ماجرای توافق ایران و آمریکا بر سر انتقال پولهای نفت ایران از کره جنوبی به بانکهایی در قطر هر لحظه ابعاد تازهای به خود میگیرد و جزییات آن نیز نشان از بحران در سیاست گذاری اقتصادی ایران دارد.
به گزارش اقتصاد ۲۴، رئیس بانک مرکزی، محمدرضا فرزین، میگوید از مجموع ۷ میلیارد دلار معادل جمع اولیه منابع مسدود شده ایران در کره جنوبی، به دلیل تورم در آن کشور و افت ارزش وون، تنها ۶ میلیارد دلار هم اینک عاید کشورمان خواهد شد.
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، در صفحه شخصی خود در شبکههای اجتماعی از آزادسازی همه منابع ارزی ایران در کره جنوبی خبر داد و گفت: این منابع به صورت پرداخت بانکی جهت خرید کالاهای غیرتحریمی استفاده میشود.
محمدرضا فرزین در این رشته توئیت نوشت: «به تیم دیپلماسی ارزی به دلیل موفقیت در آزادسازی منابع ارزی توقیف شده تبریک میگویم. بدون تردید آنچه به دست آمده فراتر از تحلیلهای موجود است و البته که این فرآیند، ادامه خواهد داشت. لازم به تاکید است که متاسفانه نزدیک به ۷ میلیارد دلار از منابع ارزی کشورمان طی سالهای پایانی دهه ۹۰ بصورت وون (واحد پول ملی کره جنوبی) به بانکهای کره جنوبی واریز شده بود و به آن هم، هیچ سودی تعلق نمیگرفت. حتی در طی این سالها نیز به دلیل کاهش برابری وون به دلار، نزدیک به یک میلیارد دلار آن با کاهش ارزش برابری مواجه شد، اما با پیگیریهای فنی و دیپلماسی موفق، تمام منابع ارزی توقیف شده ایران در کره جنوبی آزاد و هزینههای تبدیل ارز آن از وون به یورو نیز توسط کشور ثالت پذیرفته شد.»
به این ترتیب محمدرضا فرزین تلاش کرده که به مساله ناپدید شدن یک میلیارد دلار از بدهی ایران پاسخ بدهد، اما این مساله منجر به بروز پرسشهای تازه و اما و اگرهای جدیدتر شده است. پرسشهایی که به نظر میرسد سیاست گذاران اقتصادی کشور باید به آن پاسخ بدهند.
نکته عجیب این است که با رصد ساده وضعیت ارزی در کره جنوبی میشد نشانههای بحران و آب رفتن طلب ایران را مشاهده کرد؛ حالا ناگهان مساله کاهش یک میلیارد دلاری ارزش پولهای بلوکه شده ایران در کره جنوبی به محل مناقشه مسئولان دولت ابراهیم رئیسی و حسن روحانی تبدیل شده است تا آنها یکدیگر را متهم کنند.
مساله مهم دیگر نیز این است که با همه این ادعاها و اتفاقا تاکید اعضای کابینه رئیسی و رسانههای حامی دولت اگر بازه زمانی دو ساله اخیر را با تاخیر دولت سیزدهم و مخالفت اصولگرایان با برجام و به بنبست کشاندن شیوه دولت قبل در بازپسگیری این داراییها مرتبط بدانیم، میزان کاهش ارزش وون به دلار در دو سال گذشته نزدیک به ۱۲.۶ درصد بوده است که در ابعاد ۷ میلیارد دلار، به معنای افت ارزشی به میزان ۸۸۲ میلیون دلار است.
یعنی دقیقا در شرایط و زمانی که وون کره جنوبی در حال سقوط بود و اتفاقا همان زمان که باید به جای شعار دادن مقامات دولتی به مساله پولهای ایران در کره جنوبی میپرداختند، ارزش پول ایران با متر و معیارهای وضعیت ارزی در کره جنوبی در حال سقوط بود و عجیبتر این است که در حالی که این همه هزینه بابت هزینه دلار زدایی در اقتصاد ایران از سوی تندروهای حامی دولت و اقتدارگرایان به کشور تحمیل شد، اما در نهایت طلب ایران را کره جنوبی به صورت دلار محاسبه کرد و قرار است به بانکی عربی در قطر واریز شود.