نمایندگی چین در سازمان تجارت جهانی روز سه‌شنبه هفتم فروردین تأیید کرد که برای حفظ منافع این کشور در صنعت خودروهای الکتریکی، علیه یارانه‌های ایالات متحده به این بخش، به سازمان تجارت جهانی شکایت کرده است.

چین می‌گوید اعتراضش به «یارانه‌های تبعیض آمیز» در چارچوب قانون کاهش تورم ایالات متحده (آی‌آرای) است که به گفته آن، منجر به حذف واردات کالا از چین و سایر کشورهای عضو سازمان تجارت جهانی شده است.

این قانون وسیع، میلیاردها دلار تخفیف مالیاتی به مصرف‌کنندگان می‌دهد مشرط به این‌که وسایل نقلیه الکتریکی خریداری کنند، یا شرکت‌ها در تولید انرژی‌های تجدیدپذیر سرمایه‌گذاری کنند.

جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، اعلام کرده است که قصد دارد میزان آلودگی‌های کربن در بخش قدرتمند انرژی ایالات متحده را کاهش دهد.

نمایندگی چین در سازمان تجارت جهانی گفته است: «این یارانه‌ها که در پوشش پاسخ به تغییرات آب‌وهوایی، کاهش انتشار کربن و حفاظت از محیط زیست داده می‌شود، در واقع مشروط به خرید و استفاده از کالاهای ساخت آمریکا یا واردات از مناطق خاص است».

پکن افزوده است که این شکایت را برای «حفاظت از منافع مشروع صنعت خودروهای الکتریکی چین و حفظ یک میدان رقابت عادلانه برای بازار جهانی» آغاز کرده است.

چین در اوایل سال جاری از ژاپن به عنوان بزرگترین صادرکننده خودرو در جهان پیشی گرفت. آمارها نشان می‌دهد که چین در سال ۲۰۲۳ بیش از پنج میلیون و ۲۰۰ هزار خودرو صادر کرده که از هر سه خودرو، یک دستگاه الکتریکی بوده است.

واکنش نماینده آمریکا به شکایت چین

کاترین تای، نماینده تجاری ایالات متحده، در واکنش به شکایت پکن گفته که واشینگتن در حال بررسی درخواست چین برای مشاوره سازمان تجارت جهانی «در رابطه با بخش‌هایی از قانون سال ۲۰۲۲ کاهش تورم و اقدامات اجرایی آن» است.

او در بیانیه‌ای افزود: این قانون به «آینده انرژی پاک که ما دسته‌جمعی با متحدان و شرکای خود به‌دنبال آن هستیم» کمک می کند. خانم تای، چین را متهم کرد که از آنچه او به عنوان «سیاست‌های غیرمنصفانه و غیربازاری» خواند، به نفع تولیدکنندگان چینی استفاده می‌کند.

یک مقام سازمان تجارت جهانی بدون ارائه جزئیاتی تأیید کرد که درخواست چین برای حل این اختلاف دریافت شده است.

در پکن، سخنگوی وزارت بازرگانی چین گفت که از واشینگتن خواسته شده تا «سیاست‌های صنعتی تبعیض‌آمیز را به سرعت اصلاح، و ثبات زنجیره‌های صنعتی و تامین جهانی خودروهای با انرژی جدید را حفظ کند».

صدور رای سازمان تجارت جهانی در مورد اختلافات تجاری تا شش ماه پس از تشکیل هیئت داوری به طول می‌انجامد، اما این روند اغلب طولانی‌تر است.

اگر سازمان تجارت جهانی به نفع چین رای دهد، واشینگتن همیشه می‌تواند به شعبه استیناف درخواست تجدیدنظر بدهد، ولی فعالیت این نهاد از دسامبر سال ۲۰۱۹ به‌دلیل اعتراض آمریکا به قضات منصوب‌شده در آن متوقف شده است.

ایالات متحده خواهان اصلاحات در نهاد استیناف است که آن را به داشتن اختیارات بیش از حد متهم می‌کند. مذاکرات در این زمینه در حال انجام است اما با موانع زیادی روبرو است.

اختلافات تجاری دو کشور

پکن و واشینگتن در حال حاضر در مورد طیف وسیعی از مسائل تجاری از جمله تعرفه‌ها، محدودیت‌های فناوری پیشرفته و اپلیکیشن ویدئویی «تیک‌تاک» که بسیاری از سیاستمداران آمریکایی آن را تهدیدی برای امنیت ملی می‌دانند، با هم اختلاف دارند.

چین در نشست عادی سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۲۳، از ایالات متحده، ژاپن و هلند خواست تا وجود توافقی بین سه کشور برای محدود کردن صادرات نیمه هادی‌ها به چین را تایید کنند.

واشینگتن در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا شرکت‌های چینی را از زنجیره‌های دسترسی به فناوری تراشه‌های پیشرفته محروم کند، و از متحدان خود خواسته است تا دست به اقدامات مشابهی بزنند.

هدف آمریکا حفاظت از امنیت ملی با حفظ کنترل بر تراشه‌های پیشرفته با کاربرد نهایی نظامی اعلام شده است.