بازداشت سه شهروند کُرد و اهل مهاباد به نام‌های علی معروفی، هاوری قوه و عبدالله هوشمند از یازده روز پیش باعث نگرانی‌های جدی در میان خانواده‌ها و فعالان حقوق بشری شده است. از زمان بازداشت این افراد تاکنون هیچ‌گونه اطلاعاتی در مورد محل نگهداری یا وضعیت آنها منتشر نشده، و مقامات نیز توضیحی درباره دلیل بازداشت یا روند پیگیری پرونده ارائه نداده‌اند.
در تاریخ هفتم آبان ماه سه شهروند کُرد و اهل مهاباد به نام‌های علی معروفی، هاوری قوه و عبدالله هوشمند توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت شدند. این افراد تاکنون یازده روز است که در بازداشت به سر می‌برند، و هیچ اطلاعی از محل نگهداری و شرایط آنها به دست نیامده است.
این گزارش به بررسی وضعیت این بازداشت، واکنش‌های داخلی و بین‌المللی، و نگرانی‌های حقوق بشری ناشی از آن می‌پردازد.
براساس اطلاعات به دست آمده از منابع محلی و گزارش‌های فعالان حقوق بشر، این سه شهروند در روز [هفتم آبان ماه١٤٠٣] توسط نیروهای امنیتی درمسیر ورودی مهاباد بازداشت شده‌اند. دلایل بازداشت آنها تاکنون اعلام نشده و هیچ پرونده‌ای رسمی یا اطلاع‌رسانی در خصوص اتهامات احتمالی مطرح نشده است. مقامات محلی و نهادهای امنیتی نیز از ارائه اطلاعات بیشتر به خانواده‌ها و وکلا امتناع کرده‌اند.
براساس اصول حقوق بشر و قوانین بین‌المللی، هرگونه بازداشت باید با اطلاع خانواده و در دسترس بودن وکیل صورت گیرد. نگهداری این افراد بدون اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها و یا حضور وکیل و حتی بدون شفاف‌سازی در مورد اتهامات، نقض آشکار حقوق انسانی آنها محسوب می‌شود. ماده 9 میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی تأکید دارد که هیچ فردی نباید تحت بازداشت خودسرانه قرار گیرد و حقوق متهمان در تمامی مراحل باید رعایت شود.
بازداشت علی معروفی، هاوری قوه و عبدالله هوشمند تاکنون با واکنش‌هایی از سوی خانواده‌های آنها، فعالان مدنی و حقوق بشری و برخی سازمان‌های حقوق بشری بین‌المللی روبه‌رو شده است. آنها از سازمان‌های بین‌المللی و نهادهای حقوق بشری درخواست کرده‌اند که برای روشن شدن سرنوشت این سه نفر و آزادی آنها تلاش کنند. این بازداشت‌ها در شرایطی صورت گرفته که افزایش فشارها بر جامعه کُرد ایران و بازداشت فعالان و شهروندان کُرد در چند ماه اخیر مشهود است.
در پی بازداشت این سه شهروند کُرد، نگرانی‌های جدی در خصوص نقض حقوق بشر و تداوم فشارهای امنیتی بر جامعه کُرد ایران ایجاد شده است. از مقامات ایران درخواست می‌شود که:
- اطلاعات دقیقی از وضعیت و محل نگهداری این افراد به خانواده‌هایشان ارائه کنند.
- به این افراد امکان دسترسی به وکیل و حقوق اولیه‌شان داده شود.
- هرگونه بازداشت باید براساس شفافیت قانونی و رعایت اصول حقوق بشری انجام گیرد و به پرونده‌های این افراد رسیدگی عادلانه و شفاف شود.
از سازمان‌های حقوق بشری و نهادهای بین‌المللی نظیر سازمان ملل، گزارشگران ویژه حقوق بشر و سازمان‌های غیردولتی درخواست می‌شود تا با فشار به دولت ایران برای آزادی این سه شهروند و روشن‌سازی شرایط آنها اقدام کنند و نظارت‌های لازم برای جلوگیری از تکرار این نقض‌ها را اعمال نمایند.