یورونیوز – امیدها برای نجات سرنشینان زیردریایی مفقود شده تایتان در حال رنگ باختن است. همزمان، یک کهنه سرباز نیروی دریایی آمریکا با انتشار ویدیویی با هدف بیان دلایل غیرممکن بودن نجات سرنشینان تایتان، خاطرهای از جان باختن ملوانان ایران در خلیج فارس بیان کرد که یادآور افشاگری ۹ سال پیش اسرائیل و تکذیب ایران است.
روایت آمریکایی
تیموتی جیمز که خود را فارغالتحصیل آکادمی نیروی دریایی آمریکا معرفی میکند، در بخشی از توضیح ویدیویی خود در مورد سرنوشت تلخ زیردریایی مفقود شده تایتان، به مرور خاطرات خود از حضور در خلیج فارس پرداخته و گفته است: «زمانی که در نیروی دریایی خدمت میکردم، دستگاهی به نام WQC2 داشتیم که به عنوان میکروفون زیرِدریا امکان گوش کردن به صداهای زیر آب را فراهم میکرد.»
کهنهسرباز آمریکایی در ادامه این ویدیو که در صفحه شخصی خود در تیکتاک منتشر کرده، توضیح داده است: «در طول ماموریتی که در منطقه خاورمیانه داشتم، در خلیج فارس یک زیردریایی ایرانی به قعر آب رفت و تجربه غمانگیزی را رقم زد.»
او که این روزها بیشتر در بازار ارزهای دیجیتالی فعال است، این تجربه تلخ را این گونه روایت کرده است: «طبیعی است که میخواستیم به آنها [سرنشینان زیردریایی ایرانی] کمک کنیم ولی اجازه نداشتیم. با این حال صدای ملوانان را از طریق دستگاه میشنیدیم که با کوبیدن به روی لولهها درخواست کمک میکردند ولی کاری از ما برنمیآمد.»
آقای جیمز در ادامه گفته است: «در ابتدا صدای کوبیدن آنها به لولهها زیاد بود ولی با گذشت زمان این صداها کمتر و کمتر شد.» او افزوده است: «واقعا این حادثه بسیار ناراحت کننده بود.»
روایت اسرائیلی
روایت کهنهسرباز آمریکایی هر چند فاقد تاریخ مشخصی است ولی محتوای آن با گزارش وبسایت اسرائیلی «دِبکا» که حدود ۹ سال پیش منتشر شده بود، شباهتهایی دارد. این وبسایت که در حوزه افشای اسرار و اطلاعات نظامی فعال است، در گزارشِ ۶ مه ۲۰۱۴/ ۱۶ اردیبهشت ۱۳۹۳ از غرق شدن یکی زیردریایی رادارگریز جدید ایرانی در نزدیکی تنگه هرمز خبر داده بود.
به نوشته این رسانه اسرائیلی، زیردریایی کلاس غدیر که با فناوری چینی ساخته شده، در حالی که برای شرکت در رزمایش دریایی سپاه پاسداران در حال تمرینِ غرق کردن یا از کار انداختن یک ناو هواپیمابر ماکت آمریکایی بوده، به اعماق آبهای جنوبی ایران فرورفته بود.
این منبع اسرائیلی مدعی شده بود که مقامهای ایرانی به دلیل نگرانی از جلب توجه نیروهای ایالات متحده یا سایر سازمانهای اطلاعاتی اجازه طولانی شدن جستجو برای یافتن ۱۰ خدمه این زیردریایی کوچک را نداده بودند.
دبکا همچنین مدعی شده بود که تیمهای چینی و روسی که مخفیانه برای همکاری در جستجوی زیردریایی غدیر دعوت شده بودند، به سرعت عملیات نجات را متوقف کرده و به ایران اعلام کرده بودند که زنده ماندن خدمه زیردریایی غرق شده، غیرممکن است.
آنها به ایران هشدار داده بودند که در صورت ادامه عملیات جستجو، نه تنها نقشه طراحی شده برای غرق کردن ناوهای آمریکایی لو میرود بله فناوری ساخت زیردریایی غدیر نیز به دست آمریکاییها خواهد افتاد. در نهایت، چین و روسیه، مقامهای ایرانی را متقاعد کرده بودند که بهتر است لاشه زیردریایی غرق شده در همان بستر دریا باقی بماند.
رسانه اسرائیلی هدف جمهوری اسلامی را از این ماموریت ناکام، تمرینِ غرق کردن ناو هواپیمابر یواساس نیمیتز (USS Nimitz) اعلام کرده بود.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
روایت ایرانی
اما درست یک روز پس از انتشار این گزارش، وبسایت خبری تابناک پس از بازنشر خلاصهای از آن، توضیحی را از قول یک مقام یک مقام نظامی دریایی جمهوری اسلامی منتشر کرد که ادعای رسانه اسرائیلی را تایید نکرد.
سه هفته بعد نیز خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران با انتشار گزارشی به نقل از وبسایت مشرق مدعی شد که ایران به جمع کشورهای پیشرو در عرصه پیشرانهای زیردریایی وارد شده است.
اما وبسایت مشرق پنج ماه پیش از انتشار گزارش وبسایت اسرائیلی مبنی بر غرق شدن زیردریایی غدیر در نزدیکی تنگه هرمز گزارشی ویژه منتشر کرده که در آن نوشته شده بود: «بررسی نقشه هیدروگرافی خلیج فارس نشان میدهد تنها منطقهای که امکان حضور در عمق ۶۰ متری آن وجود دارد، غرب تنگه هرمز است که از این نظر، کفنشینی یک زیردریایی به نیروهای مسلح این امکان را میدهد که اشراف کاملی بر ورود و خروج هر شناور سطحی و زیرسطحی به این منطقه داشته باشند.»
در این گزارش سپس به معرفی زیر دریایی غدیر پرداخته شده بود: «زیرسطحی غدیر که در رده وزنی سبک و میدجت طبقهبندی میشود نیز قابلیت قرار گیری در بستر دریا را دارد … زیردریایی غدیر دارای دو محفظه شلیک اژدر، انواع سامانههای شناسایی و قابلیت بالای اختفاء بالا بوده و با سر و صدای تولیدی کم و ماندگاری مناسب در دریا.»
باشگاه خبرنگاران جوان نیز اواخر فروردین ۱۳۹۳ و سه هفته پیش از انتشار گزارش رسانه اسرائیلی مطلبی با عنوان «حفرههای سیاهی که کابوس آمریکاییها شدند» منتشر کرد که در بخشی از آن درباره زیردریایی غدیر نوشته شده بود: «ویژگی برجسته زیردریایی غدیر آن است که این زیردریایی متناسب با شرایط خاص آبهای خلیج فارس و دریای عمان ساخته شده است.»
بنابراین، با وجود شباهتها، نقاط مشترک و اطلاعات قابل تطبیق این روایتها، همچنان تایید این که خاطره کهنهسرباز آمریکایی از غرقشدن زیردریایی ایران تکرار روایت اسرائیل از این حادثه است و یا این که به قول مقامهای ایرانی چنین اتفاقی اساسا رخ نداده، ممکن نیست.