رئیس کل سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی اعلام کرد که کمبود شدید نیروی پرستاری در برخی استان‌ها، به ویژه خوزستان، وضعیت بحرانی ایجاد کرده است و پرستاران برای هر ساعت اضافه‌کاری حدود ۳۰هزار تومان دریافت می‌کنند که رقم قابل‌قبولی نیست.
احمد نجاتیان به خبرگزاری حکومتی ایسنا گفت پرستاران در نامه‌ای خطاب به سازمان نظام پرستاری و وزارت بهداشت اعلام کرده‌اند که با نرخ کنونی، اضافه‌کاری نمی‌کنند.
او با تاکید بر این‌که مطالبات صنفی پرستاران در اعتصابات اخیر کل سیستم سلامت را درگیر کرده است؛ افزود: هر پرستار به طور متوسط حدود ۸۰ ساعت اضافه‌کار دارد که این میزان معادل تزریق «نصف نفر» نیروی انسانی به سیستم سلامت است.
در هفته‌های اخیر، پرستاران ضمن اعتراض به پرداخت نشدن مطالبات معوقه‌شان خواستار اصلاح تعرفه پرستاری، اجرای صحیح قانون مشاغل سخت و زیان آور، اجرای اضافه کاری اختیاری و حق مسکن شده‌اند.
به نوشته ایسنا، رئیس کل سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی اشاره کرد که پس از اعتراضات صنفی پرستاران در هفته‌های اخیر، با وجود این‌که برخی مراکز، معوقات چند ماه گذشته پرستاران را پرداخت کردند؛ اما این معوقات نسبت به مسائلی مانند «ساعات اضافه‌کاری» و «استخدام» چندان اثرگذار نیست.
این مقام صنفی تحت نظارت وزارت بهداشت اضافه کرد: به منظور حل موضوع استخدام و اضافه‌کاری پرستاران، «رسیدگی به چالش‌ها را از مجلس و دولت پیگیری می‌کنیم.»
احمد نجاتیان دلیل اصلی اضافه کاری اجباری پرستاران با حقوق بسیار نازل را کمبود نیروی انسانی دانست و از بخش‌های (آی.سی.یو) در بیمارستان‌ها مثال زد که اغلب «یک پرستار به جای مراقبت از دو بیمار، باید از چهار بیمار مراقبت کند.»
او افزود که بر اساس فرمول استاندارد نسبت پرستار به تخت بیمارستانی «باید بین ۱.۸ تا ۲.۵ پرستار برای هر تخت» وجود داشته باشد تا خدمات با کیفیت حداقلی ارائه شود. اما در حال حاضر این نسبت در کشور کمتر از یک است و «در استان‌هایی مانند خوزستان این رقم به حدود ۰.۶ کاهش یافته است» که نشان‌دهنده کمبود شدید نیروی پرستاری است.
رئیس کل سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی گفت رسیدن به استاندارد مورد نیاز بین ۵ تا ۷ سال طول خواهد کشید.
پرستاران بارها طی سال‌های اخیر، به ویژه پس از دوران همه‌گیری کووید-۱۹ به شرایط شغلی خود اعتراض کرده‌اند. این اعتراضات در هفته‌های گذشته شدت گرفته و پرستاران دهها بیمارستان دولتی در بیش از ۲۰ شهر اعتصاب و یا تجمع کرده‌اند. آخرین تجمع اعتراضی پرستاران روز چهارشنبه چهارم مهر در یزد در مقابل دانشگاه علوم پزشکی این شهر برگزار شد.
پرستاران می‌گویند اختلاف دریافتی گروه‌های شاغل در نظام سلامت ایران با میزان قابل قبول جهانی باید به حداقل برسد.
بی‌توجهی به مطالبات پرستاران در شرایطی صورت می‌گیرد که ایران با کمبود پرسنل پرستاری دست به گریبان است؛ معضلی که با موج مهاجرت پرستاران وخیم‌تر نیز می‌شود.
آمار سازمان پرستاری نشان می‌دهد که مهاجرت پرستاران از ایران دو برابر شده است. در همین ارتباط، محمد شریفی‌مقدم، بیرکل خانه پرستار ایران، روز ۲۰ شهریور با اشاره به وضع معیشت پرستاران و مهاجرت آنها به وب‌سایت جماران گفته بود: «عقل سلیم حکم می کند پرستار جایی که حقوق ۴ هزار دلار است برود، نه ۲۰۰ دلار.»
او اضافه کرده بود: «آنهایی که نمی توانند مهاجرت کنند، تغییر شغل می دهند و به سمت کارهای آزاد می روند. پرستارانی که به سمت کارهای آزاد رفته اند به مراتب وضعیت شان بهتر شده است. پرستاری که نمی تواند کاری کند هم در تاکسی های اینترنتی کار می کند و می گوید اختیارش با خودم است و با افراد سالم سر و کار دارم و ماهی ۳۰ میلیون نیز درآمد دارم.»
در این حال، در پی مهلت پرستاران به دولت برای تحقق مطالبات‌شان، عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت روز چهارشنبه گفت: با پرداخت ۳ هزار میلیارد تومان معوقات باقی‌مانده پرستاران تا پایان هفته جاری، بیش از ۸۵ درصد از معوقات کل پرستاران تسویه می‌شود.
این در شرایطی است که به گزارش خبرگزاری مهر، هاشم رحمتی، رئیس هیأت مدیره نظام پرستاری شیراز، نسبت به لغو مرخصی پرستاران به دلیل کمبود نیرو، گلایه کرد و همچنین گفت: یکی از مشکلات پرستاران این است که به دلیل کمبود نیرو، مرخصی‌های آنها لغو و اضافه کاری اجباری تحمیل می‌شود و پرستاران مجبور به اضافه کاری آن هم با درآمدهای پایین هستند.
وی افزود: حق مسکن و حق لباس پرستاران نیز مبالغ بسیار ناچیزی است که اصلاً در قیاس با هزینه‌های سکونت در شهرها، هیچ‌گونه تناسبی ندارد و در حد چند صد هزار تومان هم نمی‌شود.
پیشتر احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی، اعلام کرده بود: «پرستاران تا روز پرستار، یعنی یک ماه و نیم دیگر به مسئولان دولت و مجلس فرصت داده اند پاسخی قانع کننده به مطالبات قانونی و برحق آنها داده شود، ساعت شنی انتظار پرستاران به حرکت درآمده است و اگر مسئولان اقدامی نکنند، اتفاقات ناخوشایندی خواهد افتاد.»صدای آمریکا
رئیس کل سازمان نظام پرستاری جمهوری اسلامی به تازگی در اظهاراتی هشدار داده است که کمبود شدید نیروی پرستاری در برخی استان‌ها، به ویژه خوزستان، به وضعیت بحرانی منجر شده است. این موضوع نه تنها بر کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی تأثیر گذاشته، بلکه می‌تواند پیامدهای جدی برای سلامت عمومی جامعه نیز داشته باشد.
- کمبود نیروی پرستاری: رئیس کل سازمان نظام پرستاری اعلام کرده که بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز درمانی با کمبود شدید پرستار مواجه هستند. این کمبود به ویژه در استان خوزستان، که به دلیل شرایط خاص اقتصادی و اجتماعی تحت فشار بیشتری قرار دارد، محسوس‌تر است.
- اضافه‌کاری و حقوق: وی همچنین اشاره کرده که پرستاران برای هر ساعت اضافه‌کاری تنها حدود ۳۰ هزار تومان دریافت می‌کنند. این رقم به وضوح نشان‌دهنده نارضایتی پرستاران از شرایط کاری و حقوق دریافتی آن‌هاست و ممکن است باعث کاهش انگیزه و کارایی این قشر زحمتکش شود.
▎تحلیل
- عواقب کمبود نیروی پرستاری: کمبود نیروی پرستاری می‌تواند به کاهش کیفیت خدمات درمانی منجر شود. در شرایطی که تعداد بیماران افزایش می‌یابد، پرستاران ممکن است نتوانند به طور مؤثر به نیازهای بیماران پاسخ دهند. این امر می‌تواند عواقب جدی برای سلامت عمومی و رضایت بیماران داشته باشد.
- نارضایتی پرستاران: پرداخت حقوق ناکافی و شرایط کاری نامناسب می‌تواند باعث نارضایتی و ترک شغل توسط پرستاران شود. این موضوع نه تنها بر کمبود نیروی کار تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند به افزایش استرس و فرسودگی شغلی در بین پرستاران منجر شود.
- نیاز به سیاست‌های حمایتی: برای حل این مشکل، نیاز به سیاست‌های حمایتی و اصلاحات در نظام پرداخت حقوق پرستاران وجود دارد. افزایش حقوق و مزایای شغلی، همراه با بهبود شرایط کاری، می‌تواند به جذب و نگه‌داشت نیروی انسانی کمک کند.
- توجه به مناطق محروم: استان‌هایی مانند خوزستان که با مشکلات اقتصادی و اجتماعی بیشتری مواجه هستند، نیازمند توجه ویژه‌ای در زمینه تأمین نیروی انسانی و منابع مالی هستند. برنامه‌ریزی برای جذب پرستاران به این مناطق و ارائه مشوق‌های مالی می‌تواند راه‌حل مؤثری باشد.
▎نتیجه‌گیری
وضعیت بحرانی کمبود نیروی پرستاری در برخی استان‌ها، به ویژه خوزستان، نیازمند اقدامات فوری و مؤثر است. توجه به حقوق و شرایط کاری پرستاران، همراه با برنامه‌ریزی مناسب برای جذب نیروی انسانی، می‌تواند به بهبود وضعیت خدمات درمانی و سلامت عمومی کمک کند. در غیر این صورت، ادامه این روند می‌تواند به تشدید بحران‌های بهداشتی و اجتماعی در کشور منجر شود.