امریکا همان طرحی که سالهای آخر با رژیم صدام،فروش و پول نفت برای خرید غذا و دارو بود. حال این کار را با رژیم جمهوری اسلامی ایران عملی نمود. در حالی است که بر اساس خبری که روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر کرد، قرار است در ازای خروج پنج زندانی آمریکایی از ایران، تهران برای «مقاصد بشردوستانه» به شش میلیارد دلار اموال بلوکه شده دسترسی پیدا کند اما جمهوری اسلامی تاکید می کندکه نحوه هزینه کردن دارایی‌های مسدود شده‌ای که قرار است در ازای آزادی پنج زندانی آمریکایی به آنها دسترسی پیدا کند، با صلاح دید مقام‌های حکومت مشخص خواهد شد.
وزارت خارجه جمهوری اسلامی با اشاره به توافق با آمریکا برای آزادی زندانیان آمریکایی در قبال آزادسازی ارزهای بلوکه‌شده اعلام کرد تهران «تضمین لازم را برای پایبندی آمریکا به تعهدات خود در این خصوص دریافت کرده است.»
این بیانیه افزود چگونگی بهره‌برداری از منابع و دارایی‌های مالی رفع توقیف شده در اختیار جمهوری اسلامی بوده و این منابع برای نیازهای مختلف کشور حسب تشخیص مراجع ذی‌صلاح هزینه خواهد شد.
این در حالی است که بر اساس خبری که روزنامه نیویورک‌تایمز منتشر کرد، قرار است در ازای خروج پنج زندانی آمریکایی از ایران، تهران برای «مقاصد بشردوستانه» به شش میلیارد دلار اموال بلوکه شده دسترسی پیدا کند.
ایرنا، خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی، نیز به نقل از یک «مقام آگاه» نوشت: «بر اساس توافق صورت گرفته، پنج نفر از زندانیان ایرانی در آمریکا و پنج نفر از زندانیان آمریکایی در ایران تبادل خواهند شد.»
ایرنا افزود: «شش میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی، به‌همراه مقدار قابل توجهی از وجوه ایران در بانک تی‌بی‌آی عراق آزاد خواهد شد.»
از سوی دیگر، صفحه نورنیوز، وابسته به شورای امنیت ملی، در شبکه اجتماعی اکس با اشاره به توافق تبادل زندانیان نوشت: جمهوری اسلامی «ماه‌هاست که به‌دلایل بشردوستانه، گفت‌و‌گوهای غیرمستقیم» در این زمینه را آغاز کرده، اما «با رویکرد سیاسی آمریکا و گره زدن موضوعات غیرمرتبط بسیار طولانی شد، اما اکنون شرایط در حال تغییر است.»
در همین حال، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، انتقال این پنج شهروند آمریکایی به حبس خانگی را «گامی مثبت» خواند و در عین حال خاطرنشان کرد تحریم‌های جمهوری اسلامی کاهش نخواهد یافت. او گفت واشینگتن به اعمال همه تحریم‌ها علیه ایران ادامه خواهد داد.
بلینکن با اشاره به اینکه آزادی شهروندان آمریکایی یک بحث کاملا مجزا است، تاکید کرد ایالات‌متحده «با قاطعیت» به مقابله با فعالیت‌های «بی‌ثبات‌کننده» ایران در منطقه و فراتر از آن ادامه خواهد داد.
وزیر خارجه آمریکا همچنین گفت: به جز پنچ شهروند زندانی آمریکایی در ایران، از زندانی بودن شهروند آمریکایی دیگری در این کشور خبر نداریم.
از سوی دیگر، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در بیانیه‌ای تایید کرد که سیامک نمازی، مراد طاهباز، عماد شرقی و دو زندانی دیگری که هویت آنها طبق خواست خودشان خصوصی می‌ماند، از زندان به حبس خانگی منتقل شده‌اند.
این بیانیه با تاکید بر تلاش واشینگتن برای بازگرداندن پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران به ایالات متحده، گفت مذاکرات برای آزادی نهایی آنها ادامه دارد. این بیانیه در عین حال به جزییات بیشتری اشاره نکرد.
دفتر نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز با استقبال از انتقال پنج شهروند آمریکا در ایران از زندان به حبس خانگی، تاکید کرد: «تا خروج آنها از ایران و پیوستن دوباره آنها به خانواده‌هایشان از پای نمی‌نشینیم.»
رابرت مالی نیز در حساب خود در اکس نوشت: «انتقال پنج شهروند آمریکایی در ایران از زندان به حبس خانگی تنها گام اول است و هر یک روز که آنها از آزادی محروم هستند، زمان بسیار زیادی است. می‌دانم همکارانم تا بازگرداندن آنها به خانه از پای نمی‌نشینند.»
خانواده نمازی خبر داده‌اند که سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و یک تبعه دیگر آمریکا از زندان اوین به حبس خانگی منتقل شده‌اند. آنها توانسته‌اند به طور تصویری حضور این زندانیان در بیرون از زندان را تایید کنند.
دولت آمریکا روز گذشته خانواده این چهار شهروند آمریکا را از انتقالشان به حبس خانگی مطلع کرده بود.
وکیل خانواده نمازی، روز پنجشنبه ۱۹ مرداد در بیانیه خود اعلام کرده، سیامک نمازی، عماد شرقی و مراد طاهباز به همراه یک زندانی آمریکایی دیگر از زندان اوین به یک هتل نامشخص منتقل شده‌اند.
آقای گنسر می‌گوید به نظر می‌آید که پنجمین شهروند آمریکا پیش از این افراد در «حبس خانگی» قرار گرفته است.
وکیل خانواده نمازی اضافه کرده که «اگرچه امیدوارم این اولین قدم برای آزادی نهایی آنها باشد، اما در بهترین حالت، تنها یک اقدام اولیه است و نه چیزی بیشتر».
نام زندانی پنجم هنوز در گزارش ها منعکس نشده است. سه روز پیش روزنامه خراسان از بازداشت یک زن ایرانی-آمریکایی خبر داد و گفت مقام‌های آمریکایی خواهان آزادی او شده‌اند.
روزنامه «نیویورک‌تایمز» در این زمینه در گزارشی نوشت که زندانی چهارم یک دانشمند و نفر پنجم یک بازرگان است.
کاخ سفید در واکنش گفته که انتقال زندانیان آمریکایی به حبس خانگی «دلگرم‌کننده» است.
در همین حال، خبرگزاری رویترز بعدازظهر پنجشنبه به نقل از یک منبع نزدیک به مذاکرات خبر داد که زندانیان آمریکایی پس از آن اجازه پیدا می کنند خاک ایران را ترک کنند که شش میلیارد دلار از پول مسدودشده ایران در کره جنوبی آزاد شود.
این منبع افزوده که چند ایرانی زندانی در آمریکا نیز بر اساس توافق دو کشور بر سر تبادل زندانیان آزاد خواهند شد.
جمهوری اسلامی از مدت‌ها پیش آمادگی خود را برای اجرای توافق «تبادل زندانی» که در آن شهروندان زندانی دوتابعیتی به آمریکا بازگردانده شوند، اعلام کرده، اما برای اجرای آن شروطی تعیین کرده بود که به گفته مقامات آمریکایی مانع از نهایی شدن تفاهم می‌شد. طرفین پیش از این هم در باره تبادل زندانیان به توافق نزدیک شده بودند ولی بعدا از طرف جمهوری اسلامی گفته شد در جریان توافق نهایی نام زندانی دیگری را طرح کرده است.
از جزئیات توافق و بده و بستان متقابل غیر تبادل زندانیان و آزاد شدن پول شده در کره جنوبی گزارشی منتشر نشده است. طبق آخرین اطلاعات پول مسدود شده ایران بیش از ۷ میلیارد دلار بود اما فعلا آزادی شش میلیارد مطرح است.
با وجود پیشرفت در مذاکرات تبادل زندانیان، خبری در باره ی توافق هسته ای و این که طرفین تا چه اندازه در پشت صحنه در این زمینه باهم گفتگو کرده اند اظهار نظری نشده است. به نظر نمی آید ماراتن طولانی گفتگوهای جمهوری اسلامی و آمریکا که با میانجیگری عمان، عراق و ژاپن همراه بود فقط محدود به همین موضوع زندانیان باشد.
خبرگزاری ایرنا در گزارش خود به جزئیات توافق پرداخته است. ایرنا نوشته است:
یک مقام آگاه از جزئیات توافق با آمریکا برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران و تبادل زندانیان گفت.
یک مقام آگاه در گفتگو با ایرنا در خصوص جزئیات توافق با آمریکا برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران و تبادل زندانیان، اظهار داشت: بر اساس توافق صورت گرفته پنج نفر از زندانیان ایرانی در آمریکا و پنج نفر از زندانیان آمریکایی در ایران تبادل خواهند شد.
وی افزود: همچنین علاوه بر این تبادل متقابل، ۶ میلیارد دلار از پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی، به‌همراه مقدار قابل توجهی از وجوه ایران در بانک TBI عراق آزاد خواهد شد.
این منبع آگاه در مورد سایر وجوه بلوکه شده ایران در بانک‌های اروپایی نیز افزود: فرآیند آزادسازی مبلغ دیگری از وجوه ایران در یکی از بانک‌های اروپایی نیز آغاز شده است.
بر اساس این گزارش، وجوه بلوکه شده در کره باید در یکی از بانک‌های سوئیس تبدیل به یورو شود که بنا بر اعلام این منبع آگاه، واریز وجوه به بانک سوئیسی تایید شده و این ارقام آماده انتقال به قطر است.
بر اساس توافق صورت گرفته زندانیان به محلی غیر از زندان منتقل شده‌اند اما تا زمانیکه پول‌های آزاد شده به حساب‌های مد نظر ایران واریز نشود، تبادل صورت نخواهد گرفت.
به گفته این مقام آگاه تبادل زندانیان پس از حصول اطمینان ایران از در دسترس بودن منابع مالی آزاد شده، در قطر صورت خواهد گرفت.