دیوان عالی عدالت اسرائیل در حکمی بیسابقه، از دولت خواست تأمین مالی و اعطای بودجه به یشیواها (کالجهای علوم دینی یهود) را مادامی که دانشجویان آن از خدمت در ارتش خودداری کنند، متوقف کند.
این حکم که پنجشنبه نهم فروردین صادر شد، خواهان آن است که ثبتنام دانشجویان یشیواها برای پیوستن به صفوف ارتش از ۱۳ فروردین اجرایی شود.
حکم دیوان حمایت از طرح ارتش برای خدمت اجباری این طلاب یهودی مانند سایر جوانان اسرائیل، محسوب میشود.
دیوان عالی دادگستری اسرائیل با تهدید به مسدود کردن دارایی این یشیواها، مهلت داد به دلایل اجرایی و برای سازگاری یشیواها با «واقعیات جدید» و دادن امکان به دولت برای ارائه لایحه تازه در زمینه سربازی دانشجویان علوم دینی یهود، مسدود کردن اموال آنها تا سه ماه دیگر به تعویق بیفتد.
تصمیم ۹ قاضی دیوان عالی عدالت ممکن است ثبات دولت بنیامین نتانیاهو را با مخاطره روبهرو کند زیرا دو حزب مهم همپیمان آن؛ یهودیت متحد توراتی و شاس، ممکن است از ائتلاف دولت خارج شوند.
آریه درعی، دبیرکل سیاسی حزب مذهبی شاس در پستی در شبکه ایکس نوشت دیوان عالی امشب کاری کرد تا (غیر از جنگ اسرائیل با گروه افراطی حماس) جنگ برادرکشی نیز به راه بیفتد.
حاخام اسحاق گلدکنوف، نماینده ارشد سیاسی حزب یهودیت متحد توراتی نیز حکم دیوان عالی را «نشانی از رسوایی و تحقیر» نامید.
او گفت «کشور اسرائیل برپا شد تا خانهای برای یهودیان باشد و تورات، قدرت اصلی اسرائیل است و بدون تورات ما حق وجودی نداریم».
اما ژنرال ذخیره بنی گانتس، وزیر ارشد کابینه جنگ گفت حکم دیوان عالی «بدیهی» بود و «زمان آن فرا رسیده که دولت کار عملی و بدیهیات را انجام دهد».
از آغاز تشکیل دولت اسرائیل در ۷۶ سال پیش، داوید بنگوریون، از بنیانگذاران اسرائیل، اعلام کرده بود دانشجویان کالجهای مذهبی یهودی از خدمت در ارتش معاف باشند.
اما در آن زمان معافیها تنها شامل چند صد نفر میشد در حالی که اکنون دهها هزار تن که دانشجوی این یشیواها هستند، عملاً با استفاده از معافیت یادشده، خدمت در ارتش را وظیفه سایر مردان دیگر در اسرائیل میدانند.
تصمیم ۷۶ سال پیش هرگز در کتاب قوانین اسرائیل رسماً ذکر نشد، سال ۲۰۱۷ مغایر با قوانین اسرائیل شناخته و اوائل تابستان سال گذشته به طور رسمی منقضی شد.
دولت پارسال به یشیواها فرصت داده بود تا اوایل امسال مقررات جدیدی برای پیوستن جوانان این کالجها به ارتش تهیه کنند.
در پی حمله گروه افراطی حماس به اسرائیل در روز ۱۵ مهر سال گذشته که کار را به جنگ ارتش اسرائیل در غزه کشاند، صدها تن از مردان دانشجوی یشیواها به اختیار خود به ارتش پیوسته و شماری از آنها نیز کشته شدند.
با این حال، شماری از رهبران ارشد در دو حزب مذهبی متحد با بنیامین نتانیاهو در هفتههای اخیر دوباره گفتند که با وادار کردن همه طلاب یهودی به خدمت در ارتش مخالف هستند.
رهبر یکی از این احزاب در بیان ناخشنودی از تصمیم احتمالی گفته بود در آن صورت ممکن است دانشجویان علوم دینی از زندگی در اسرائیل دست بکشند.
یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، هفته قبل با لایحه تهیه شده از سوی بنیامین نتانیاهو که معافیت طلاب یهودی را تا سن ۳۵ سالگی تمدید میکرد، مخالفت کرد و گفت ارتش این لایحه را قبول ندارد و از همکاری در اجرای اهداف مورد نظر نخستوزیر سر باز خواهد زد.
آقای نتانیاهو باتوجه به مخالفت شدید جامعه، معافیت را به سن پیشین، ۲۶ سالگی، برگردانده بود.
خدمت اجباری دانشجویان علوم دینی یهود در ارتش رهبران یهودی را نیز دو دسته کرده است. برخی از روحانیون ارشد یهودی در روزهای گذشته با تأکید بر نیازهای امنیتی جامعه اسرائیل، با پیوستن شماری از دانشجویان یشیواها به ارتش موافقت کرده و آن را تشویق میکنند.