در پی بالا گرفتن تنش لفظی میان مقامات جمهوری اسلامی و طالبان بر سر «حقابه» هیرمند، یک هیات بلندپایه نظامی ایران به کابل سفر کرد. رئیس مجلس شورای اسلامی ایران نیز یکشنبه ۳۱ اردیبهشت ضمن «حیاتی» و «بدون اغماض» خواندن حقابه ایران از این رود، از مسئولان افغانستان خواست «به اراده مثبت جمهوری اسلامی ایران پاسخ سازنده» بدهند.
رسانههای ایران از سفر یک هیات بلندپایه نظامی به ریاست معون ستاد کل نیروهای مسلح ایران به کابل به منظور دیدار و گفتگو با مقامات طالبان خبر دادند. سرتیپ بهرام حسینی در این سفر با معاون نیروهای مسلح حکومت افغانستان دیدار و گفتگو کرده است.
وزارت دفاع طالبان شنبه ۳۰ اردیبهشت (۳۰ ثور) با انتشار پیامی در توییتر سفر این هیات به کابل را تایید کرد. این وزارت افزود که مالی خان صدیق، معاون رییس ستاد ارتش طالبان، با بهرام حسینی مطلق، معاون ستاد کل نیروهای مسلح ایران دیدار کرده است.
بنابر گزارش رسانههای دولتی ایران، محور این گفتگوها مسائل مرزی دو کشور و تقویت همکاریهای مشترک و حل برخی مشکلات بوده است.
این اولین سفر رسمی یک هیات نظامی ایران به کابل پس از روی کار آمدن طالبان در اوت ۲۰۲۱ است. سفر این هیات نظامی بلندپایه به افغانستان در حالی صورت میگیرد که در چند روز گذشته تنشهای لفظی میان مقامات جمهوری اسلامی و طالبان در مورد «حقابه» رود هیرمند بالا گرفته است.
محمدباقرقالیباف، در آغاز جلسه علنی روز یکشنبه مجلس شورای اسلامی ضمن اشاره به توافق میان ایران و افغانستان درباره میزان حقابه از مسئولان افغانستانی درخواست کرد که «با توجه به ذخیره آب کافی در خاک افغانستان»، «از ایجاد یک مشکل جدی در روابط دو کشور پیشگیری کنند».
پیش از این مقامات طالبان به دلیل «خشکسالی» مدعی عدم وجود آب کافی برای تامین «حقابه» ایران شدند. موضوعی که جمهوری اسلامی ایران آن را نادرست میداند. هفته گذشته، یک خبرگزاری نزدیک به سپاه پاسداران نوشت، « تصاویر ماهوارهای نشان میدهد که حکومت افغانستان در برخی نقاط با انحراف مسیر آب و ایجاد بندهای متعدد، مانع رسیدن آب به ایران شده است».
دو کشور ایران و افغانستان معاهدهای را در سال ۱۳۵۱ امضا کردند که بنابر آن حقابه ایران از رود هیرمند را ۲۶ متر مکعب در ثانیه برای سالهای معمولی و نرمال آبی تعیین کرده است. بر اساس محاسبات انجام شده، حقابه ایران بر طبق این معاهده سالانه به ۸۲۰ میلیون متر مکعب میرسد.
این درحالی است که حسن کاظمی قمی، سفیر و نماینده ویژه ایران در امور افغانستان هفته گذشته اعلام کرد در سال گذشته ایران فقط ۲۷ میلیون مترمکعب آب از رود هیرمند دریافت کرده است.