بر اساس یک گزارش رسمی مجلس، سیستان و بلوچستان با اختلاف بسیار، «محرومترین» استان ایران به شمار میرود. فاصله این استان با مقام دومِ محرومیت ۲۲ درصد است.
روزنامه اعتماد روز پنجشنبه، ششم اردیبهشت، در گزارشی به نقل از مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی نوشت که در استان سیستان و بلوچستان «نزدیک به ۳۰ درصد» خانوارها در محرومیت به سر میبرند.
بر اساس این گزارش، اختلاف سطح محرومیت در سیستان و بلوچستان «با استانی مانند تهران ۲۸ درصد است». اختلاف این استان با رده دوم این رتبهبندی یعنی استان کرمان نیز «۲۲ درصد» عنوان شده است.
پس از کرمان، استان خراسان جنوبی قرار دارد. در مقابل استانهای «سمنان، اصفهان و قزوین کمترین درصد محرومیت در بین خانوارها را دارا هستند».
مرکز پژوهشهای مجلس با استفاده از «شاخص فقر چندبعدی جهانی و… دادههای پرسشنامه درآمد و هزینه خانوار در سال ۱۴۰۱» به این تصویر از وضعیت موجود محرومیت در کشور رسیده است.
استان سیستان و بلوچستان در طول تاریخ جمهوری اسلامی همواره به عنوان یکی از محرومترین استانها معرفی شده، امری که نمایندگان این استان در مجلس و همین طور رهبران مذهبی این استان از جمله مولوی عبدالحمید بارها به آن اشاره کردهاند.
با این حال، آن طور که در گزارش مرکز پژوهشها آمده است، در «برنامهریزی برای کاهش محرومیت، اولویتها» هدف نبوده است؛ به بیان دیگر، این استان جزء اولویتها نبوده است.
این در حالی است که طبق این گزارش در ۴۵ سال گذشته «در مناطق روستایی، محرومیت از دسترسی به گاز لولهکشی به ۲۱ درصد، محرومیت از دسترسی به آب لولهکشی به ۴ درصد، محرومیت از دسترسی به برق به زیر یک درصد و محرومیت از دسترسی به مسکن ایمن به ۶ درصد کاهش پیدا کرده و همه این ارقام برای مناطق شهری به زیر ۵ درصد رسیده است».
استان سیستان و بلوچستان حدود دو میلیون و هشتصد هزار نفر جمعیت (عمدتاً سنیمذهب) دارد، و آمارهای سالانه در چند سال اخیر همواره جمعیت زیر خطر فقر مطلق در این استان را بیش از ۴۵ درصد اعلام کرده است.
این استان همواره با مشکلاتی چون نبود امکانات آموزشی برای کودکان، کمبود شدید آب آشامیدنی، نبود فرصتهای شغلی و ناامنیهای مرزی مواجه بوده است.
در شهریورماه سال گذشته، علی خامنهای عدم رسیدگی حکومت خود به سیستان و بلوچستان را پای «تنبلی دولتها»ی گذشته گذاشت و تأکید کرد که به دولت ابراهیم رئیسی در این زمینه «امیدوار» است.