ا
مقدمه:
در دهههای گذشته، جمهوری اسلامی ایران با استفاده از روشهای مختلف، اقدام به تهدید و سرکوب مخالفان و اپوزیسیون نموده است. اگر بخواهیم تعریفی جامع از ترور را بیان کنیم باید بگوییم، ترور به معنای قتل یا حمله مستقیم به یک شخص مهم یا مراکز عمومی برای از بین بردن و ایجاد وحشت در میان مخالفان است.معمولاً به منظور تحقق اهداف سیاسی، اجتماعی یا دیگر اهدافی که توسط گروههایی که اقدام به ترور میکنند، تعیین میشود. در ایران شروع ترورهای سیستماتیک برای برآورده کردن خواسته های سیاسی و اهداف نظامی از زمان حسن صباح بنیان گذار سلسله اسماعیلیون بصورت رسمی آغاز شد و تا کنون حکومتهای دینی در ایران از ترور و تهدید برای ساکت کردن مخالفان بهره میگیرند.مخالفین جمهوری اسلامی همواره برای گریز از قتل و زندان و شکنجه که روشهای مرسوم جمهوری اسلامی در داخل ایران است به کشورهای همسایه ایران مثل عراق و ترکیه پناه برده ودر آنجا بصورت پناهجو زندگی میکنند. به واسطه فعالیتهای اقتصادی و نظامی مشترک و امضا توافقنامه های امنیتی ترور شخصیتها در این کشورها راحت و بدون حاشیه های سیاسی انجام میگیرد. در گذشته جمهوری اسلامی برای نشان دادن قدرت برون مرزی خود ترورها و بمب گذاریها را از طریق نیروهای سپاه و حزب الله لبنان و نیروهای ضربتی فلسطین و افرادی که برای انجام حرکتهای تروریستی آموزش دیده بودند در کشورهای جهان انجام میدادند. از جمله میتوان به بمب گذاری مرکز یهودیان آرژانتین، ترور نظامیان حکومت پیشین پهلوی، ترور دبیرکل حزب دموکرات، حمله تروریستی میکونوس، ترور بختیار، ترور فریدون فرخ زاد اشاره کرد.
جمهوری اسلامی ایران از روشهای متنوعی برای تهدید و ترور مخالفان خود استفاده میکند. این گزارش به بررسی و تحلیل تهدیدات و اقدامات جمهوری اسلامی در این زمینه میپردازد.
- روشهای تهدید و ترور:
تاکتیکهای ترور و تهدیدات برونمرزی: نگاهی به روشهای استفاده شده توسط جمهوری اسلامی ایران
جمهوری اسلامی ایران در طول تاریخ خود از تاکتیکهای مختلفی برای تهدید و ترور مخالفان خود استفاده کرده است. این تاکتیکها از اقدامات مستقیم توسط نیروهای عملیاتی گرفته تا روشهای غیرمستقیم از طریق مهرههای مختلفی انجام میشوند. در این بخش به بررسی برخی از روشهای مورد استفاده جمهوری اسلامی ایران برای تهدید و ترور مخالفان خود میپردازیم.
اقدامات مستقیم:
یکی از روشهای مستقیم استفاده شده توسط جمهوری اسلامی برای ترور مخالفان، ارتکاب جرم قتل یا ربایش است. در این روش، نیروهای عملیاتی مستقیماً در این فعالیتها شرکت میکنند و افراد را به طور مستقیم هدف قرار میدهند. علاوه بر این، برخی از ترورها به صورت ربایش افراد توسط مهرههایی انجام میشوند که با شخص در ارتباط هستند و آنها را به سمت اهداف خود هدایت میکنند. بیشترین ربایش توسط زنانی اجرا میشود که به پرستوهای جمهوری اسلامی معروف هستند. اقدامات مستقیم توسط جمهوری اسلامی ایران شامل فعالیتهایی است که نیروهای عملیاتی مستقیماً در آنها شرکت میکنند و افراد را به طور مستقیم هدف قرار میدهند. این اقدامات میتوانند شامل ارتکاب جرم قتل یا ربایش باشند.
- ارتکاب جرم قتل:
در این روش، نیروهای عملیاتی جمهوری اسلامی ایران به صورت مستقیم به افراد مخالف حمله کرده و آنها را به قتل میرسانند. این افراد ممکن است، جزءانجمنها یا گروهها و شخصیتهای سیاسی، فعالان مدنی روزنامه نگاران یا هر کسی باشند که از نظر نظام برای امنیت ملی یا سیاسی خطرناک است.قتل بوسیله سلاح گرم یا حمله با سلاح سرد مسمویت غذایی توسط افرادی که به عنوان نزدیکان شخص مورد نظر یا دوستان و همفکران سیاسی، دوستان عاطفی و حتی همسران در زندگی شخص مورد نظر حضور دارند انجام میشود.یک نمونه از شاعری خرسانی که چند سالی در ترکیه پناهنده بود و تنها زندگی میکرد وتوسط یک زن مسموم و فوت میکند.
- ربایش:
این روش شامل نزدیک شدن عوامل جمهوری اسلامی به فرد مورد نظر نظام است. این افراد ممکن است به عنوان گروگان برای تحقق اهداف سیاسی به رخ کشیدن و ترساندن شخصیتهای مخاف جمهوری اسلامی یا برای تحت فشار قرار دادن دولتها یا افراد خاص استفاده شوند.زنها یا مردان جوان که برای فریب دادن احساسات جنسی افراد آموزشهای خواصی دیده اند با برنامه ریزی دقیق و حتی درازمدت برای جلب اعتماد و نظر افراد وارد زندگی شخصی و عاطفی آنها میشوند تا جایی که میتوانند حتی در تصمیم گیری آنها نیز دخالت کنند. با بدست آوردن ضعفها و جمع آوری مدارک از جمله عکسها و فیلمهای روابط جنسی نصب دوربین و شنودهای پیشرفته در منازل و محل کار افراد مورد نظر مرحله اصلی ربایش شخص اجرا میشود، طبق شواهد و اخبار چند سال گذشته از ربایش روزنامه نگاران و شخصیتهای سیاسی و اپوزوسیون های مخالف جمهوری اسلامی از جمله آقای زم و دبیرکل جبهه اللحرار اهواز، مسول گروه تندر وعملیتهای ناموفق دیگر همچون اقدام به ربایش علی جوانمردی ترور مسیح علی نژاد و………میتوان اشاره کرد که همیشه عوامل عاطفی یا پیشنهاد کمک مالی یا مذاکره با جمهوری اسلامی مطرح بوده است.
این اقدامات مستقیم، در کنار روشهای غیرمستقیم، جزء تاکتیکهای استفاده شده توسط جمهوری اسلامی ایران برای تهدید و ترور مخالفان خود محسوب میشوند.در حالی که در اقدامات غیرمستقیم، از افراد بومی و برای انجام این اعمال استفاده میشود، مانند افراد معتاد یا متاثر از مسائل اجتماعی.
اقدامات غیرمستقیم:
جمهوری اسلامی ایران از روشهای غیرمستقیم نیز برای تهدید و ترور مخالفان خود استفاده میکند. این شامل استفاده از مهرههای مختلفی مانند تروریستهای متحدالشکل، ماموران اطلاعاتی، و حتی شبکههای مافیایی میشود که با اهداف سیاسی جمهوری اسلامی هماهنگ شدهاند. این روشها اغلب به صورت غیرمستقیم و زیرزمینی انجام میشوند و از ترورهای ناگهانی تا ترورهای برنامهریزی شده به مدت طولانی میتواند در بر بگیرد.
تهدیدهای جمهوری اسلامی برای سرکوب دشمنان، مخالفان و افرادی که خارج از ایران برای افشای نقض حقوق بشر فعالیت میکنند، به صورت سیستماتیک و با هزینههای حداقلی برنامهریزی و اجرا میشوند. اغلب مخالفان جمهوری اسلامی پس از بازداشت یا بازداشت موقت از بیم بازداشت و شکنجه دوباره به کشورهایی که مهاجران را پذیرش میکنند، مانند ترکیه و منطقه کردستان در عراق، فرار میکنند.
جمهوری اسلامی اکنون به جای تهدید یا حتی ترور مخالفان خود بوسیله نیروهای برون مرزی، این اقدامات را با هزینههای حداقل و با استفاده از داوطلبان بومی انجام میدهد. جمهوری اسلامی با استفاده از افرادی که به مواد مخدر و الکل وابسته هستند یا زندگیشان را در شبکههای قمار از دست دادهاند و هر کاری را برای بازسازی خود انجام میدهند، مخالفان را تهدید مورد سوء قصد و یا میربایند. در مراحل اولیه، تهدیدات از طریق ساکنان ایرانی در ترکیه یا عراق که در شغلهای اجتماعی مانند آرایشگری، فروشگاههای مواد غذایی یا رستورانها کار میکنند و به دلیل شرایط کاری خود مجبور به رفتوآمد هستند، اعلام میشود. در مرحله دوم، جمهوری اسلامی سعی میکند تا فرد مورد نظر را با افزایش فشار بر خانوادهاش در ایران و تهدید آنها به بازداشت و زندان به ایران بازگرداند. تهدیدات جمهوری اسلامی نه تنها فعالین سیاسی را هدف میگیرد بلکه خانواده فعال سیاسی را نیز تهدید میکنند و حتی با اخراج از مشاغل دولتی تهدید میکنند.
در مرحله سوم، نیروهای بومی برای حذف، تهدید یا ربودن فعال سیاسی استفاده میشوند. جمهوری اسلامی هرگونه درگیری در عملیات تروریستی که ممکن است به شناسایی آن منجر شود را انکار میکند. تصاویر خانوادهها و کودکانی که در مسیر به مدرسه یا کار گرفته میشوند، با شماره تلفن ترکیهای ارسال نمیشوند، بلکه از طریق شماره تلفن ناشناسunknown Numberیا—0—— به خانواده فعالین سیاسی تحویل داده میشوند. با تماسهای ناشناس و پیامهای تهدیدآمیز از طریق دوستان و آشنایان، نزدیکی به خانواده و همچنین از طریق خبرهایی درباره همسر و فرزندان، استرس و فشارهای روانی ایجاد میکنند که در بیشتر موارد شخص خود را تسلیم نیروهای امنیتی میکند. در صورت گزارش این اقدامات به پلیس و حتی سازمان ملل بدلیل نامشخص نبودن مدرک و یا شواهد نامعتبر آنها مورد قبول واقع نمیشود، زیرا هیچ اثری از تهدید یا حمله وجود ندارد.
دولت ترکیه که کنوانسیون ژنو را امضا کرده است و خود را ملزم میداند تا امنیت فعالان سیاسی را تضمین کند و نمیخواهد تدابیر امنیتی خود را در جامعه بینالمللی زیر ذربین و یابه خطر بیندازد هرگز قتلهایی را که در پنهان و دور از رسانهها انجام میشود، ابلاغ نمیکند و در سکوت پایان مییابد.
- پیامدها و اثرات:
این تهدیدات و اقدامات جمهوری اسلامی بر فعالین سیاسی و خانوادههای آنها اثرات جدی و گاهی نابودکنندهای دارد. فعالین سیاسی مجبور به فرار از کشور میشوند و خانوادههایشان نیز مورد تهدید قرار میگیرند. این وضعیت باعث ایجاد فشار روانی و اجتماعی برای فعالین سیاسی و خانوادههایشان میشود.
تحت فشار قرار گرفتن از طریق تهدیدات و اقدامات قانونی یا فیزیکی میتواند به افراد احساس بیامانی و ترس بیشتری بدهد. این امر میتواند به مشکلات روانی مانند افسردگی، اضطراب، استرس و اختلالات خواب منجر شود. همچنین، ترک کشور و جدایی اجباری از خانواده میتواند عواقب جدی اجتماعی و روانی برای فعالین سیاسی داشته باشد، از جمله ایجاد احساس تنهایی، افزایش خطرات اجتماعی و اقتصادی، و حتی مشکلات در ارتباطات انسانی.
عواقب روانی:
فشارهایی که بر فعالین سیاسی و خانوادههایشان وارد میشود میتواند به افزایش اختلالات روانی منجر شود. این اختلالات ممکن است شامل افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از آسیب (PTSD)، افزایش خشونت و اختلالات خواب باشد. همچنین، افراد ممکن است با احساس ترس مداوم، احساس ناتوانی، و اضطراب مرتبط با امنیت خود مواجه شوند.
عواقب اقتصادی:
فرار فعالین سیاسی و فشارهای قانونی میتواند به تخریب اقتصادی خانوادهها منجر شود. این افراد ممکن است از منابع مالی خود محروم شده و در موقعیتهای اقتصادی زندگی ناپایدار قرار بگیرند. همچنین، از دست دادن کار و درآمد، دسترسی به خدمات اجتماعی و بهداشتی محدود، و حتی وابستگی به کمکهای مالی از طرف سازمانهای مردمنهاد ممکن است از جمله عواقب اقتصادی باشند.
- واکنشها و گزارشها:
واکنشها به این تهدیدات و اقدامات از سوی فعالین سیاسی و سازمانهای بینالمللی مختلف بوده است. این فعالین سعی در جلوگیری از این اقدامات دارند و سازمانهای بینالمللی نیز در بررسی و رصد این وضعیت و تلاش برای جلوگیری از آن دخالت دارند.
واکنشهای فعالین سیاسی به این تهدیدات و اقدامات معمولاً شامل اعتراضات عمومی، انتشار گزارشها و اطلاعات در رسانهها، و استفاده از شبکههای اجتماعی برای جلب توجه جهانی به وضعیت آنها میشود. این اقدامات با هدف نهایی توقف تهدیدات و اقدامات جمهوری اسلامی متحد میشوند.
سازمانهای بینالمللی نیز واکنش نشان دادهاند. آنها با بررسی و رصد دقیق وضعیت، انتشار گزارشها و برگزاری جلسات و کنفرانسهای بینالمللی، فشار بر جمهوری اسلامی را افزایش دادهاند تا به تغییرات مثبت در روند رفتاری این رژیم منجر شود. همچنین، آنها ممکن است با ارائه کمکهای حقوقی و مالی به فعالین سیاسی و خانوادههایشان در حفظ حقوق آنها کمک کنند.ولی این واکنشها هیچگاه جنبه عملی و بازدارنده نداشته است چون ایجاد یک بستر امن برای فعالین حقوق بشر و روزنامه نگاران که بدلیل مشکلات اقتصادی مجبور به کارهای سخت و طاقت فرسا هستند و انتقال آنها به کشورهای سوم یا امن مستلزم شرایطی پیچیده در کشورهای اروپایی و آمریکایی است راه را برای آذار و اذیت این فعالین توسط جمهوری اسلامی هموارتر کرده است.تبعیض در پیشبرد پروسه پناهندگی در سازمان ملل به وضوح قابل مشاهده است، به صورتی که 80 درصد فعالین رسانه یا فعالین حقوق بشر که در کشورهای عراق و ترکیه در بدترین شرایط امنیتی و اقتصادی زندگی میکنند از انتقال به کشور سوم بعد از کمتر از 10 سال هنوز محروم هستند.نامشخص بودن آینده خانواده ها و استرس های شغلی بیشتر این افراد را به فکر خودکشی یا ورود به مسیر پرخطر قاچاق وا میدارد. شاید انتشار گزارشها و اطلاعات در رسانهها و شبکههای اجتماعی میتواند باعث افزایش آگاهی جهانی و تضامن با فعالین سیاسی شود. همچنین، برگزاری جلسات و کنفرانسهای بینالمللی میتواند فضایی برای بحث و تبادل نظر در مورد راهکارهای حل مسائل فعالین سیاسی فراهم کند. همچنین، ارائه کمکهای حقوقی و مالی به فعالین سیاسی و خانوادههایشان میتواند به آنها در حفظ حقوق خود کمک کند و تاثیر مثبتی بر وضعیت آنها داشته باشد.
نتیجهگیری:
استفاده از تاکتیکهای ترور و تهدیدات برونمرزی توسط جمهوری اسلامی ایران نشان از تمایل این نظام به استفاده از هر ابزاری برای حفظ و تقویت قدرت و تأثیرگذاری برونمرزی خود دارد. این روشها، علاوه بر ایجاد ترس در مخالفان، از جمله اقداماتی است که جامعه بینالمللی با آن مواجه است و نیاز به بررسی دقیق و رسیدگی به آنها را احساس میکند.
یک نتیجه کلی از بحث میتواند این باشد که تهدیدات و اقدامات جمهوری اسلامی علیه فعالین سیاسی و خانوادههایشان به شدت وضعیت آنان را تحت فشار قرار داده و میتواند به عواقب نابودکنندهای برای آنها منجر شود. اما واکنشها و پاسخهای فعالین سیاسی و سازمانهای بینالمللی نشان میدهد که تالارهای مختلفی برای مقابله با این وضعیت و حفظ حقوق انسانی و آزادیهای سیاسی فعالین وجود دارد.
انتشار گزارشها، برگزاری جلسات و کنفرانسهای بینالمللی، ارائه کمکهای حقوقی و مالی، و استفاده از شبکههای اجتماعی برای جلب توجه جهانی به وضعیت فعالین سیاسی میتواند باعث همکاری بیشتر شوند. این پاسخها نشان میدهد که جامعه بینالمللی متعهد است که به حمایت از حقوق انسانی و آزادیهای سیاسی در سراسر جهان بپردازد و در مقابل تهدیدات و سوءاستفادهها قرار دادن افراد به ویژه فعالین سیاسی، اقداماتی انجام دهد.