درپی اعلام «عفو» فعالان محیط زیست برای آزادی از زندان اوین، سپیده کاشانی و طاهر قدیریان نیز روز سه‌شنبه، ۲۱ فروردین آزاد شدند.

این خبر بعد از آن در شبکه‌های اجتماعی همراه با تصویری از آنها منتشر شد که یک روز پیشتر، دو تن دیگر از فعالان محیط زیست زندانی، یعنی نیلوفر بیانی و هومن جوکار نیز از زندان اوین آزاد شدند.

نیلوفر بیانی، سپیده کاشانی، هومن جوکار و طاهر قدیریان، فعالان محیط زیستی هستند که وکیل آنها روز یک‌شنبه خبر عفوشان را اعلام کرده بود.

این فعالان محیط زیست به همراه شمار دیگری از کنشگران این حوزه از جمله کاووس سیدامامی، مراد طاهباز و عبدالرضا کوهپایه از جمله همکاران مؤسسه «حیات وحش پارسیان» بودند که در زمستان سال ۱۳۹۶ بازداشت شدند.

پیش از این، عبدالرضا کوهپایه و سام رجبی و امیرحسین خالقی با پایان دوران محکومیت از زندان آزاد شدند. مراد طاهباز هم در مبادله‌ای سال گذشته از زندان آزاد شد.

کاووس سید امامی که تابعیت کانادا را هم داشت، چند روز پس از بازداشت، به طرزی مشکوک در زندان اوین جان خود را از دست داد و مدتی بعد سازمان اطلاعات سپاه پاسداران دیگر فعالان محیط زیست بازداشت شده را به «جاسوسی» و «همکاری با دول متخاصم» متهم کردند.

این فعالان محیط زیست در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران به ریاست ابوالقاسم صلواتی محاکمه شدند.

بر اساس حکم این شعبه که در بهمن سال ۱۳۹۸ به تأیید دادگاه تجدید نظر رسید، نیلوفر بیانی و مراد طاهباز هر کدام به تحمل ده سال حبس تعزیری، طاهر قدیریان و هومن جوکار هرکدام به تحمل هشت سال حبس تعزیری، امیرحسین خالقی، سام رجبی و سپیده کاشانی هر کدام به تحمل شش سال حبس تعزیری و عبدالرضا کوهپایه نیز به تحمل چهار سال حبس تعزیری محکوم شدند.

عیسی کلانتری، رئیس پیشین سازمان محیط‌ زیست در سال ۱۳۹۹ اعلام کرد که وقتی برای پرونده فعالان محیط زیست اقدام کرد،‌ به او گفتند «به شما ربطی ندارد و شما در کار ما دخالت نکنید».

آقای کلانتری در اظهارات جداگانه‌ای تأکید کرده بود «هیچ مدرکی» دال بر جاسوسی این فعالان بازداشت‌شده محیط زیست وجود ندارد و به همین دلیل آنها باید آزاد شوند.

او با اشاره به بررسی‌های کمیته چهارنفره‌ای که به دستور حسن روحانی برای پیگیری سرنوشت این بازداشت‌شدگان تشکیل شد و شامل وزیر دادگستری، وزیر کشور، معاون حقوق و وزیر اطلاعات بود، گفت که این هیئت به این نتیجه رسیده که «فعالان بازداشت شده باید آزاد شوند چون هیچ سندی برای اثبات تهمت‌هایی که به این افراد زده شده، وجود ندارد.»

این مقام دولتی تأکید کرده بود که وزارت اطلاعات به این نتیجه رسیده که «هیچ مدرکی دال بر جاسوس بودن این افراد وجود ندارد.»

بااین وجود این فعالان محیط‌زیست سال‌های بسیاری را در زندان گذراندند و قوه قضائیه جمهوری اسلامی نیز در حال حاضر برای آزادی آنها از واژه «عفو» علی خامنه‌ای تأکید می‌کند.

نیلوفر بیانی و سپیده کاشانی در طی سال‌های زندان در نامه‌هایی اعلام کردند که در دوره بازداشت تحت «شدیدترین شکنجه‌های روحی و روانی، تهدید به شکنجه فیزیکی و تهدیدهای جنسی» و «تهدید به مرگ» قرار گرفته‌اند.

سپیده کاشانی در نامه خود نوشته بود که بازجویان این پرونده «ویدئوی جسد» کاووس سید امامی را برای شکنجه به او نشان داده‌اند، و همسرش، هومن جوکار، را برای تهدید و شکنجه به پای چوبه دار ساختگی بردند.