مصطفی تاجزاده: تغییرات ساختاری جز با حذف ولایت فقیه ممکن نیست
ایران وایر – «حسین رزاق»، فعال رسانه‌ای محبوس در زندان اوین، در گفتوگو با «مصطفی تاج زاده»، از فعالان سیاسی و معاون سیاسی وزیر کشور در دولت «محمد خاتمی»، با محوریت موضوع تغییرات جامعه ایران بعد از جنبش «زن، زندگی، آزادی» در طول یکسال، به مساله تغییر نگاه سیاسی این فعال سیاسی پرداخته است.
در این گفتوگو، مصطفی تاجزاده بر «حذف اصل ولایت فقیه از قانون اساسی» تاکید کرده و از زاویه‌های مختلف آن را تحلیل کرده است. این گفتوگو در شرایطی صورت گرفته که هم حسین رزاق و هم مصطفی تاجزاده، دوران حبس خود را در زندان اوین می‌گذرانند.
مصطفی تاجزاده در بخشی از این گفتوگو در پاسخ به حسین رزاق که آیا او همچنان «اصلاح‌طلب» است یا خیر می‌گوید: «اگر منظور از اصلاحات آن روشی است که ما از دوم خرداد ۱۳۷۶ تا سال ۱۳۹۶ دنبال می‌کردیم، باید بگویم که دیگر اصلاح‌طلب نیستم. زیرا به‌نظر من آن سبک اصلاحات، باوجود خدمات بعضا شایان توجه به ملت، امروز قادر به حل مشکلات و پاسخ‌گوی مطالبات مردم نیست.»
تاجزاده تصریح کرده که «اکثریت مردمی که در این سال‌ها به اصلاح‌طلبان رای می‌دادند، تغییر می‌خواهند و دیگر مایل به ادامه آن مسیر نیستند.»
👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر
مصطفی تاجزاده درعینحال تعریف دیگری از اصلاح‌طلب ارائه کرده و گفته است «اگر منظور از اصلاحات این است که آیا هنوز خشونت‌پرهیز، حامی مدارا و طرف‌دار گفتوگو برای رسیدن به توافق هستم تا به اهداف دمکراتیک و توسعه‌ای خود با مشارکت آحاد شهروندان، حتی‌الامکان تدریجی و براساس یک بازی برد-برد و راهبرد تبدیل معاند به مخالف و مخالف به موافق دست یابیم تا از آن طریق تمام نیروها و گرایش‌ها در مدیریت کشور سهیم شوند و همه قشرها در حاکمیت نماینده داشته باشند؟ بله، همچنان به این اصول ایمان دارم.»
مصطفی تاجزاده بر «تغییرنگاه جامعه بعد از جنبش مهسا» اشاره کرده و گفته است: «زمان آن رسیده تا اعلام کنیم هرنوع اصلاح ساختاری پایدار، جز با حذف ولایت فقیه از قانون اساسی ممکن نیست.»
مصطفی تاجزاده سال گذشته و در میانه اعتراضات سراسری پس‌از کشته شدن مهسا ژینا امینی، از لزوم برگزاری رفراندوم و عبور از نظام حاکم بر ایران برای تغییر در قانون اساسی دفاع کرد. او در گفتوگو با رزاق گفت: «عده‌ای می‌گویند دفاع از رفراندوم تغییر قانون اساسی، دیگر اصلاح‌طلبی نیست و ساختارشکنی یا گذار از جمهوری اسلامی و براندازی است! در نقطه مقابل نیز برخی جوانان اصلاح‌طلب به من پیغام می‌دهند چرا نمی‌گویی که همچنان به اصلاحات ساختاری معتقدم؟ البته که معتقدم، با این تفاوت که بعد از مهسا به‌جای پاسخگو کردن رهبری، به حذف ولایت فقیه از قانون اساسی و برگزاری رفراندوم رسیده‌ام.»
این فعال سیاسی شناخته شده در پاسخ به این پرسش حسین رزاق که «میرحسین موسوی» از طرح خود از برای رفراندوم قانون اساسی از «مجلس موسسان» نام برده در‌حالی‌که شما گزینه خود، یعنی حذف اصل ولایت فقیه را پیشنهاد می‌کنید و این نسخه «به‌روزشده همان اصلاحات ساختاری» است، می‌گوید: «من نه‌تنها تعارضی بین پیشنهاد رفراندوم تغییر قانون اساسی با اصلاحات ساختاری نمی‌بینم، بلکه آن را ادامه طبیعی و منطقی اصلاحات ساختاری می‌یابم و همگان را به بحث و گفتوگو درباره چگونگی برگزاری رفراندوم و راه‌های تحقق خشونت‌پرهیز تغییر قانون اساسی، متناسب با خواست ملت و مقتضیات زمانه دعوت می‌کنم.»
او در ادامه گفته همان‌طور که جنبش مهسا نشان داد می‌شود از «حجاب اجباری عبور کرد، در ایران پسا مهسا نیز می‌توان از اسلام اجباری گذر کرد»
«جنبش ۴۰۱ کجای استراتژی شما را اصلاح کرد؟ چه چیزی را درنظر نگرفته بودید تا پیش از آنکه وقوع جنبش باعث شد آن را ببینید؟» این سوال دیگری است که در این گفتوگو مطرح شده و تاجزاده در پاسخ به آن گفته است: «من از سال ۱۳۹۶ که آیت‌الله خامنه‌ای مقابل رای مردم ایستاد، به این نتیجه رسیدم بدون بازنگری در قانون اساسی و بدون اینکه رهبر را مخاطب قرار دهیم و به نقد صریح و مستقیم و درعینحال محترمانه و مشفقانه عملکرد او بپردازیم، اصلاحات بی‌فایده است و بلکه بی‌معنا.»
تاجزاده به اتفاقات بعد از قتل حکومتی مهسا ژینا امینی اشاره کرده و گفته است آنچه در کشور رخ داد «توجه همگان را به نقش و عملکرد بانی وضع اسف‌بار موجود، یعنی شخص رهبری و نهاد ولایت فقیه معطوف کرد و با سیاسی کردن اجتماع و آزاد کردن بخشی از نیروهای نهفته در جامعه و مردم، مطالبات سیاسی را دست‌کم یک سطح بالا برد. هنرمندان، ورزشکاران، اساتید دانشگاه، وکلا، پزشکان در کنار دانشجویان، معلمان، کارگران و دیگر قشرها، به‌شکلی بی‌نظیر و بی‌سابقه، ارزش‌ها و هنجارهای رسمی را صریحا به چالش کشیدند و گاه از بودونبود نظام سخن گفتند.»
آقای تاجزاده بر این باور است که «جنبش زن، زندگی، آزادی تابوی بزرگی را شکسته و در ارکان حکومت ترک و تزلزل انداخته است»
او در پاسخ به پرسش صریح «آیا با حذف نهاد دین از دولت موافق هستید یا نه؟» همچنان بر حذف اصل ولایت فقیه در قانون اساسی اصرار کرده و تصریح کرده است که با این اتفاق مجلس خبرگان رهبری، سیاست‌های کلان که در سال‌های اخیر دست‌وپای دولت و به‌ویژه مجلس را در قانونگذاری بسته، حذف خواهند شد و نیروهای نظامی و انتظامی و امنیتی به دولت و مجلس و افکارِعمومی و نیز در برابر دستگاه قضا پاسخگو خواهند بود.
رزاق در این گفتوگو مصطفی تاجزاده را «در هدف ساختارگرا یا انقلابی اما در روش اصلاحی» توصیف می‌کند. توصیفی که تلویحا توسط آقای تاجزاده تایید می‌شود.
او می‌گوید: «قانون اساسی غیردمکراتیک و پر از تناقض، خروج روحانیون و نظامیان از جایگاه عقلانی و تاریخی خود، بی‌معناشدن انتخابات و بی‌خاصیت شدن نهادهای انتخابی، سیاست‌های ضدتوسعه و آمریکاستیزی پرهزینه، غیرضرور و مضر رهبر است.»
تاجزاده در بخش دیگری از این گفتوگو می‌گوید: «مهم‌ترین اهرم برای تغییر وضعیت فعلی، گفتوگو و آگاهی مردم است. چون بیشترین نقش را در تغییرات اجتماعی-سیاسی برای مردم قائل هستم و معتقدم وقتی جامعه به سطح خاصی از آگاهی برای تغییر برسد، دیریازود با سازماندهی و روش‌های ابتکاری آن را تحقق خواهد بخشید.»