پهپادهای نیروهای کرد سوریه در برابر حملات شبهنظامیان مورد حمایت ترکیه در سوریه مقابله موثر واقع شده و انتظار می رود با ادامه جنگ ،تجربه کردها در استفاده از این سلاح کارآمد مانع پیشروی ترکیه و شورشیان شود.
نیروهای دموکراتیک سوریه که تحت رهبری کردها هستند، از زمان آغاز حملات جدید شبهنظامیان مورد حمایت ترکیه از ابتدای دسامبر 2024، توانمندیهای نوظهور خود در استفاده از پهپادها را در جنگ هوایی به نمایش گذاشتهاند. این گروه میگوید که پهپادهای موسوم به (FPV) که برای انجام این حملات استفاده میشوند، دستاورد داخلی است و توسط خودشان توسعه پیدا کرده است.
شبهنظامیان سوری تحت پرچم ارتش ملی سوریه که خود را ارتش ملی سوریه مینامند، در اوایل دسامبر کارزار جدیدی را علیه کردها در استان حلب آغاز کردند. این حملات در حالی صورت گرفت که گروه اسلامگرای هیئت تحریر الشام ، پیشرو در سرنگونی حکومت بشار اسد، رئیسجمهور سوریه بود. این کمپین باعث آواره شدن دهها هزار غیرنظامی کرد از خانههایشان در استان حلب شد.
در حال حاضر درگیریهای روزانه بین ارتش آزاد یا ارتش ملی سوریه و نیروهای دموکراتیک سوریه در کرانه رودخانه فرات ادامه دارد. ارتش آزاد سوریه تلاش می کند با حمایت حملات هوایی و پهپادی ترکیه تا سد استراتژیک «تشرین» و پل «قرقوزهزاق» را از دست نیروهای دموکراتیک سوریه خارج کند، که در صورت موفقیت، این کار به آنها یک مسیر برای دسترسی به داخل مناطق کردستان سوریه در شمالشرق این کشور میدهد. پهپادهای ترکیه کاروانهای غیرنظامی را که به سمت این مناطق در حال حرکت بودند، هدف قرار دادهاند که منجر به کشته شدن و زخمی شدن غیرنظامیان شده است. نیروهای دموکراتیک سوریه بارها هشدار داده که حملات شورشیان ارتش ملی سوریه تحت حمایت ترکیه، در اطراف سد تشرین میتواند باعث فروریختن فاجعهبار آن شود.
در میانه این حملات، نیروهای دموکراتیک سوریه چندین فیلم از حملات پهپادی FPV علیه شورشیان وابسته به ترکیه منتشر کرده است. یکی از این ویدیوها حملات مکرر پهپادهای نیروهای دموکراتیک سوریه به خودروهای زرهی ارتش آزاد سوریه را نشان میدهد که این حملات باعث عقبنشینی شبهنظامیان از موقعیت خود شد. این توانمندی به نیروهای دموکراتیک سوریه امکان میدهد تا بر نیروهای ارتش ملی که حامی قدرتمندی مانند ترکیه دارند، برتری نسبی پیدا کنند.
یک مقام کرد سوریه در این باره به نشریه «المانیتور» گفت که ترکیه در ابتدا تنها از حملات پهپادی برای حمایت از شورشیان استفاده میکرد اما اخیراً جنگندههای خود را نیز به کار گرفته است «چون این نیرو در حال شکست خوردن است.»
پهپادهای گروههای مقاومت وابسته نیروهای دموکراتیک سوریه که تحت فرمان «یگانهای شهید هارون» از سوی این نیرو هدایت میشوند، به اندازه همتایان ترکیهای خود مانند پهپاد بایراکتار TB2 پیشرفته نیستند اما نقشی قابل توجه در مقابله با حملات شورشیان وابسته به ترکیه ایفا میکنند. این پهپادها به نیروهای دموکراتیک سوریه این امکان را میدهند تا فشار را بر نیروهای ارتش آزاد در غرب فرات ، به ویژه در اطراف منبج حفظ کنند. توانایی نظارت و هدفگیری دقیق اهداف در آن سوی رودخانه میتواند هر تلاش شورشیان برای حمله انبوه از سمت دیگر رودخانه را پیچیدهتر کند.
نیروهای دموکراتیک سوریه همچنین قابلیتهای جدیدی از خود نشان داده است که پیشتر شناخته نشده بود، مانند هدف قرار دادن برخی از پهپادهای ترکیهای TB2 و حتی یکی از پهپادهای بزرگتر موسوم به Aksungur در حین درگیریها. این حوادث نشان میدهد که پهپادهای ترکیه نمیتوانند به راحتی در اراضی کردستان سوریه جولان داده و حمله کنند؛ چیزی که سالها پیش امکانپذیر بود. همچنین، نیروهای دموکراتیک سوریه به طور تصادفی یک پهپاد MQ-9 ریپر آمریکایی را که اشتباهاً آن را پهپاد ترکیهای تشخیص داده بود، در شمالشرق سوریه سرنگون کرد.
محل ارسال این قابلیتهای دفاع هوایی برای نیروهای دموکراتیک سوریه هنوز مشخص نیست اما این گروه قاطعانه تأکید کرده که پهپادهای FPV آنها کاملاً داخلی و ساخت خودشان هستند.
این اظهارات در واکنش به گزارشی مشکوک در یک روزنامه محافظهکار ترکیهای منتشر شده است که ادعا میکرد یکی از بازیگران سوریه موافقت کرده بود 1500 موشک دوش پرتاب برای نیروهای کرد ارسال کند. این گزارش ادعا کرده بود که ارسال این محموله پس از اینکه ترکیه از این توافق مطلع شد و تهدید به جلوگیری از تحویل آن کرد، به تعویق افتاده است.
فرهاد شامی، مدیر مرکز رسانهای نیروهای دموکراتیک سوریه این گزارش را به شدت تکذیب کرد و رسانههای دولتی ترکیه را متهم به «جعل اخبار کذب» کرد.
وی در بیانیهای گفت: «مبارزان ما، با تکیه بر تجربیات گسترده خود در مبارزه با سازمان تروریستی داعش، در این مدت به توسعه توانمندیهای نظامی خود، از جمله در حزوه پهپادها پرداختهاند که محصول تجربیات کاملاً داخلی مردم شمال و شرق سوریه است.»
همچنین یک مقام نظامی کرد به روزنامه «جرزالم پست» گفت که «نیروهای دموکراتیک سوریه هیچ قابلیت پهپادی از هیچ کشوری دریافت نکرده است.» وی تأکید کرد: «توانمندیهای پهپادی ما بسیار ابتدایی است و همه آنها در داخل ساخته شدهاند. ساخت پهپادها حاصل ابتکاراتی است که توسط مبارزان ما مدیریت شده است.»
ادعاهای نیروهای دموکراتیک سوریه معتبر به نظر میرسد. پهپادهای تجاری کوادکوپتر که برای حمل مواد منفجره و حملات یک طرفه به زمین تعدیل شدهاند، در میدانهای جنگ دهه 2020 همهگیر شدهاند. اوکراین، به تنهایی در سال گذشته بیش از یک میلیون پهپاد FPV تولید کرد و این پهپادهای ساده و تولید انبوه بزرگترین نابودکننده تانک توسط اوکراین هستند.
چند هفته قبل از حمله هیئت تحریر الشام علیه حکومت بشار اسد، اطلاعات اوکراین 20 اپراتور پهپاد به همراه 150 پهپاد FPV برای تقویت توانمندیهای این گروه ارسال کرد.
هیئت تحریرالشام در حمله خود از پهپادهای کوتاهبرد FPV که به مواد منفجره مجهز بودند و همچنین موشکهای پرتابشونده دوربرد که قادر به طی مسافت تا 30 مایل و حمل بارهای بزرگتر بودند، استفاده کرد. این پهپادها به این گروه این امکان را دادند که پشت خطوط نیروهای بشار اسد ضرباتی وارد کنند و سلاحهای سنگین مانند توپخانه و تانکها را از کار بیندازند که این تهاجمات زمینهساز موفقیت بزرگ در حمله زمینی شد.
بسیاری از این پهپادها احتمالاً از پهپادهای نیروهای دموکراتیک سوریه پیشرفتهتر هستند اما به هر حال، این قابلیتی است که ارتش ملی سوریه نمیتواند به راحتی آن را نادیده بگیرد و یکی از ویژگیهایی است که نیروهای دموکراتیک سوریه، احتمالاً به تدریج و با کسب تجربه در جنگ، بویژه در صورت ادامه حملات ارتش آزاد وابسته به ترکیه تقویت خواهد کرد.
منبع: مجله آمریکایی فوربز