حمله به مراکز سانتریفیوژ ایران؛ آژانس بینالمللی انرژی اتمی تأیید کرد
در بحبوحه تنشهای بیسابقه امنیتی در ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) روز چهارشنبه با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس (Twitter سابق) اعلام کرد که دو مرکز کلیدی مرتبط با ساخت سانتریفیوژهای پیشرفته در ایران هدف حمله قرار گرفتهاند.
این اطلاعیه بدون ارائه جزئیات کامل از ماهیت و شدت حملات، اما با استناد به «اطلاعات معتبر»، تأیید کرده که:
- مرکز تسا (TESA) در کرج
- و مرکز تحقیقات هستهای تهران
هر دو مورد حمله قرار گرفتهاند.
🔍 تحلیل فنی مراکز هدف قرار گرفتهشده
🧪 1. مرکز تسا (TESA) در کرج:
- این مرکز بهطور رسمی تحت عنوان «شرکت تکنولوژی سانتریفیوژ ایران» شناخته میشود و یکی از مهمترین زیرساختهای صنعتی ساخت سانتریفیوژهای گازی در ایران است.
- سانتریفیوژهایی نظیر IR-1، IR-4 و IR-6 که در تأسیسات نطنز و فردو بهکار گرفته میشوند، عمدتاً در این مجموعه طراحی، تولید و مونتاژ میشوند.
- اهمیت راهبردی: تسا تأمینکننده مستقیم تجهیزات چرخشی برای تأسیسات غنیسازی اورانیوم است و بدون آن، استمرار فعالیت هستهای ایران دچار اختلال جدی میشود.
- این مرکز در تیرماه ۱۴۰۰ نیز هدف یک حمله سایبری/فیزیکی قرار گرفت که منجر به توقف چندماهه فعالیتهای مونتاژ سانتریفیوژ شد.
🧬 2. مرکز تحقیقات هستهای تهران (TRC):
- این مرکز عمدتاً به تحقیقات نظری و کاربردی در حوزه انرژی هستهای، طراحی سانتریفیوژهای پیشرفته، و توسعه سیستمهای کنترلی مربوط به چرخه سوخت میپردازد.
- اگرچه ظاهر آن پژوهشی است، اما گزارشهای قبلی آژانس و نهادهای اطلاعاتی غربی، TRC را محل توسعه مدلهای نسل جدید سانتریفیوژ و تجهیزات آزمایشگاهی مرتبط با غنیسازی توصیف کردهاند.
- جایگاه امنیتی بالا و ارتباط مستقیم با نهادهای نظامی و صنعتی جمهوری اسلامی، این مرکز را به یکی از اهداف بالقوه در هرگونه عملیات خرابکارانه تبدیل میکند.
🚨 ابعاد فنی و راهبردی حملات:
- با توجه به ماهیت دو مرکز هدف قرار گرفتهشده، این حملات احتمالاً با هدف فلجسازی بخشی از چرخه تولید سانتریفیوژ در ایران انجام شدهاند.
- در صورتی که تجهیزات دقیق مونتاژ، سامانههای کنترلی یا تأسیسات زیرساختی در تسا یا TRC آسیب دیده باشند، بازیابی توان عملیاتی ایران ممکن است ماهها یا حتی سالها زمان ببرد.
- وقوع حملات بهصورت همزمان و هدفمند میتواند نشاندهنده عملیات چندلایه با استفاده از عوامل نفوذی، حملات سایبری پیشرفته، یا حتی حملات پهپادی نقطهزن باشد. چنین الگویی پیشتر در خرابکاریهای منتسب به اسرائیل مشاهده شده بود.
- همپوشانی زمانی این حملات با اختلالات گسترده امنیتی در پایتخت و مناطق نظامی ایران نیز نشانهای از یک حمله هماهنگشده در سطح ملی دارد.
🧭 پاسخ و موضعگیریهای احتمالی:
- جمهوری اسلامی تاکنون واکنش رسمی به گزارش آژانس نشان نداده، اما با توجه به حساسیت بالای این مراکز، انتظار میرود مواضع داخلی بهزودی اعلام شود.
- آژانس انرژی اتمی احتمالاً بازرسان خود را برای ارزیابی میدانی و فنی به محل اعزام خواهد کرد، مشروط به همکاری ایران.
- در سطح بینالمللی، این حمله میتواند بر مذاکرات احتمالی احیای برجام یا بررسی وضعیت نظارت پادمانی تأثیر بگذارد.
جمعبندی:
حمله به مراکز تسا و TRC، اگر تأیید فنی و میدانی بیشتری دریافت کند، میتواند بهعنوان یکی از جدیترین ضربهها به زیرساختهای صنعتی برنامه هستهای ایران طی یک دهه اخیر تلقی شود.
ترکیب دقیق بودن اهداف، سکوت نسبی رسانههای حکومتی، و همزمانی با وضعیت نظامی بحرانی در کشور، نشانههایی جدی از ضعف امنیتی گسترده و نفوذ اطلاعاتی عمیق به زیرساختهای راهبردی جمهوری اسلامی دارد.