سخنگوی وزارت بهداشت وضعیت کرونایی ایران را “قرمز تیره و سیاه” خوانده و سعید نمکی از “قتلگاه” کرونا سخن می‌گوید. با این حال مجادله و اتهام‌زنی متقابل مقام‌هایی که هر کدام در این میدان مسئولیتی دارند ادامه دارد.

در موج پنجم پاندمی کرونا در ایران رکوردزنی‌های پیاپی موارد ابتلا و مرگ ادامه دارد، تقریبا در هیچ بیمارستانی تخت خالی پیدا نمی‌شود، کمبود تجهیزات به سهمیه‌بندی سرم و آب مقطر رسیده، اما مسئولان بیشتر به توجیه عملکرد خود، لاپوشی کمبودها و انداختن تقصیر به گردن دیگران مشغول‌اند.

وزیر بهداشت دولت دوازدهم در یک سخنرانی در مشهد که خبرگزاری تسنیم متن آن را پنج‌شنبه ۲۱ مرداد (۱۲ اوت) منتشر کرد، ضمن تمجید از اقدامات این وزارت‌خانه ادعا کرد: «اگر کلینیک‌های سرپایی و بستری موقت‌ها را راه‌اندازی نمی‌کردیم، تردید نکنید که حدود ۲۰۰ هزار تخت بیمارستانی کم می‌آوردیم.»

سعید نمکی که زمانی گفته بود کشورهای دیگر از مهار کرونا در ایران در حیرت هستند، اکنون از “له شدن مدافعان سلامت زیر چرخ‌دنده‌ها” سخن می‌گوید.

کمبود واکسن و قتلگاه کرونا

وزیر بهداشت جمهوری اسلامی زمانی وعده داده بود، ایران تا اردیبهشت به یکی از صادرکنندگان مهم واکسن کرونا تبدیل می‌شود. او دیرتر وعده واکسینه شدن ۱۴ میلیون نفر تا تیرماه را داده بود. نمکی در سخنرانی خود در مشهد در توجیه تعلل در تامین واکسن می‌گوید: «کسانی که با ما ادعای دوستی می‌کردند، وسط قتلگاه ما را رها کردند.»

واکسیناسیون برای پیشگیری از ابتلا به بیماری کووید ۱۹ در ایران ۲۱ بهمن با تعداد محدودی واکسن روسی “اسپوتنیک وی” آغاز و با واکسن چینی سینوفارم ادامه یافت.

مسئولان و کارگزاران جمهوری اسلامی “بدعهدی دوستان”، که منظور از آن چین و روسیه است و تحریم‌های آمریکا را از علت‌های اصلی عدم تحقق وعده‌ها در تامین واکسن مورد نیاز شهروندان عنوان می‌کنند.

یکی دیگر از علت‌های اصلی کندی روند واکسیناسیون در ایران، که تا ابتدای مرداد ماه ادامه داشت، می‌تواند سخنان ۱۹ دی ماه رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای درباره ممنوعیت ورود “واکسن آمریکایی و انگلیسی” باشد.

دستور خامنه‌ای در مورد ممنوعیت ورود برخی واکسن‌ها

کیانوش جهانپور، سخنگوی سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در یک پیام توئیتری منکر این ممنوعیت شده و ادعا می‌کند که ممنوعیت شامل واکسن‌های تولیدشده در بریتانیا و آمریکا می‌شود.

برخلاف این ادعا، خامنه‌ای در سخنرانی خود که ویدئوی آن در صفحه تویئتر جهانپور هم منتشر شد، به صراحت اثربخشی واکسن‌های تولید شرکت‌های آمریکایی و بریتانیایی را زیر سوال برده و واردات آنها را ممنوع اعلام کرد.

خامنه‌ای که ظاهرا متوجه پیامد فاجعه‌بار این فرمان خود شده به تازگی گفته کرونا “مسئله اول” کشور است و واکسن مورد نیاز مردم باید “به هر شکل ممکن” تهیه شود.

دعوای مسئولان بهداشتی و وزارت خارجه

در مورد تعلل در تامین واکسن مورد نیاز شهروندان اخیرا نیز مجادله سختی میان مسئولان و مقام‌های بهداشتی و وزارت خارجه در گرفته است.

علیرضا زالی، رئیس ستاد مقابله با کرونا در کلانشهر تهران سفیران جمهوری اسلامی در کشورهای مختلف را متهم کرد که دنبال تامین واکسن نبوده‌اند و گفت: «هزینه داروهای کرونا چند برابر واردات واکسن شده است، اما اجازه خرید واکسن ندادند چون فکر می‌کردند گران است.»

خبرگزاری صداوسیما بیستم مرداد (۱۱ اوت) در مورد کندی روند واکسیناسیون در ایران از قول زالی نوشت: «ما فقط برای پنج روز ذخیره واکسن داریم و نمی‌توانیم سرعت را زیاد کنیم، اگر واکسن زیاد بود ما مراکز را ۲ برابر می‌کردیم.»

اظهارات زالی با واکنش تند محمد جواد ظریف و برخی دیگر از مقام‌های ارشد وزارت خارجه رو برو شده است. ظریف بدون نام بردن از نهاد خاصی پرسیده است: «کدام دستگاه پروفورمای ورود ۲۰ میلیون واکسن از اروپا را رد کرد؟»

واکنش ظریف به سخنان زالی

وزیر خارجه دولت دوازدهم ورود واکسن به ایران را حاصل تلاش‌های این وزارت‌خانه عنوان کرد و در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «کدام دستگاه تا امروز خرید و اهدای بیش از ۲۴ میلیون واکسن خارجی را تمهید کرده و واردات انبوه و مستمر را در هفته‌های آینده مذاکره و نهایی کرده است؟»

از ابتدای مرداد ماه با ورود میلیون‌ها دوز واکسن اهدایی ژاپن و بخشی از واکسن‌های خریداریشده روند واکسیناسیون در ایران به نسبت ماه‌های قبل شتاب گرفته است.

بر پایه تازه‌ترین آمار وزارت بهداشت تا روز پنج‌شنبه در مجموع اندکی بیش از ۱۷ میلیون و ۷۶۰ هزار دوز واکسن در ایران تزریق شده، اما تعداد شهروندانی که به طور کامل واکسینه شده‌اند حدود سه و نیم میلیون نفر بیشتر نیست.

اگر اظهارات روز گذشته علیرضا زالی درباره کفاف واکسن‌های موجود برای پنج روز درست باشد و واکسن جدیدی وارد نشود، این احتمال وجود دارد که روند واکسیناسیون دوباره کند شود.

وضعیت قرمز تیره و سیاه کرونایی

سعید نمکی در سخنرانی در مشهد ابراز خوش‌بینی کرد که روند واردات واکسن “تسریع و تسهیل” شده و تا آبان ماه ۱۲۰ میلیون دوز واکسن وارد ایران خواهد شد. او به مبدا این واکسن‌ها اشاره‌ای نکرد.

مرکز اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت روز پنج‌شنبه اعلام کرد، در شبانه‌روز گذشته اندکی بیش از ۳۹ هزار مورد جدید ابتلا به کرونا شناسایی شده و ۵۶۸ نفر از مبتلایان به بیماری کووید ۱۹ جان خود را از دست داده‌اند.

شمار قربانیان مبتلا به بیماری کووید۱۹ در ایران تا ۲۱ مرداد به ۹۶ هزار و ۱۲۵ نفر رسید

مطابق آمار رسمی شمار قربانیان بیماری کووید ۱۹ در ایران تا کنون ۹۶ هزار و ۱۲۴ بوده است. کارشناسان و حتی برخی اعضای کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا می‌گویند میزان واقعی مرگ‌های کرونایی دست‌کم دو و نیم برابر آمار رسمی است.

وزارت بهداشت می‌گوید در حال حاضر ۳۳۶ شهر کشور در وضعیت قرمز، ۸۴ شهر در وضعیت نارنجی و ۲۸ شهر در وضعیت زرد قرار دارند.

سیما سادات لاری، سخنگوی این وزارت‌خانه روز سه شنبه گفته بود: «شاخص‌های بستری به صورتی است که می‌توانیم بگوییم وضعیت قرمز تیره یا سیاه است.»

در شبانه‌روز گذشته نزدیک به ۵۰۰ بیمار مبتلا به کرونا بستری شده‌اند و تعداد بیماران در بخش مراقبت‌های ویژه از هفت هزار نفر بیشتر بوده است.

موارد بستری که در روزهای گذشته به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش یافته مراکز درمانی و بیمارستان‌ها را با چالش‌های جدی روبرو کرده است. بیشترین موارد بستری در اوج موج چهارم پاندمی مربوط به سی‌ام فروردین با سه هزار و ۹۰۱ مورد بود.