آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، با تاکید براینکه پیامدهای جنگ احتمالی در اوکراین «فاجعهآمیز» خواهد بود، گفت همچنان بر این باور است که تجمع نیروهای روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین منجر به درگیری نظامی نخواهد شد.
او که روز جمعه ۲۹ بهمن در آغاز کنفرانس سالانه امنیتی مونیخ سخن میگفت، در عین حال هشدار داد که در شرایط کنونی یک اشتباه کوچک و یا سوءتفاهم در ارتباط و انتقال پیام میان قدرتهای بزرگ میتواند به بروز فاجعه منجر شود.
آقای گوترش افزود اغلب از او میپرسند که آیا دنیا درگیر یک جنگ سرد تازه است و پاسخ او این است که «در حال حاضر، امنیت جهانی با تهدیدی به مراتب پیچیدهتر و احتمالا بالاتر از آن دوران روبهرو است».
دبیرکل سازمان ملل همچنین یادآور شد که در طول دههها بنبست بین اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحده در قرن بیستم، «سازوکارهایی وجود داشت که قهرمانهای داستان را قادر میساخت تا خطرات را برآورد کنند و مسیرهای جایگزین را برای جلوگیری از بحرانها بهکار گیرند».
آقای گوترش افزود اما «امروز، بسیاری از آن روشها دیگر وجود ندارند و بیشتر افرادی که برای استفاده از آنها آموزش دیده بودند، دیگر در میان ما نیستند».
دبیرکل سازمان ملل متحد در ادامه از همه طرفها خواست که «در لفاظیهای خود بینهایت مراقب باشند» و بیانیههای عمومی که صادر میشود، باید در راستای «کاهش تنشها» باشد و «نه دامن زدن» به بحران.
کنفرانس امنیتی مونیخ که در دو سال گذشته به دلیل همهگیری ویروس کرونا صرفا به شکل آنلاین برگزار شده بود امسال بار دیگر حضوری از جمعه تا یکشنبه برگزار میشود. برخلاف سه دهه گذشته، اینبار هیچ مقامی از روسیه در این نشست حضور ندارد.
کامالا هریس، معاون جو بایدن و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، بههمراه ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو و ولودیمیر زلینسکی، رئیس جمهوری اوکراین، در کنفرانس امنیتی مونیخ حضور دارند.
ابراز تاسف آلمان از غیبت نمایندگان روسیه
آنالینا بیربوک، وزیر خارجه آلمان، نیز در سخنرانی روز جمعه خود گفت که بحران امنیتی در اروپا، بحران اوکراین نیست و روسیه همچنان «تهدیدی واقعی» است.
او تاکید کرد در صورت حمله روسیه، بسیار مهم است که غرب تحریمهای کوبندهای علیه مسکو اعمال کند، حتی اگر این اقدام با هزینهای سنگین برای اروپا همراه باشد.
خانم بیربوک گفت آلمان آماده است تا «هزینه گزاف» این اقدام را بپردازد و از همین رو، «همه گزینهها از جمله خط لوله انتقال گاز نورد استریم۲ روی میز است».
او از مسکو خواست تا فورا از نزدیکی مرزهای اوکراین عقبنشینی نظامی کند.
وزیر خارجه آلمان پیش از این در بیانیهای در آستانه کنفرانس مونیخ با اشاره به غیبت نمایندگان روسیه گفته بود «روسها یک فرصت را از دست دادند».
خانم بیربوک با تاکید بر اهمیت «دیدار با نمایندگان روسیه بهویژه در شرایط فوقالعاده تهدیدآمیز کنونی» افزوده بود که حتی «گامهای کوچک به سوی صلح»، بهتر از «یک گام بزرگ به سوی جنگ» خواهد بود.
گزارشها نشان میدهد بیش از ۴۰ درصد گاز وارداتی اروپا از روسیه تامین میشود. نورد استریم ۲ با ظرفیت ۵۵ میلیارد متر مکعب بهتازگی تکمیل شده اما آلمان بهرهبرداری از آن را بهدلیل عدم رعایت ضوابط حقوقی موقتا به تاخیر انداخته است.
دولت جو بایدن نیز تهدید کرده است که در صورت حمله احتمالی روسیه به اوکراین، اجازه بهرهبرداری از نورد استریم ۲ را نخواهد داد و تحریمهای شدیدی علیه شرکتهای ذینفع وضع خواهد کرد.