اظهارات بیسابقه رهبر دموکراتهای سنای آمریکا علیه بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، که او را «مانع» دستیابی به صلح نامید و از تغییر رهبری اسرائیل سخن گفت، در کنار موج وسیعی از واکنش مخالفت در اسرائیل، با واکنش گسترده سیاستمداران آمریکایی نیز روبهرو شده است.
به نوشته شبکه سیانان، سخنان سناتور چاک شومر «لحظهای مهم در روابط اسرائیل و آمریکا در دوره جدید» است و «موجی از شوک را از واشینگتن تا اورشلیم وارد کرده است».
این شبکه افزود توبیخ بنیامین نتانیاهو از زبان سناتور شومر حاوی عبارات بسیار شدیدی از سوی یک سیاستمدار ارشد آمریکایی بود، مخصوصاً که او یک شخصیت دموکرات نیویورکی است که سابقه طولانی در حمایت قاطع از اسرائیل دارد.
سناتور چاک شومر روز پنجشنبه ۲۴ اسفند در سخنرانی در مجلس سنا ائتلاف کنونی دولت بنیامین نتانیاهو را با نیازهای اسرائیل پس از حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل در روز ۱۵ مهر «منطبق ندانسـت».
او گفت جهان از آن حمله به بعد «بهشدت تغییر کرده» اما مردم اسرائیل زیر دستوپای ائتلافی هستند که هنوز در دیدگاههای گذشته خود در جا میزند.
سناتور شومر افزود «روشن است» که اسرائیلیها باید با بررسی اوضاع از خود بپرسند آیا باید مسیر خود را تغییر دهند یا نه؟ و من معتقدم که «انتخابات جدید تنها راهی است که امکان یک فرآیند تصمیمگیری سالم در مورد اینده اسرائیل را فراهم میکند».
سناتور شومر، سیاستمدار ارشد یهودی، با گفتن اینکه نام فامیل او واژه عبری «نگهبان» است، استدلال کرد که باید یک انتخابات جدید برگزار شود…«اما آمریکا نمیتواند نتیجه انتخابات را دیکته کند».
به نوشته سیانان، سخنرانی سناتور شومر «نشانهای غیرقابل انکار از افزایش ناامیدی» در میان دموکراتهای ارشد آمریکایی از رویکرد بنیامین نتانیاهو در جنگ جاری اسرائیل و گروه حماس است که توصیههای آمریکا را پشت گوش انداخته است.
آقای شومر در توضیح دیگری در خصوص سخنان خود گفته است او قصدی برای تحمیل نتیجه انتخابات به اسرائیل نداشته است.
لیکود، حزب حاکم اسرائیل که رهبری آن در دست بنیامین نتانیاهو است، پنجشنبه شب در واکنش به سخنان آقای شومر در یک بیانیه نوشت اسرائیل یک «بِنانا ریپابلیک» (جمهوری موز، اشاره به وابستگی یک کشور به یک قدرت) نیست، بلکه یک دموکراسی مستقل و مغرور است که مردم آن نخستوزیر بنیامین نتانیاهو را برای رهبری خود انتخاب کردهاند».
مایک هرتسوگ، سفیر اسرائیل در واشینگتن، در پیامی در شبکه ایکس نوشت «اسرائیل یک دموکراسی مستقل است» و اظهارنظرهایی که دخالت در صحنه سیاست اسرائیل است، «سودمند نبوده» مخصوصاً که اسرائیل در حال جنگ با «سازمان تروریستی نسلکش حماس است».
بنی گانتس، وزیر ارشد عضو کابینه جنگ اسرائیل، که بر اساس نظرسنجیها ممکن است در هر انتخابات قریبالوقوعی به رهبری اسرائیل برسد، با انتقاد از سناتور شومر خواهان خودداری از دخالت در سیاست اسرائیل شد. آقای گانتس بر اتحاد و دوستی دو کشور تأکید کرد و اظهارات آقای شومر را «اشتباه» نامید.
نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین و سیاستمدار منتقد بنیامین نتانیاهو، نیز گفت «فارغ از مواضع سیاسی، اسرائیل قاطعانه با مداخله سیاسی خارجی در امور داخلی خود مخالف است، ما یک ملت مستقل هستیم نه یک جمهوری وابسته».
یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، در واکنشی متفاوت گفت سخنرانی سناتور شومر گواه این است که نتانیاهو یک به یک بزرگترین حامیان اسرائیل در آمریکا را از دست میدهد.
سناتور مککانل: شومر «ریاکارانه» سخن گفت
سناتور میچ مککانل، رهبر اقلیت جمهوریخواهان در سنای آمریکا، در پاسخ به سناتور شومر، گفت او نسبت به مداخله در انتخابات آمریکا هشدار داده اما خود بلافاصله در مورد اسرائیل اظهار نظر میکند، و این رویکرد، «ریاکارانه» است.
سناتور مککانل افزود «اسرائیل مستعمره آمریکا نیست که رهبران آن به خشنودی حزبی که در آمریکا بر سر قدرت است، خدمت کنند. این فقط مردم اسرائیل هستند که باید در مورد تعیین رهبر خود نظر بدهند».
پس از سخنان اوریل هینز، مدیر اطلاعات ملی آمریکا، در جریان گزارش ارزیابی سالانه اطلاعاتی که در اختیار کنگره گذاشت، این دومین بار در یک هفته اخیر بود که یک مقام آمریکایی در مورد «ضعف سیاسی» بنیامین نتانیاهو علنی سخن میگفت.
به نوشته وبسایت اکسیوس، سناتور شومر یک روز پیش از سخنرانیاش کاخ سفید را از بیان نطق خود در ارتباط با جنگ اسرائیل و گروه افراطی حماس آگاه کرد اما رونوشتی از سخنان خود را به مشاوران جو بایدن نداد و درخواستی برای تأیید اظهاراتش مطرح نکرد.
وبسایت اسرائیلی والانیوز نوشت «حمله رهبر اکثریت دموکرات سنا به نتانیاهو، زلزله در روابط اسرائیل و آمریکا» و حاکی از «شکاف فزاینده بین حزب دموکرات و دولت اسرائیل» است.
روزنامه اسرائیلی هآرتص نیز روز ۲۵ اسفند نوشت سخنرانی آقای شومر حاکی از معادله جدیدی است: آری به اسرائیل اما نه به نتانیاهو، و او با این سخنان به اسرائیل «پیام» داده که اگر حمایت او را از دست بدهد، یعنی جمایت جو بایدن را نیز از دست خواهد داد و بنیامین نتانیاهو «مسئول این وضعیت بد» برای اسرائیل خواهد بود.
نتانیاهو در روزهای گذشته در مخالفت صریح با خواسته رئیسجمهور آمریکا که حمله احتمالی اسرائیل به رفح در غزه را «خط قرمز» نامیده، تأکید کرده که این حمله ضروری است و بدون آن، پیروزی اسرائیل در جنگ علیه حماس «تضمین نمیشود».