مصطفی کاراسو، عضو شورای اجرایی ک‌ج‌ک: «دست دادن دولت باغچلی از مقتضیات سیاست جنگ ویژه است. تلاش برای معنابخشی به دست دادن و اظهارات دولت باغچلی، به معنای عدم درک واقعیت دولت ترکیه و سیاست نسل‌کشی کوردها است.»
مصطفی کاراسو، عضو شورای اجرایی کنفدرالیسم جوامع کوردستان (ک‌ج‌ک) در گفتگو با خبرگزاری فرات (ANF)، با اشاره به اینکه نباید فراموش کرد که دولت آکپ-م‌ه‌پ یک دولت جنگ ویژه است، اظهار داشت: «از دولت آکپ-م‌ه‌پ نمی‌توان انتظار مثبتی برای کوردها داشت.» کاراسو در این خصوص با تاکید بر اینکه دست دادن دولت باغچلی نیز از مقتضیات سیاست جنگ ویژه است، گفت: «تلاش برای معنابخشی به دست دادن و اظهارات دولت باغچلی، به معنای عدم درک واقعیت دولت ترکیه و سیاست نسل‌کشی کوردها که سیاست اساسی دولت ترکیه است و همچنان ادامه دارد، می‌باشد.» کاراسو خاطرنشان کرد که نیروهای دموکراسی کورد باید بگویند: «ما برای راه‌حل آماده هستیم، اما بویژه رفع انزوا در امرالی، برداشتن موانع بر سر راه این و آن راه‌ها را انجام دهید. در واقع که یک حزب ترکیه‌ای هستیم، ما خواهان دموکراتیزه شدن ترکیه از طریق حل مسئله کورد هستیم.» کاراسو همچنین تصریح کرد، «بدون شک تا زمانی که اقداماتی که بیان کرده‌اند انجام نشده است باید به مواضع و مبارزه خود علیه حکومت آکپ-م‌ه‌پ ادامه دهند. بنابراین، آنها باید این بازی ایجاد شده توسط آکپ-م‌ه‌پ را افشا کنند.»
بخش دوم مصاحبه ما با مصطفی کاراسو عضو شورای اجرایی ک‌ج‌ک به شرح زیر است:
*شما به‌عنوان یک جنبش همیشه این ارزیابی را داشته‌اید که «از آنجایی که دولت فاشیست ترکیه در میدان‌های جنگ به نتیجه نمی‌رسد، فشار و ظلم علیه مردم کورد را افزایش می‌دهد و در نتیجه زوال جامعه ترکیه عمیق‌تر می‌شود». در حالی که قتل‌عام و تجاوز به زنان و کودکان روز به روز افزایش می‌یابد، دزدی، فساد و فقر به اوج خود رسیده است و محدودیت‌های تحمل مردم برای یکدیگر تمام شده است، مخالفان ترکیه این وضعیت را به اقتصاد نسبت می‌دهند. این رویکرد چقدر واقع‌بینانه است و بنابراین می‌تواند راه‌حلی باشد؟
دولت ترکیه جنگی را برای سرکوب مبارزات مردم کورد برای آزادی به راه انداخته است. او این جنگ را به کثیف‌ترین شکل به عنوان یک جنگ ویژه ادامه می‌دهد. در اوایل دهه ۱۹۹۰ تصمیم جنگ ویژه‌ای اتخاذ شد که در آن از انواع روش‌های کثیف برای سرکوب مبارزات آزادی کوردستان استفاده می‌شد. هزاران روستا سوزانده شد و ۱۷ هزار قتل سیاسی، که به عنوان «فاعل مجهول» بیان شد، انجام شد. ده‌ها هزار نفر شکنجه شدند و هزاران نفر را به زندان‌ها انداختند. نمادهای این دوره جنگ کثیف تانسو چیلر، دوغان گورَش و محمد آغار بودند. در آن زمان دشمنی با کوردها، پ‌ک‌ک و آپو آشکار شد. در آن سال‌ها مفهومی به نام «بهره‌برداری از آپو و پ‌ک‌ک» به وجود آمد. هر که با آپو، پ‌ک‌ک و کوردها دشمنی می‌کرد، منافع اقتصادی و اعتبار سیاسی و اجتماعی به دست می‌آورد. دشمنی با کوردها، شوونیسم و ناسیونالیسم چنان برانگیخته شد که جامعه از تفکر عادی ناتوان شد. این همه شوونیسم و دشمنی با کوردها هیچ ارزش اخلاقی و وجدانی در جامعه ترکیه باقی نگذاشت. افراد فرهنگی و هنری نیز که احساساتی چون نیکی، زیبایی، اخلاق، وجدان و عدالت را ایجاد می‌کردند، به شدت آلوده شدند. هنوز در یادها زنده است که چگونه احمد کایا که در جامعه ترکیه شناخته شده است، وقتی گفت که آهنگ‌های کوردی را در نوار خود قرار خواهد داد، مورد حمله قرار گرفت. این وضعیت اهالی فرهنگ و هنر گواه روشنی بر میزان انحطاط و فساد در دهه ۱۹۹۰ بود. در واقع، رهبر آپو تأکید کرد که دولت و جامعه در ترکیه در دهه ۱۹۹۰ در حال زوال بودند.
شدیدترین جنگ ویژه در تاریخ ترکیه
جنگ علیه جنبش آزادی کورد همیشه عمدتاً جنگ ویژه بوده است. جنگ نظامی اساساً وسیله‌ای برای به نتیجه رساندن این جنگ ویژه در نظر گرفته شده است. بدون شک به ویژه از سال ۲۰۱۵ جنگ نظامی و جنگ ویژه سیر موازی و مستقیمی داشته‌اند. شدیدترین جنگ ویژه در تاریخ ترکیه از زمان نادیده گرفتن توافق دولماباغچه توسط اردوغان در مارس ۲۰۱۵ و انزوای شدید اعمال شده در ۵ آوریل ۲۰۱۵ آغاز شده است. با تشکیل ائتلاف آکپ با م‌ه‌پ پس از انتخابات ۷ ژوئن ۲۰۱۵، این جنگ ویژه بدون محدودیت ادامه یافت. در حالی که حزب الکنترا در دهه ۱۹۹۰ مورد استفاده قرار گرفت، از سال ۲۰۱۴ نیز داعش مورد استفاده قرار گرفت. خصومت با کوردها به مراتب بالاتر از رویه‌های دهه ۱۹۹۰ رسیده است.
آیا اخلاق و وجدان در چنین جامعه‌ای باقی خواهد ماند؟
جنگی که در دهه ۱۹۹۰ ضمخت‌تر و با چند روش انجام شد، پس از سال ۲۰۱۵ ادامه یافت و روش‌های کثیف چندین برابر شد. کوردها تقریباً در همه جا بی‌نفس مانده‌اند. با بالا گرفتن جنگ، هر روز ده‌ها تن از سیاستمداران دستگیر می‌شدند. نمایندگان مجلس، شهرداران مشترک شهرداری‌ها و مدیران استانی و منطقه‌ای احزاب سیاسی در سطحی که در هیچ کجای دنیا دیده نشده دستگیر شده‌اند. سلیمان سویلو گفت: «پ‌ک‌ک یک حزب زنان است» و ترور از طریق سیاستمداران زن و اعضای سازمان‌های زنان انجام شد، هزاران نفر از آنها بازداشت شدند و زنان به اندازه‌ای که هیچ کشور دیگری در جهان وجود نداشت به زندان‌ها انداخته شدند. یک سیاست جنگ کثیف کامل بر روی جوانان اعمال شده است. مواد مخدر و فحشا به عنوان یک حمله جنگ ویژه برای جلوگیری از سیاسی شدن جوانان و زنان کورد گسترش یافته است. باز هم از ورزش به ویژه فوتبال نیز برای این منظور استفاده شد. حتی قهرمان ماندن تیم مورد حمایت جوانان کوردستان در سوپرلیگ نیز به عنوان یک روش جنگ ویژه در این راستا مورد استفاده قرار گرفته است. هنر و فرهنگ در ترکیه نیز به گونه‌ای هدایت شده است که احساسات میلیتاریستی، شوونیستی و ناسیونالیستی را برانگیزد. تلاش شد تا آگاهی تاریخی ایجاد شود که هویت‌ها و باورهای مختلف را نادیده بگیرد. کوردها هزار سال است که با تمام مردم ترکیه در کنار هم زندگی می‌کنند. با این حال کوردها که هزاران سال زندگی کرده‌اند، به‌عنوان دشمن شناخته می‌شوند، زیرا از هویت، زبان و فرهنگ خود محافظت می‌کنند. کوردها که در کلان‌شهرهای ترکیه با هم زندگی می‌کنند به عنوان دشمن تلقی شدند. کوردها به دلیل اینکه به زبان کوردی صحبت می‌کنند و به زبان کوردی آواز می‌خوانند مورد حمله قرار گرفته‌اند. جنایات ارتکابی علیه کوردها عادی تلقی می‌شد و مجازات نمی‌شدند. حمله شوونیسم و ناسیونالیسم علیه کوردها تشدید شده است. آیا در جامعه‌ای که هزار سال با آن زندگی کرده و به همسایگانش اینگونه نگاه می‌کند، اخلاق و وجدان می‌تواند باقی بماند؟
کل جامعه به بخشی از هدف جنگ کثیف تبدیل شده است
دشمنی با کوردها و استفاده از انواع روش‌های کثیف علیه جنبش آزادی کوردها، کل جامعه را بخشی از هدف جنگ کثیف کرده است. حتی در میان غیرنظامیان، بسیاری از مردم خود را شبه‌نظامیان این جنگ می‌دیدند. دولت آکپ-م‌ه‌پ نیز چنین احساس وظیفه‌ای را در جامعه ایجاد کرده است. دشمنی با مردم کورد و مبارزات آزادی به حدی رسیده است که حتی کسانی که مانند آکپ-م‌ه‌پ به کوردها نزدیک نمی‌شوند، به حاشیه رانده شده‌اند. او را خائن و حامی پ‌ک‌ک تلقی کرده‌اند. قبل از هر چیز، طیب اردوغان و دولت باغچلی در هر سخنرانی به کسانی که مانند آنها نبودند حمله و توهین می‌کردند و به این ترتیب قطبی در جامعه ایجاد می‌کردند که هرگز در دنیا دیده نشده بود. حتی پایگاه آکپ نیز از این دو قطبی شدن آشفته است. این یکی از دلایل مهم کاهش تدریجی آرای آکپ و شکست آنها در آخرین انتخابات محلی است.
دلیل زوال فقط اقتصاد نیست
ناسیونالیسم و شوونیسم جامعه را به فساد کشیده است. زبان و سبک و روش ناسیونالیسم و شوونیسم خشونت است. ذهنیت او مردانه است، مردسالارانه است. در کشوری که چنین دوقطبی ایجاد شده است، همه با سوء ظن به همدیگر می‌نگرند و مرتکب خشونت می‌شوند. اگر این همه خشونت در جامعه وجود دارد، اگر تجاوز جنسی به زنان، تجاوز جنسی و خشونت علیه کودکان وجود دارد، این سیاست‌های اعمال شده توسط دولت آکپ-م‌ه‌پ به ویژه در ۱۰ سال گذشته است که این را ایجاد کرده است. م‌ه‌پ که در واقع اینها را در ژن‌های خود دارد. آکپ نیز کاملاً وابسته به م‌ه‌پ شده است. زبان، سبک و سیاست‌های آن جامعه‌ای را ایجاد کرده است که دیگران را دشمن می‌بیند و مستعد خشونت است. جامعه به این صورت شکل گرفته است، زیرا آکپ و م‌ه‌پ نمی‌توانند نیروهای سیاسی و سیاستمدارانی غیر از خودشان را تحمل کنند. اگر خشونت، تشکیل تبهکاران، خشونت علیه زنان و تجاوز جنسی در جامعه ترکیه افزایش یافته است، دلیل آن مشکلات اقتصادی نیست. شاید حداکثر ۱۰ درصد از این گونه حملات ناشی از مشکلات اقتصادی باشد. این سیاست‌های دولت، مدیریت دولتی و ذهنیت سیاسی غالب است که اساسا این مشکلات را ایجاد می‌کند. هر جا که شوونیسم و ناسیونالیسم در این سطح تحریک شود، گرایش به خشونت بیشتر می‌شود. بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی در سال‌های اخیر نیز در نظامی‌سازی جامعه موثر بوده‌اند.
بدون حل مسئله کورد این وضعیت بهبودیافتنی نیست
راه‌حل سیاسی دموکراتیک برای مسئله کورد برای حل همه مشکلات در ترکیه ضروری است. برای اصلاح این روحیه اجتماعی در ترکیه؛ برای جلوگیری از پوسیدگی، فساد و خشونت، حل مسئله کورد ضروری است. جنگ ویژه کثیف علیه کوردها جامعه را با پوسیدن مواجه ساخته است. جنگ علیه کوردها آنقدر ناعادلانه و در تضاد با ارزش‌های انسانی است که نمی‌توان با قوانین و مقررات عادی این جنگ را به راه انداخت. به همین دلیل در جنگ کثیف علیه کوردها نه قانون اساسی و نه قوانین خود را رعایت نمی‌کنند. حتی قانون اساسی و قوانین فاشیستی به طور کامل اجازه راه‌اندازی این جنگ کثیف را نمی‌دهد. به همین دلیل انواع و اقسام اعمال غیر انسانی را انجام می‌دهند. این یک عامل مهم در پوسیدگی جامعه است. کسانی که منشا مشکلات ترکیه را جنگ ویژه کثیف بر سر کوردها نمی‌دانند، یا چشم خود را بر این جنگ می‌بندند و یا شریک غیرمستقیم آن می‌شوند. دمکرات‌ها و سیاستمداران واقعی ترکیه باید این واقعیت را ببینند و در این راستا مبارزه کنند.
*ج‌ه‌پ به عنوان اولین حزب در انتخابات محلی ظاهر شد و انتظاراتی را در جامعه ایجاد کرد. فکر می‌کنید سیاست‌هایی که او پس از آن دنبال کرد، چه تأثیری بر سیاست ترکیه گذاشت؟
دلیل اینکه ج‌ه‌پ به عنوان حزب اول در انتخابات محلی ظاهر شد، واکنش مردم به سیاست‌های ۱۰ ساله دولت آکپ-م‌ه‌پ است. این نتیجه ناشی از نارضایتی علیه ائتلاف آکپ-م‌ه‌پ در جامعه بود تا سیاست‌های پیروی از ج‌ه‌پ. سیاست‌های ضد کوردی که پس از سال ۲۰۱۵ توسط دولت آکپ-م‌ه‌پ اجرا شد نیز در این نتیجه مؤثر بود.
بعد از کوردستان، کوردها در مناطق مرمره، چوکوراووا، اژه و مدیترانه متمرکز شده‌اند. اینها همچنین حوزه‌هایی هستند که جهت‌گیری اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ترکیه را تعیین می‌کنند. کوردها اکنون به یک نیروی اجتماعی تبدیل شده‌اند که بر تحولات سیاسی در اینجا تأثیر می‌گذارد. موقعیت کوردها در این مناطق در سطحی است که نقش مهمی در دموکراتیزه شدن ترکیه و حل مسئله کورد خواهند داشت. آنچه اساساً ج‌ه‌پ را به حزب اول تبدیل می‌کند، آرای بالایی است که در این مناطق دریافت کرده است. در این راستا، نیروهای دموکراتیک، از جمله کوردها، انتظار داشتند که ج‌ه‌پ این واقعیت را ببیند و موضعی نسبت به دموکراسی‌سازی اتخاذ کند. در واقع هر نیروی سیاسی که در راستای حل مسئله کورد سیاست تولید نکند، نمی‌تواند دموکراتیک باشد. نمی‌تواند ادعا کند که دموکراتیک است.
ج‌ه‌پ دلیل واقعی مشکلات اقتصادی را نمی‌بیند
ج‌ه‌پ به منظور اجتناب از مشکلات اصلی اجتماعی و سیاسی ترکیه بر مشکلات اقتصادی تمرکز کرد. بدون شک مشکل اقتصادی جدی در ترکیه وجود دارد. به جز یک طبقه متوسط و ثروتمند، فقر جدی در ترکیه وجود دارد. قابل درک است که ج‌ه‌پ به این مشکل تمرکز کرده است، اما این سیاست‌های جنگی است که در واقع این مشکل اقتصادی را ایجاد می‌کند. دشمنی با کوردها دولت‌ها را به دولت‌های جنگی تبدیل می‌کند. در واقع، طیب اردوغان گفت: ‘آیا قیمت یک گلوله را می‌دانید؟’ بیشتر بمب‌هایی که روی کوه‌ها انداخته می‌شوند از خارج خریداری می‌شوند و هزینه‌های جنگی زیادی نیز دارد. آنها ده‌ها هزار تبهکار را تغذیه می‌کنند. منابع عظیمی به جنگ ویژه اختصاص داده می‌شود. به بسیاری از گروه‌ها، افراد و دولت‌های خارجی رشوه داده می‌شود. به طور خلاصه، جنگ علیه کوردها مشکلات اقتصادی ایجاد می‌کند. ج‌ه‌پ دلیل اصلی مشکلات اقتصادی را نمی‌بیند.
ج‌ه‌پ گامی در راه دموکراتیک‌سازی برنداشته است
بخش قابل توجهی از واکنش جامعه به آکپ-م‌ه‌پ ناشی از مشکلات اجتماعی ناشی از بی‌عدالتی، قطبی‌سازی و حزب‌گرایی است. جامعه از ج‌ه‌پ انتظار دارد گامی به سوی دموکراتیزه‌شدن بردارد. از سوی دیگر ج‌ه‌پ در این زمینه جز برخی اظهارات اقدامی انجام نداد. سیاستی در مورد مسئله کورد ایجاد نکرد. مثلاً می‌توانست بخواهد در مجلس کمیسیونی برای حل مسئله کورد تشکیل شود و مجلس به این مشکل رسیدگی کند. آیا پارلمانی که در چنین مشکل مهمی نقشی ندارد، می‌تواند مدعی حل مشکلات ترکیه باشد؟
ج‌ه‌پ روند ۹ ساله را مورد بازخواست قرار نداد
از سوی دیگر، به جای مبارزه با سیاست‌های آکپ-م‌ه‌پ که جامعه را آشفته می‌کند، سیاستی را دنبال می‌کند که سیاست‌های ۲۰ ساله آنها را عادی می‌کند. ج‌ه‌پ با سیاستی به نام عادی‌سازی به دولت آکپ-م‌ه‌پ مهلت داد و به اردوغان که ۹ سال است مردم ترکیه را غرق خون کرده است، جامعه را دوقطبی می‌کند، بی‌عدالتی را عادی می‌کند، قوه قضائیه را به ارگان مبارز سیاست‌ها تبدیل می‌کند و یک نظام استبدادی کامل را ایجاد می‌کند، مشروعیت بخشیده است. سبک سیاسی سیاست ترکیه نه عادی شده است و نه دموکراتیک. سیاست‌های ۹ ساله اردوغان و دولت آکپ-م‌ه‌پ عادی شده است. به جای پاسخگویی در مورد اعمال ۹ ساله، این اعمال نرم شد و به وضعیت قابل قبول درآورده شد. مدیریت جدید ج‌ه‌پ دقیقاً همان کاری را انجام داد که اردوغان می‌خواست. در واقع، اردوغان از شوک شکست خود در انتخابات خلاص شده و دوباره شروع به ابتکار عمل کرده است.
ج‌ه‌پ به اردوغان در عادی‌سازی کمک کرد
بدون شک قابل درک است که ج‌ه‌پ پایگاه آکپ را خطاب قرار می‌دهد و می‌خواهد پیروز شود. اگر بخواهد حزب پیشرو در ترکیه باقی بماند، اتخاذ چنین سیاستی برایش یک رویکرد قابل انتظار است. اگر ج‌ه‌پ قرار نیست در دگم‌های قدیمی خود باقی بماند، خطاب قرار دادن پایگاه آکپ قابل درک است. با نگرش‌هایی که سیاست‌ها و عملکرد اردوغان را عادی می‌کند، این اتفاق نمی‌افتد. می‌تواند با سیاست‌ها و گفتمان‌های درست به این هدف دست یابد. ج‌ه‌پ با عادی‌سازی پایگاه آکپ را به دست نیاورد. برعکس، به اردوغان کمک کرد تا این پایگاه را حفظ کند.
به طور خلاصه، ج‌ه‌پ نتوانست انتظارات جامعه را برآورده کند. دموکراسی‌سازی تنها با مبارزه با سیاست‌ها و شیوه‌های غیردموکراتیک می‌تواند حاصل شود. در غیر این صورت، دموکراسی‌سازی با گفتن این جمله که من از اردوغان این را خواستم و او آن کار را کرد، به دست نمی‌آید. ج‌ه‌پ موضع یا تلاشی برای ایفای نقش در دموکراسی‌سازی ترکیه با رویکردهای ایدئولوژیک و سیاسی خود نداشته است.
*وضعیت محافل دموکراتیک و چپ در ترکیه و کوردستان که ما آنها را اپوزیسیون واقعی تعریف می‌کنیم بسیار مهم است. در حالی که فاشیسم آکپ-م‌ه‌پ ظلم و ستم را افزایش می‌دهد، آیا دمکرات‌ها، سوسیالیست‌های چپ و ستمدیدگان به طور کلی می‌توانند مبارزه را به همان میزان افزایش دهند؟
واضح است که؛ سازماندهی و مبارزه نیروهای دموکراتیک کورد و نیروهای سیاسی دموکراتیک ترکیه و چپ در دموکراتیزه شدن ترکیه تعیین‌کننده خواهد بود. نیروهای دموکراتیک رادیکال، به ویژه نیروهای دموکراتیک چپ، سطح دموکراتیزه شدن ترکیه را بر اساس حل مسئله کورد تعیین خواهند کرد. ماهیت و سطح گفتمان و گام‌های نیروهای سیاسی درون نظام به سمت دموکراسی‌سازی نیز بسته به قدرت سازمان‌یافته و مبارزه نیروهای دموکراسی رادیکال توسعه می‌یابد. این اشتباه است که از ج‌ه‌پ یا هر نیروی سیاسی درون سیستمی دیگری که راه‌حلی برای مسئله کورد ارائه ندهد، گام‌های دموکراسی‌سازی قابل توجهی انتظار داشته باشیم. ۱۰۰ سال است که در ترکیه مرزهای مشخص و تفاهم ایدئولوژیک و سیاسی ترسیم شده است. اگرچه با توجه به تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ترکیه تمایل و تلاش برای فراتر رفتن از این مرزها در برخی مسائل وجود دارد، اما هنوز هیچ حزب یا نیروی سیاسی وجود ندارد که بتواند بر این موانع ایدئولوژیک و سیاسی فائق آمده و ترکیه را واقعاً دموکراتیک کند. البته برخی از نیروهای چپ به ویژه سوسیالیست‌ها گام‌های مهمی در عبور از این مرزهای ایدئولوژیک و سیاسی برداشته‌اند. نیروهای چپ که تا ۱۲ سپتامبر قدرتشان تضعیف شده بود، هنوز در تلاشند تا بهبود یابند و قوی‌تر شوند.
نیروهای دموکراسی رادیکال ناکافی هستند
بدون شک جنبش آزادی کورد و نیروهای سیاسی دموکراتیک کورد نقش مهمی در بقا و احیای نیروهای چپ و دموکراسی داشتند. با این حال، نیروهای دموکراسی رادیکال ترکیه نمی‌توانند اثر مطلوب را داشته باشند، زیرا هنوز نمی‌توانند برنامه مشترکی در مورد دموکراسی‌سازی و مبارزه مشترک بر این اساس را به طور کامل ارائه دهند. با این حال، سنت مبارزه و تجربه دمکرات‌های چپ در ترکیه قوی است. اگر می‌توانستند یک پلتفرم مبارزه مشترک ایجاد کنند، تحولات سیاسی ترکیه را تعیین می‌کردند. قدرت سیاسی دموکراتیک مردم کورد در سطحی است که نقش مهمی در تضمین ظهور چنین نیروی مبارزی ایفا خواهد کرد. جنبش آزادی کوردها از زمان ظهورش در صحنه تاریخ، برای مبارزه مشترک با نیروهای دموکراتیک واقعی ترکیه تلاش کرده است. جنبش ما معتقد است که ترکیه از این طریق دموکراتیک خواهد شد.
باید یک مشارکت مبارزاتی وجود داشته باشد
باز هم تاکید کنیم که؛ نیروهای دموکراتیک ترکیه بدون مبارزه مشترک با نیروهای دموکراتیک خلق کورد نمی‌توانند نقش خود را ایفا کنند. به همین ترتیب، نیروهای دموکراتیک کورد بدون ائتلاف و مبارزه مشترک با نیروهای دموکراتیک ترکیه در شرایط کنونی نمی‌توانند بر اساس حل مسئله کورد به دموکراتیزه‌شدن دست یابند. این مبارزه مشترک است که سایر نیروهای سیاسی ترکیه را به سمت دموکراتیک‌شدن بسیج می‌کند.
این اتحاد و اشتراک اساساً باید مشارکت مبارزاتی باشد. بدون شک، از آنجایی که انتخابات نیز بخشی از مبارزه برای دموکراسی‌سازی است، شرکت در انتخابات به صورت مشترک مهم است. تلاش‌هایی برای نفی اتحاد در جبهه ترکیه و کورد وجود دارد. اینها دیدگاه‌های نادرست و سطحی هستند. اینها رویکردهای سطحی هستند. آنها برخی نگرش‌های احساسی و واکنشی هستند. کسانی که نمی‌خواهند نیروهای دموکراتیک کورد و نیروهای دموکراتیک ترکیه با یکدیگر همکاری کنند، نیروهای ضد دمکراتیک هستند. کسانی که خواهان حل مسئله کورد نیستند، دولت ترکیه، نیروهای حاکم و نهادهای اطلاعاتی سعی در ایجاد چنین تصوراتی دارند. آنها می‌دانند که مبارزه مشترک باعث تقویت مبارزه کوردها و خنثی کردن سیاست‌های نسل‌کشی آنها می‌شود. به همین دلیل می‌خواهند کوردها را منزوی کنند. مخالفت با سیاست‌های اتحاد به دلیل برخی اشتباهات و کاستی‌ها، قدرت سیاسی کوردها را تضعیف خواهد کرد. این به مبارزات مردم کورد آسیب می‌رساند.
*در افتتاحیه پارلمان ترکیه، دست دادن دولت باغچلی، رئیس م‌ه‌پ با نمایندگان دم پارتی، بحثی را در مورد اینکه آیا می‌تواند فرآیند راه‌حل جدیدی وجود داشته باشد، مطرح کرد. این وضعیت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
چرا رهبر م‌ه‌پ که دشمن کوردهاست و هیچ سیاست و هدفی جز نسل‌کشی کوردها و تبدیل کوردستان به منطقه گسترش ملی شدن ترک‌ها ندارد، دست اعضای دم پارتی را فشرد؟ معلوم است که دولت باغچلی در مورد سیاست دموکراتیک کوردها از جمله دم پارتی چه گفته است. خط سیاسی م‌ه‌پ همان چیزی است که تاکنون گفته است. پس چرا دست داد؟ دولت باغچلی دلایل خودش را برای دست دادن توضیح داد. واضح است که این توجیه صحیح نیست. رجب طیب اردوغان قبل از افتتاح مجلس با باغچلی در منزلش دیدار کرد. در این جلسه سیاست جدید یا بهتر است بگوییم بازی جدید علیه دم پارتی تعیین شد. به احتمال زیاد اردوغان این بازی را طراحی کرده و به دولت باغچلی قبولانده است. از آنجایی که اردوغان باغچلی و م‌ه‌پ را به خوبی می‌شناخت، پیشنهادی داد که باغچلی پذیرفت. می‌توان گفت که این طرحی است که خط م‌ه‌پ با کمال میل آن را می‌پذیرد. رئیس مشترک شورای اجرایی ک‌ج‌ک ما، بسه هوزات، این را به‌عنوان راه‌اندازی یک بازی جدید به دلیل ویژگی، سیاست، عملکرد دولت آکپ-م‌ه‌پ و سیاست‌های نسل‌کشی که هنوز بر آن اصرار دارند، ارزیابی کرد.
هیچ فرآیند راه‌حل واقعی وجود نداشت
پس از این دست دادن، در برخی محافل اظهارنظرهایی مبنی بر این که ‘ائتلاف خلق در حال آغاز یک روند راه‌حل جدید با دم پارتی’ است، شروع شد. ما باید فوراً اشاره کنیم که بین سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۱۵ هیچ فرآیند راه‌حلی واقعی وجود نداشت. رهبر آپو سیاست و تلاشی برای وارد کردن دولت آکپ به روند راه‌حل داشت. از این نظر، ما اساساً این دوره را به عنوان روند وارد کردن دولت و دولت آکپ به روند راه حل ارزیابی کردیم. تمامی سخنرانی‌ها، پیام‌ها، اسناد راه‌حلی که رهبر آپو ارائه کرد و تفاهم‌نامه دولماباغچه که به همراه اعضای دولت در دولماباغچه به صورت زنده از تمامی شبکه‌های تلویزیونی در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵ پخش شد نیز به همین منظور بود. وقتی توافق دولماباغچه به دقت بررسی شود، این واقعیت قابل مشاهده است. این یادداشت قبل از انتشار در اختیار ما قرار گرفت. ما به عنوان مدیریت پیشنهاد کردیم دو مورد ملموس دیگر اضافه شود. وقتی این پیشنهادها مطرح شد، رهبر آپو گفت: ‘آنچه بر سر آن توافق شد کافی است. ‘ اگرچه برخی نمی‌دانند، اما اظهارات رهبر آپو مبنی بر انتقاد از این توافق و ناکافی بودن آن، غیر واقعی است. رهبر آپو می‌خواست با این توافق، دولت و آکپ را در روند راه‌حل مشارکت دهد. اما اردوغان و مقامات دولتی که با او در تماس بود، این توافق را رد کردند، زیرا آنها درکی از راه‌حل نداشتند. پیش از این، ‘طرح فروپاشی’ در شورای امنیت ملی ترکیه در اکتبر ۲۰۱۴ تصمیم‌گیری شد. ادعای برخی افراد مبنی بر اینکه «پ‌ک‌ک روند را به پایان رساند» کذب محض است و با واقعیت فعلی مغایرت دارد.
کسانی که دارای ذهنیت دموکراتیک هستند گام برمی‌دارند
هم رهبر آپو و هم جنبش ما طرفدار یک راه‌حل معقول بودند. به همین دلیل رهبر آپو و جنبش ما از زبان و سبک بسیار دقیق استفاده کردند. با رویکرد تشویق حکومت، دولت و مردم به یک فرآیند راه‌حل عمل کرد. بدون شک جنبش ما، سیاست دموکراتیک کورد و نیروهای دموکراتیک واقعی ترکیه همیشه طرفدار یک راه‌حل سیاسی دموکراتیک معقول برای مسئله کورد هستند. با هر نیروی سیاسی که خواهان چنین راه‌حلی است رابطه دارد. این بیش از هر چیز گامی مهم و ضروری برای دموکراتیک‌شدن ترکیه است. با در نظر گرفتن واقعیت ترکیه و سیاست‌های چند صد ساله آن، تنها کسانی که دارای تفکر دموکراتیک هستند، این اقدام را انجام می‌دهند. در ترکیه اینکه هم گام‌هایی برای حل مسئله کورد برداشته خواهد شد و در عین حال ذهنیت دموکراتیک وجود نخواهد داشت. چنین وضعیتی در واقعیت ترکیه وجود ندارد.
آکپ در سال ۲۰۰۲ با برخی گفتمان‌های دموکراتیک به قدرت رسید. از آنجایی که محافل اسلامی در گذشته تحت فشار قرار گرفته بودند، در میان آنها کسانی نیز بودند که تمایلات دموکراتیک داشتند. باید دانست که روندی که آکپ را به قدرت رساند با کودتای نظامی ۱۲ سپتامبر آغاز شد. تصمیم گرفته شد که اسلام سیاسی را در داخل دولت بگنجانند تا خواسته‌های آزادی‌خواهی مردم کورد کاملاً از بین برود و کوردها به حال خود رها شوند و آنها را محاصره کنند. به عبارت دیگر، آنها برای حمایت از سیاست دولت در تکمیل نسل‌کشی کوردها در سیستم گنجانده شدند. این سیاست را نباید در ارزیابی آکپ و اسلام سیاسی فراموش کرد.
آکپ پیام‌های نرمی را که در آن دوره لازم بود، داد
در جریان الحاق آکپ و اسلام سیاسی به دولت، مخالفت‌ها و مقاومت‌هایی از سوی برخی محافل وجود داشت. به همین دلیل، دولت آکپ برای غلبه بر چنین موانعی لازم دید که به آرمان‌های مردم برای دموکراسی متوسل شود. او همچنین پیام‌های نرمی به کوردها داد. علاوه بر این، از آنجایی که او مشکل استقرار کامل در کشور را داشت و درگیری شدید با جنبش آزادی کوردستان او را به عنوان یک حکومت تضعیف می‌کرد، با واسطه‌های مختلف از جنبش ما خواستار عدم درگیری شد. رهبر آپو اگرچه از نظر زمان‌بندی آنرا درست ندانست، اما این وضعیت را پذیرفت تا حکومت و دولت را وارد روند راه حل کند. تمرکز و تلاش زیادی روی این موضوع داشت. با این حال، از آنجایی که اردوغان و دولت آکپ اعتماد ایجاد نکردند، آنها بر تقویت تمام نیروهای دموکراتیک ترکیه از جمله نیروهای دموکراتیک کورد در این روند تمرکز کردند. او پروژه‌هایی را برای وارد کردن نیروهای دموکراتیک کورد و نیروهای دموکراتیک ترکیه به اتحاد و مبارزه مشترک ارائه کرد. در این زمینه نیز پیشرفت چشمگیری داشته است. شبهه‌ها و تردید‌های رهبر آپو تایید شد. اردوغان تفاهم‌نامه دولماباغچه را که گام مهمی برای روند حل خواهد بود رد کرد. رد این توافق به معنای اعلام جنگ علیه جنبش آزادی کورد و تمامی نیروهای دموکراتیک بود. ‘طرح فروپاشی’ در واقع در تابستان ۲۰۱۴ آماده شده بود. توافق دولماباغچه نیز در این چارچوب رد شد. جنگ کثیف و حملات علیه نیروهای دمکراتیک کورد از آن زمان تا کنون مشخص است.
البته ما طرفدار راه‌حل دموکراتیک هستیم
*حال چه کسی باور می‌کند که حکومت آکپ-م‌ه‌پ که ۹ سال جنگ کثیف نسل‌کشی را به راه انداخته است، روند راه‌حل را توسعه دهد! آیا م‌ه‌پ سیاست و اهداف حزبی خود را به کلی کنار گذاشته است؟ چه کسی می‌تواند بگوید که م‌ه‌پ از هدف خود یعنی نسل‌کشی علیه کوردها دست کشیده است؟ آیا نشانه‌ها و داده‌هایی برای این موضوع وجود دارد؟
آیا چیزی به زیبایی و خوبی برای ترکیه به اندازه حل مسئله کورد وجود دارد؟ البته ما و جنبش دموکراتیک کورد همیشه می‌گوییم که طرفدار راه‌حل دموکراتیک هستیم. اگر اینها را نگویند با خودشان تناقض دارند. از این جهت نمی‌توان منطقاً توضیح داد که برخی از کانال‌های اپوزیسیون به گونه‌ای بحث می‌کنند که گویی روند راه‌حل چیز بدی است. بحث در مورد روند راه‌حل به‌عنوان یک امر منفی بدون بحث در مورد جوانب مثبت و منفی، برای مردم کورد و نیروهای دموکراسی، ضد کوردی تلقی می‌شود. بحث کانال‌هایی که خود را اپوزیسیون می‌نامند می‌تواند به شرح زیر باشد. مسئله کورد باید حل شود، این برای دموکراتیزه شدن ترکیه لازم است، اما ذهنیت م‌ه‌پ و آکپ این مسئله را حل نمی‌کنند و اگر می‌خواهند مسئله کورد را حل کنند و با کوردها صلح کنند، باید بگویند که باید گام‌هایی را برای حل مسئله کورد بردارند. اگر می‌خواهند نقاب بازی م‌ه‌پ و آکپ را بردارند، باید این را بگویند. کوردها ممکن است بگویند این یک بازی است، سیاست‌های فعلی واضح است، ما جزئی از این بازی نخواهیم بود مگر اینکه این سیاست‌ها تغییر کند. آنها ممکن است بگویند که دولت آکپ-م‌ه‌پ در واقع چنین بازی‌ای را برای جلوگیری از جنگ کوردها به راه انداخته‌اند و برای اجرای آسانتر سیاست نسل‌کشی کوردها و تضعیف مبارزات آزادیخواهانه کوردها برخی از کوردها سردرگم کنند و با پ‌ک‌ک مخالفت کنند. تا زمانی که گام‌ها و تغییر سیاست‌های مشخص را نبینند، باید این را بگویند. در امرالی قانون نقض می‌شود، انزوای شدید اعمال می‌شود، زندان‌ها به خانه‌های مرگ تبدیل شده‌اند، هزاران سیاستمدار در داخل هستند و هر روز دستگیری و فشار بر فرهنگ کوردی صورت می‌گیرد. تا زمانی که این شرایط تغییر نکند، نیت صادقانه برای حل مسئله کورد را نمی‌توان نشان داد.
کوردها می‌توانند چنین موضعی داشته باشند. با این حال، اگر مخالفان بر اساس منفی بودن روند راه‌حل استدلال کنند، این یک درک دموکراتیک نخواهد بود. این یک نگرش غیر دموکراتیک خواهد بود. در واقع سیاست‌های فعلی دولت آکپ-م‌ه‌پ تایید می‌شود.
ج‌ه‌پ ممکن است ابتکار عمل را به نفع راه‌حل اتخاذ کند
در واقع مهم است که در این فرآیند چه نگرشی اتخاذ کنیم. همچنین نشان می‌دهد که جهت‌گیری سیاست‌های ج‌ه‌پ چگونه خواهد بود. ج‌ه‌پ می‌تواند ابتکار عمل را با گفتن صریح؛ ‘اگر راه‌حلی برای مسئله کورد وجود داشته باشد، ما از آن حمایت خواهیم کرد.’ نشان دهد. این به معنای ابتکار عمل در مسئله کورد است. ج‌ه‌پ را در خطوط دموکراتیک واقعی قرار می‌دهد. به این ترتیب، آنها هرگز نمی‌توانند با گفتن ‘شما طرف جدایی‌طلبان هستید، شما طرف این یکی هستید’ علیه ج‌ه‌پ اتهاماتی وارد کنند. بر خلاف رویکردی که برخی در کانال‌های مخالف مطرح می‌کنند، خود ج‌ه‌پ می‌تواند در حل مسئله کورد ابتکار عمل را به دست بگیرد. بنابراین، سیاست آکپ-م‌ه‌پ در مقصر دانستن مخالفان و سرگرم کردن کوردها را خنثی خواهد کرد. بزرگترین مانع برای تبدیل شدن ج‌ه‌پ به یک حزب سوسیال دموکرات واقعی، رویکردهای اتهامی و سرزنش‌آمیز م‌ه‌پ-آکپ و برخی محافل است که مانع از سیاست‌گذاری ج‌ه‌پ در مورد مسئله کورد می‌شود. ج‌ه‌پ می‌تواند با استفاده از پیام‌های آکپ-م‌ه‌پ به دم پارتی بر این وضعیت غلبه کند و به یک حزب سوسیال دموکرات واقعی تبدیل شود. اگر نتواند بر این واقعیت غلبه کند که برخی از افراد در کانال‌های مخالف خود، حل مسئله کورد را به یک بحث منفی تبدیل می‌کنند، ج‌ه‌پ وجهه‌ی خود را در جریان انتخابات محلی از دست خواهد داد. بنابراین، او وارد بازی تعیین‌شده توسط آکپ-م‌ه‌پ می‌شود. یکی دیگر از دلایل مهمی که م‌ه‌پ و آکپ مسئله کورد را به ابزاری تبدیل کرده است این است که هیچ موضع و برنامه واقعی دموکراتیک یا سوسیال دمکراتیک در ترکیه ارائه نشده است. همانطور که مشخص است، نیروهای چپ و کسانی که خود را سوسیال دموکرات می‌خوانند، رویکرد مثبتی به این گونه مشکلات در سراسر جهان دارند.
اتحاد آکپ-م‌ه‌پ تله گذاشته است
دولت ترکیه به طور کلی جنگ ویژه علیه کوردها به راه انداخته است. اتحاد آکپ-م‌ه‌پ نقطه اوج جنگ ویژه و کثیف علیه کوردها است. نباید فراموش کرد که دولت آکپ-م‌ه‌پ یک دولت جنگ ویژه است. از دولت آکپ-م‌ه‌پ نمی‌توان انتظار مثبتی برای کوردها داشت. م‌ه‌پ را نمی‌توان با احزاب ناسیونالیست و فاشیست دیگر کشورهای جهان مقایسه کرد. احزاب فاشیست در کشورهای دیگر نیز اهداف و برنامه‌های دیگری دارند. م‌ه‌پ تنها یک هدف دارد. کوردها را تمام کنید! اشتباه بزرگی خواهد بود که اگر به هر گفتمان و گامی که مربوط به م‌ه‌پ است در این چارچوب نگاه نکنیم.
اتحاد فاشیستی آکپ-م‌ه‌پ دامی برای دم پارتی و فضای سیاسی دموکراتیک ایجاد کرده است. آنها فراخوان‌هایی خواهند داد. آنها چیزهایی را تحمیل می‌کنند که دم پارتی نمی‌تواند بپذیرد، آنها چیزهایی را که می‌گویند ‘بگذارید راه‌ها هموار شوند’ را اجرا نمی‌کنند. وقتی دم پارتی و نیروهای دموکراتیک آنچه را که آنها می‌گویند انجام ندهند، حملات خود را با گفتن این جمله افزایش می‌دهند که ‘ما دست خود را به سمت دم پارتی دراز کردیم، فضا را باز کردیم، فرصت‌ها را فراهم کردیم و به آنها فرصت دادیم تا وارد سیاست شوند، اما آنها پاسخ ندادند. ‘ این همان چیزی است که آنها راه‌اندازی کردند. اردوغان در پاسخ به سوال خبرنگاری که ‘چه اقداماتی برای این روند انجام خواهد شد؟’ گفت: ‘شما پاسخ دهید. ‘ زمانی که روزنامه‌نگار پاسخ داد: ‘این روند بدون برداشتن هیچ گام عملی ادامه دارد’، اردوغان با گفتن ‘درست است’، روزنامه‌نگار را تأیید کرد. این چیزی است که آنها واقعا فکر می‌کنند. البته نیروهای دموکراسی کورد باید بگویند ما برای راه‌حل آماده هستیم، اما هموار کردن راه‌ها به ویژه رفع انزوا در امرالی را انجام دهید. در واقع ما یک حزب ترکیه‌ای هستیم. ما خواهان دموکراتیک‌شدن ترکیه با حل مسئله کورد هستیم. ‘ بدون شک تا زمانی که اقداماتی که بیان کرده‌اند انجام نشده است باید به مواضع و مبارزه خود علیه حکومت آکپ-م‌ه‌پ ادامه دهند. بنابراین، آنها باید این بازی ایجاد شده توسط آکپ-م‌ه‌پ را افشا کنند.
این از مقتضیات سیاست جنگ ویژه است
اشاره به یک موضوع در اینجا نشان می‌دهد که م‌ه‌پ چه نوع حزبی است. دولت باغچلی روز قبل هر نوع توهینی به ج‌ه‌پ و اوزگور اوزل کرد و در افتتاحیه مجلس خطاب به اوزگور اوزل گفت: ‘این چیزی که ما گفتیم از مقتضیات سیاست است، به دل نگیرید. ‘ این واقعیت سیاست در ترکیه است. این اساسی‌ترین ویژگی جنگ ویژه است. به عبارت دیگر به معنای فریب افکار عمومی است. آنچه آنها آشکارا می‌گویند برای فریب افکار عمومی است. با این حال، آنها واقعیت اساسی متفاوتی در پیگیری سیاست‌ها دارند. واقعا چگونه می‌توان چنین چیزی را گفت. احتمالاً به خاطر بیهوده بودن آن گفته است. دولت باغچلی در شخصیت خود نشان داد که یک سیاستمدار ترک چیست. سیاستی در حال انجام است که افکار عمومی را فریب می‌دهد. این جمله به تنهایی برای پایان دادن به زندگی سیاسی یک سیاستمدار کافی است. کسی که این حرف را زده است دیگر نباید در مقابل مردم ظاهر شود. از این حیث، دست دادن دولت باغچلی نیز از مقتضیات سیاست جنگ ویژه است. در این راستا، تلاش برای معنابخشی به دست دادن و اظهارات دولت باغچلی، به معنای عدم درک واقعیت دولت ترکیه و سیاست نسل‌کشی کوردها که سیاست اساسی دولت ترکیه است و همچنان ادامه دارد.
ادامه دارد…
