نوام چامسکی فیلسوف، زبانشناس، مورخ و منتقد سیاسی و اجتماعی بعد از یک دوره بیماری در سن ۹۷ سالگی درگذشت
به گزارش کرد پرس، اَورام نوام چامسکی (متولد ۷ دسامبر ۱۹۲۸) زبانشناس، فیلسوف، دانشمند حوزهی علوم شناختی، مقالهنویس تاریخی، منتقد اجتماعی و فعال سیاسی آمریکایی بود.
چامسکی که گاهی «پدر زبانشناسی مدرن» نیز نامیده میشود، یکی از شخصیتهای اصلی در فلسفه تحلیلی و یکی از بنیانگذاران حوزه علوم شناختی است. او استاد رشتهی زبان شناسی در دانشگاه آریزونا و استاد بازنشسته موسسه فناوری ماساچوست (MIT) است و نویسنده بیش از ۱۵۰ کتاب در موضوعاتی مانند زبان شناسی، جنگ، سیاست و رسانه های جمعی است. از نظر ایدئولوژیک، او با آنارکو سندیکالیسم و سوسیالیسم آزادیخواه همسو است.
چامسکی که از یک خانواده مهاجر یهودی در فیلادلفیا متولد شد. علاقه اولیه خود را به آنارشیسم از مطالعهی کتابهای یک کتابفروشی کوچک در نزدیکی محل زندگیشان در شهر نیویورک پیدا کرد. او در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل کرد. چامسکی در طول دوره تحصیلات تکمیلی خود در انجمن محصلین هاروارد، نظریه گرامری تحول آفرین خود را توسعه داد و به همین دلیل در سال ۱۹۵۵ دکترای خود را به دست آورد.
چامسکی یکی از پراستنادترین دانشمندان زنده بود. در آن سال او تدریس در MIT را آغاز کرد و در سال ۱۹۵۷ با اثر برجسته خود به نام «ساختار نحوی» به عنوان یک شخصیت برجسته در زبان شناسی ظاهر شد و مطالعات زبان شناختی را برای همیشه متحول کرد.
چامسکی از سال ۱۹۵۸ تا ۱۹۵۹ عضو بنیاد ملی علوم در موسسه مطالعات پیشرفته بود. او نظریه دستور زبان جهانی، نظریه دستور زبان مولد، سلسله مراتب چامسکی و برنامه مینیمالیستی را خلق کرد. چامسکی همچنین نقشی اساسی در افول رفتارگرایی زبانی ایفا کرد و به ویژه از کار بی.اف.اسکینر انتقاد کرد.
چامسکی که یکی از پراستنادترین دانشمندان زنده بود بر طیف وسیعی از رشتههای دانشگاهی تأثیر گذاشته است. او بهطور گستردهای به جرقهٔ انقلاب شناختی در علوم انسانی و نیز به توسعهٔ چارچوب شناختی جدید برای مطالعه زبان و ذهن کمک کردهاست. علاوه بر ادامه تحصیل، او همچنان از منتقدان اصلی سیاست خارجی ایالات متحده، نئولیبرالیسم و سرمایهداری دولتی معاصر، درگیری اسرائیل و فلسطین و رسانههای خبری اصلی است. چامسکی و اندیشههای او در جنبشهای ضدسرمایهداری و ضد امپریالیستی تأثیرگذار است.