اعضای برجام و آمریکا، به این نتیجه رسیده است که دیگر جا برای امتیازگیریهای بیشتر و چشمگیر وجود ندارد.
مسئول عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این مقاله تاکید کرده است که متن تفاهم تازهای را روی میز گذاشته است که «جزئیات دقیق لغو تحریمها و همچنین گامهای هستهای که میبایست برای احیای توافق برجام برداشته شود» را مشخص کرده است.
جوزپ بورل تصریح کرده است: «اکنون زمان تصمیم گیریهای سیاسی سریع برای پایان دادن به مذاکرات وین بر اساس متن پیشنهادی من و بازگشت فوری به برجام با اجرا کامل آن، فرا رسیده است.»
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا تصریح کرده است، در صورتی که این پیشنویس تفاهم به نتیجه نرسد خطر «یک بحران هستهای» وجود خواهد داشت که افزایش انزوای ایران و مردم این کشور را در پی خواهد داشت.
«پاسخ در کوتاه مدت»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در ادامه گفته است: «همانطور که قبلاً گفتیم – و این چیزی است که شما اخیراً و دیروز شنیدید – یک طرح کلی است از آنچه که ما معتقدیم معامله خوبی است و از ماه مارس روی میز مذاکرات قرار داشته است که ما آماده پذیرش آن بودهایم.»
اشاره ند پرایس به متن توافق به دست آمده در مذاکرات احیای برجام در وین پایتخت اتریش است. این مذاکرات از اسفند ماه به دنبال اعلام آماده شدن این متن متوقف شده است. ایران و آمریکا یکدیگر را مقصر توقف این مذاکرات معرفی میکنند.
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کرده است: «ما میدانیم که این متن پیشنویس تازهای که آقای بورل به آن اشاره کرد، براساس متنی است از ماه مارس روی میز بوده است. ما در حال مطالعه تغییراتی هستیم که توسط اتحادیه اروپا پیشنهاد شده است. ما در کوتاه مدت به آنها پاسخ خواهیم داد.»
ند پرایس ابراز امیدواری کرده است که «ایران بالاخره و در نهایت تصمیم بگیرد از فرصتی که پیشروی این کشور قرار دارد، استفاده کند.»
«ایدههای» ایران
در همین حال، علی باقری کنی، مذاکرات کننده ارشد ایران، نیز روز سهشنبه گفته است، تهران ایدههای خود را جمع بندی وارائه خواهد کرد.
علی باقری کنی در حساب کاربری خود در توییتر نوشته است که «در طول هفته گذشته تبادل نظرهای جدی و سازندهای با طرفهای مقابل» درباره مذاکرات احیای برجام در « وین انجام شده است.»
مذاکره کننده ارشد ایران در ادامه گفته است: «هماهنگ کننده ایدههای خود را برای جمعبندی مذاکرات ارائه کرده است ما نیز ایدههایی برای جمعبندی مذاکرات، هم از لحاظ شکلی و هم محتوایی، داریم که به اشتراک» میگذاریم.
جوزپ بورل گفته است، توافق برجام که هفت سال پیش به دست آمد، محدودیتهای محکم و نظارتهای گسترده بر فعالیتهای هستهای ایران اعمال کرد و در مقابل، چشماندازی برای منافع اقتصادی ایران با لغو تحریمهای آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل باز کرد.
بر اساس توافق هستهای بین ایران و شش قدرت جهانی موسوم به برجام در سال ۱۳۹۴، ایران پذیرفت بسیاری از فعالیتهای اتمی خود را متوقف کند و در مقابل، تحریمهای بینالمللی علیه آن لغو یا تعلیق شود.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، در اردیبهشت ۱۳۹۷ با خروج از برجام، خواستار توافق گستردهتری با ایران بود که بتواند علاوه بر اصلاح این توافق، فعالیتهای منطقهای و برنامه موشکی ایران را نیز در بر بگیرد.
در همین راستا، دولت دونالد ترامپ برای آوردن ایران به پای میز مذاکره از سال ۲۰۱۷ با سیاست«فشار حداکثری» تحریمهای گستردهای را علیه تهران اعمال کرد. ایران نیز یک سال بعد از بسیاری تعهدات خود در چارچوب برجام عدول کرده است.
مذاکرات احیای توافق هستهای برجام که به دنبال روی کار آمدن دولت جو بایدن در وین آغاز شد، پس از روی کار آمدن دولت ابراهیم رئیسی برای مدتی متوقف شد. این مذاکرات در هشتم آذرماه پارسال از سرگرفته و در اسفندماه متوقف شد. این مذاکرات تاکنون به نتیجهای نرسیده است.