با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۲ میلادی دست‌کم ۲۹۰ کولبر و کاسبکار کُرد کشته و یا زخمی شده‌اند که ۴۶ مورد جانشان را از دست داده‌اند و ۲۴۴ مورد نیز مجروح شده‌اند. این آمار نسبت به سال ۲۰۲۱ میلادی دست‌کم ۷۵ مورد معادل ۳۵٪ افزایش داشته است.

بیشتر قربانیان که شامل ۲۰۹ مورد است با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشته و یا زخمی شده‌اند، ۳۵ مورد نیز در اثر سوانح طبیعی نظیر سقوط از کوه، غرق شدن در رودخانه، رعد و برق، سقوط بهمن و سرمازدگی کشته و یا زخمی شده‌اند.


علت مرگ یا جراحت

با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد هه‌نگاو، کشته شدن و یا زخمی شدن کولبران با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی در سال ٢٠٢٢ نسبت به سال ٢٠٢١ دست‌کم ۶۹ مورد معادل ۴۹٪ افزایش داشته است. همچنین شمار کولبرانی که در اثر انفجار مین قربانی شده‌اند ۳۰۰٪ افزایش داشته است.

شلیک مستقیم نیروهای مسلح : ۲۰۹ مورد (۳۳ کشته و ۱۷۶ زخمی) معادل ٧٢.٥٪ کل موارد.

حوادث طبیعی : ۳۵ مورد (۸ کشته و ۲۷ زخمی) معادل ١٢.٥٪ کل موارد.

انفجار مین : ۱۲ مورد (۱۲ زخمی) معادل ۴٪ کل موارد

سانحه رانندگی : ۲۵ مورد (۱ کشته و ۲۴ زخمی) معادل ۵٪.۸ کل موارد

گاز گرفتگی و آتش‌سوزی : ۵ مورد (۴ کشته و ۱ زخمی) معادل ٢٪ کل موارد

ضرب و شتم توسط نیروهای مسلح : ۴ مورد (۴ زخمی) معادل ١.٥٪ کل موارد


تفکیک بر حسب استان

برطبق این گزارش، شمار کولبرانی که در سال ۲۰۲۲ در مرزهای استان کرمانشاه قربانی شده‌اند ۱۶۱ مورد بوده که نسبت به سال ۲۰۲۱ با ۵۸ مورد معادل ۵٪.۲۱۱ افزایش داشته و در مقابل شمار کولبرانی که در مرزهای استان آذربایجان‌غربی قربانی شده‌اند با ۲۰ مورد نسبت به سال گذشته ۶۰٪ کاهش داشته است.

استان آذربایجان‌غربی (ارومیە) : ۲۰ مورد (۱۳ کشته و ۷ زخمی).

استان کُردستان (سنندج) : ۱۰۸ مورد (۲۲ کشته و ۸۶ زخمی).

استان کرمانشاه (کرماشان) : ۱۶۲ مورد (۱۱ کشته و ۱۵۱ زخمی).
 


کشته و زخمی شدن ۱۱ کودک کولبر در سال ۲۰۲۲

با استناد به آمار به ثبت رسیده در مرکز آمار و اسناد سازمان حقوق بشری هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۲ دست‌کم ۱۱ کولبر و کاسبکار کودک و نوجوان که سن آنها زیر ۱۸ سال بوده قربانی شده‌اند.

برطبق این گزارش ۴ کولبر  نوجوان جانشان را از دست داده و ۷ کولبر نیز زخمی‌شده‌اند.

چهار نفر از این کولبران با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی، دو نفر در اثر ضرب و شتم توسط نیروهای حکومتی، یک نفر در اثر انفجار مین، سه نفر در اثر آتش‌سوزی و یک نفر نیز در اثر ریزش بهمن قربانی شده‌اند.

آمار کودکان کولبری که در سال ۲۰۲۲ قربانی شده‌اند نسبت به سال گذشته میلادی ۵ مورد معادل ۸۳٪ افزایش داشته است.


کشته شدن یک کولبر با شلیک مستقیم نیروهای مسلح ترکیه

طی سال ۲۰۲۲ یک کولبر در مرزهای ترکیه با شلیک مستقیم نیروهای مسلح این کشور کشته شده است که این آمار نسبت به سال ۲۰۲۱ با ۵ مورد ۸۰٪ کاهش داشته است.


کشته و زخمی شدن ۸ کاسبکار در جاده‌ها

با استناد به آمار هه‌نگاو، طی سال ۲۰۲۲ میلادی دست‌کم ۸ کاسبکار در جاده‌های کُردستان و دیگر شهرهای ایران قربانی شده‌اند که ۳ نفر از آنها جانشان را از دست داده‌اند.

این هشت نفر همگی با شلیک مستقیم نیروهای مسلح و در جاده‌های سروآباد، ثلاث‌باباجانی، بانه، کنگاور، اهواز (۲ مورد)، نودشه و کامیاران کشته و یا زخمی شده‌اند.