یک مقام انجمن صنفی شرکت‌های حمل و نقل ریلی می‌گوید یکی از چالش‌های این صنعت در ایران احداث خطوطی است که «تقاضایی برای آنها وجود ندارد» و پنج هزار کیلومتر خط ریلی در ایران «خاک می‌خورد».
احسان سالاری چهارشنبه چهارم مهر با بیان اینکه تمام خطوط جدید راه‌آهن ایران «یک خطه» هستند، به خبرگزاری ایسنا گفت: «نادرست‌ترین کار ممکن همین احداث مسیرهای یک خطه است، زیرا سرعت سیر و خدمات‌رسانی کاهش می‌یابد.»
وی تأکید کرد که برای پنج هزار کیلومتر خط ریلی که کشیده شده «هیچ تقاضایی برای آن نیست و به درد کسی نمی خورد.»
آقای سالاری همچنین با اشاره به سخنان مدیرعامل راه‌آهن مبنی بر «آماده به کاری لوکوموتیوهای ما کمتر از ۵۰ درصد است»، گفت: «این یعنی لوکوموتیوی که شروع به حرکت کند به احتمال ۵۰ درصد در راه خراب می‌شود.»
او در ادامه گفت با وجود آنکه دنیا دیگر از لوکوموتیو دیزل الکتریک استفاده نمی‌کند اما چند سال است لوکوموتیوهای دیزل کره جنوبی را که اسقاطی هستند وارد کرده و آنها را با کمی تعمیرات وارد شبکه می‌کنیم.
احسان سالاری در ادامه گفت: «ما هنوز در خانه اول قرار داریم که آیا قطارها را برقی کنیم یا خیر.»
عدم رسیدگی مناسب به خطوط راه‌آهن و لوکوموتیوها در ایران در حالی است که مدیر عامل شرکت راه‌آهن ایران تیرماه امسال اعلام کرد ۱۸۴ سانحه ریلی در سال ۱۴۰۲ روی داده که به معنی «سه و نیم سانحه» در هفته است.
در همین زمینه دبیر انجمن شرکت‌های حمل و نقل ریلی ایران تیرماه ۱۴۰۱ به خبرگزاری ایلنا گفت: «به دلیل عدم برخورد مناسب با خاطیان سوانح در شرکت راه‌آهن، شاهد تکرار سوانح هستیم و مسائل و مشکلات جزئی در این ساختار به بحران تبدیل می‌شود.»
همچنین رئیس کمیسیون عالی سوانح در ایران چند روز پیش از آن گفت همه عوامل دخیل در سانحه مرگبار قطار مشهد – یزد از جمله شرکت دولتی راه‌آهن جمهوری اسلامی و پیمانکار بخش خصوصی که مشغول بازسازی خط بود، مقصر بوده‌اند.
در گزارش‌‌های اولیه شمار کشته‌شدگان این واقعه که در خرداد ۱۴۰۱ روی داد، ۲۱ نفر و شمار مصدومان آن ۸۶ نفر اعلام شد، اما سازمان پزشکی قانونی یزد تعداد کشته‌شدگان را ۱۴ نفر اعلام کرد.رادیو فردا
خبر «پنج هزار کیلومتر» از خطوط راه‌آهن ایران که «خاک می‌خورد»، به وضعیت نامناسب و عدم بهره‌وری این بخش از زیرساخت‌های حمل و نقل در کشور اشاره دارد. این موضوع می‌تواند به دلایل مختلفی مرتبط باشد.
- بسیاری از خطوط راه‌آهن در ایران به دلیل کمبود قطارهای مسافری و باری، یا عدم وجود تقاضا، به طور کامل یا جزئی مورد استفاده قرار نمی‌گیرند.
- سرمایه‌گذاری ناکافی در توسعه و نگهداری خطوط راه‌آهن، به ویژه در مناطق دورافتاده، منجر به deteriorating زیرساخت‌ها و کاهش کیفیت خدمات شده است.
- وجود مشکلات مدیریتی و تصمیم‌گیری‌های نادرست ممکن است باعث شده باشد که برخی از خطوط راه‌آهن به دلیل عدم برنامه‌ریزی صحیح یا اولویت‌بندی نادرست، بلااستفاده بمانند.
- افزایش رقابت از سوی وسایل نقلیه دیگر مانند اتوبوس‌ها و خودروهای شخصی، ممکن است باعث کاهش استفاده از راه‌آهن شده باشد.
- نیاز به بهبود در زیرساخت‌ها و تجهیزات، از جمله ایستگاه‌ها و سیستم‌های سیگنال‌دهی، برای افزایش ایمنی و کارایی خطوط راه‌آهن ضروری است.
- نبود برنامه‌ریزی پایدار و یکپارچه برای توسعه شبکه راه‌آهن ممکن است منجر به عدم همخوانی بین نیازهای حمل و نقل و ظرفیت موجود شده باشد.
- این وضعیت نه تنها به هدر رفت منابع ملی منجر می‌شود، بلکه می‌تواند تأثیرات منفی بر اقتصاد کشور داشته باشد. راه‌آهن به عنوان یکی از مهم‌ترین وسایل حمل و نقل می‌تواند نقش کلیدی در توسعه پایدار، کاهش ترافیک جاده‌ای، و کاهش آلودگی هوا ایفا کند. بنابراین، نیاز به بازنگری در سیاست‌ها و سرمایه‌گذاری‌های لازم برای احیای این بخش احساس می‌شود.
برای حل این معضل، لازم است که دولت و مسئولین ذی‌ربط برنامه‌های مشخصی برای توسعه و بهره‌برداری از خطوط راه‌آهن تدوین کنند، از جمله:
- سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها
- بهبود خدمات و افزایش تعداد قطارها
- توسعه سیستم‌های حمل و نقل ترکیبی
- ایجاد مشوق‌هایی برای استفاده از راه‌آهن
با اتخاذ چنین اقداماتی، می‌توان به بهره‌وری بیشتر از خطوط راه‌آهن و کاهش مشکلات موجود کمک کرد.