بیش از ۶۰درصد جمعیت اسرائیل به طور کامل واکسینه شده اما شیوع واریاسیون دلتا شرایط پایدار این کشور را شکننده کرده است. بیونتک/فایزر در قبال گونه دلتا ۶۴درصد ایمنی ایجاد میکند. حال برای سومین دوز برنامهریزی میشود.
یک جشن پایان سال تحصیلی در اسرائیل عاقبت خوشی نداشت. دهها نفر در این مهمانی زدند و رقصیدند، سوار بالن شدند و با هم عکس گرفتند. کمی بعد ۸۰ نفر از همکلاسیها به دام کرونا افتادند.
این ضیافت با یقین حاضران به ایمن بودن علیه کرونا پس از تزریق دو دوز واکسن برپا شد. تلقی عمومی این بود که اسرائیل به پاندمی غلبه کرده است. وقتی میانگین ابتلا به کووید به روزی تنها ۱۰ نفر رسید، دولت محدودیتها را لغو کرد و حتی اجبار ماسک را برداشت.
پیامدهای پارتی و ابتلای زنجیرهای حاضران، سرخط اخبار رسانههای اسرائیل شد. مرد جوان منشا انتقال ویروس به سایرین، دو دوز واکسن ر زده بود. پیگیریها مشخص کرد که او را هم از یکی از افراد خانواده مبتلا کرده که هر دو دوز واکسن را تزریق کرده بود. آلودگی عضو فامیل هم ناشی از تماس با دوستی بود که از لندن به تلآویو آمده بود و واکسن زده بود!
ریسک ضربهپذیری با وجود واکسن
شش ماه قبل ۶۰درصد از جمعیت ۹ میلیون و سیصدهزار نفری اسرائیل هر دو دوز واکسن از نوع بیونتک/فایزر را با سرعت دریافت کردند و در صدر فهرست کشورهایی که در واکسیناسیون موفق بوده اند قرار گرفتند. مردم از این که در مسابقه واکسیناسیون قهرمان دنیا شدهاند، به خود میبالیدند. اینک آشکار شده که اسرائیل با وجود نرخ بالای واکسیناسیون، میتواند نسبت به ویروس جهشیافته واریاسیون دلتا ضربهپذیر باشد.
پروفسور آرون آفک، از بیمارستان “شبا” در تل آویو میگوید: «ایمنسازی واکسن بیونتک- فایزر در قبال ویروس گونه آلفا بیش از ۹۰درصد است. اما این نرخ در برابر واریاسیون دلتا به ۶۴ درصد کاهش مییابد. تحقیقات ما نشان میدهد میزان آنتی بادی آنهایی که در ماه دسامبر یا ژانویه واکسینه شهاند، یا بسیار کم است یا صفر.»
او در عین حال بر کارایی واکسن صحه میگذارد و تاکید میکند که کاهش یا فقدان آنتیبادی نباید دلیلی برای وحشت کردن باشد: «حتی وقتی آنتیبادی در افراد واکسینه شده دیگر قابل تشخیص نباشد، سلولهای دفاعی اطلاعاتی را ذخیره کردهاند که به مواجهه سیستم ایمنی بدن با بیماری کمک میکند.»
فرودگاه بن گوریون – عکس از آرشیو
در حال حاضر میانگین ابتلا به کووید ۱۹ در اسرائیل به روزی ۷۵۰ نفر رسیده اما موارد حاد در این میان بسیار کم است. نتیجه پژوهشی در اسرائیل نشان میدهد که هر چند واکسینه شدگان در معرض نفوذ واریاسیون دلتا قرار دارند اما واکسن، به میزان ۹۰ درصد از موارد سخت منجر به بستری شدن در بیمارستان پیشگیری میکند.
واکسیناسیون سوم، دوز تقویتی
اسرائیل از جنبه دیگری نیز پیشتاز است و آن شروع تزریق دوز سوم واکسن به افرادی است که سیستم ایمنی ضعیفتری دارند. دوز سوم که به “واکسن تقویتی” موسوم شده، تا کنون برای بیماران سرطانی یا پیوند عضوی استفاده میشد. پروفسور افک میگوید: «تردید ندارم که سومین دوز به زودی برای همه رایج خواهد شد.»
همزمان با دوز تقویتی، تل آویو کارزاری برای واکسیناسیون نوجوانان ۱۲ تا ۱۵ ساله به راه انداخته است. در سواحل حیفا از جمله کانتیترهایی مستقر شدهاند که افراد این گروه سنی را به تزریق واکسن دعوت میکنند؛ بدون وقت قبلی و به فوریت و بدون تشریفات.
این شیوه ترویج و تبلیغ واکسن با استقبال خانوادههایی روبرو شده که برای گردش و تفریح به ساحل میآیند.
اسراییلیها عادت دارند ممنوعیتها را تنها یک توصیه تلقی کنند. بر همین اساس بود که دولت در آغاز برای مدیریت کرونا دچار مشکل شد زیرا همه شهروندان الزام استفاده از ماسک یا مقررات قرنطینه را رعایت نمیکردند. متقابلا روند واکسیناسیون با نظم و ترتیب بسیار بالایی با سازماندهی ارتش صورت گرفت. آوی کوهن، یک ارتشی کارکشته که مسئول پروتکلهای بهداشتی در فرودگاه بن گوریون است میگوید: «ما به دلیل تجارب نظامی و مواجهه با بحران، کارها در این شرایط را با دیسیلین و در کوتاهترین زمان انجام میدهیم.»
گردشگری و سختگیری
در هفتههای اخیر گردشگری در اسرائیل نیز رونق دوباره گرفته، اما رفت و آمد مسافران میتواند ریسک افزایش ابتلا به کرونا را بالا ببرد. بر همین اساس در فرودگاه بنگوریون غرفههای فراوانی برای تست گرفتن از توریستها برپا شده است.
۹۲درصد سفرهای هوایی از و به اسراییل از طریق فرودگاه بینالمللی بن گوریون صورت میگیرد و نظارت بر رفت و آمد مسافران و تست گرفتن از آنها بر عهده آوی کوهن است. او میگوید: «کنترلمسافران از نظر مسائل مربوط به کرونا همانقدر برای ما اهمیت دارد که کنترلهای امنیتی پس از یازدهم سپتامبر.»
هم اینک مقررات سفت و سختی برای ورود به اسرائیل اعمال میشود. مسافران باید تست منفی پیسیآر ارائه کنند و دو هفته نیز در خانه یا هتل در قرنطینه بمانند. نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل از شهروندان خواسته است، حتی المقدور از کشور خارج نشوند. او در توضیح این فراخوان گفته است: «بعید نیست مقاصدی که برایشان بلیط خریدهاید در موعد سفر به مناطق پرخطر و قرمز مبدل شده باشند.»
یکی از دلایلی که هم اینک سواحل اسرائیل شلوغتر از همیشه است، همین محدودیتهای مسافرتی است. هر گونه تخلف از مقررات بهداشتی هم با همان دیسیپلین پیش گفته رصد میشود.