بی بی سی – لابیاپلاستی، یا عمل کوچک کردن لب‌های کوچک اندام تناسلی، ترند نه چندان تازه‌ایست که در ایران روز به روز افزایش پیدا می‌کند.

زنان زیادی در رده‌های سنی مختلف به انجام لابیاپلاستی تمایل پیدا کرده‌اند. در یک دهه گذشته جستجوی کلیدواژه‌های مربوط به عمل زیبایی اندام تناسلی زنان از جمله لابیاپلاستی و واژینوپلاستی در گوکل‌ ترندز جهش پیدا کرده است. بسیاری از این جستجوها برای اطلاع بیشتر درباره لابیاپلاستی و خطرات احتمالی آن است، اما عده‌ زیادی که به نظر می‌رسد تصمیم خود را گرفته‌اند، بیشتر نگران قیمت آن هستند.

لابیاپلاستی عمل کوچک کردن لابیا مینور، یعنی لب‌های کوچک دو طرف دهانه واژن است. در بیشتر موارد بزرگی لابیا مینور مشکلی برای سلامت جسمی زنان ایجاد نمی‌کند. در موارد معدودی از جمله غیرطبیعی بودن لب‌ها، پارگی بعد از زایمان و یا وجود بافت سرطانی در صورت ابتلا به سرطان فرج، این عمل به دلایل پزشکی انجام می‌شود.

دکتر شهره بسکی، متخصص زنان در این باره به بی‌بی‌سی فارسی گفت اندام تناسلی زنان مانند قسمت‌های دیگر بدن با هم متفاوت است و بزرگی و محسوس بودن لب‌های کوچک واژن طبیعی است. او می‌گوید در فقط در موارد نادر اگر شکل لابیا مینور باعث بیماری‌های پوستی نظیر خارش و سوزش و اگزما می‌شود، لابیاپلاستی ممکن است کمک کند. همچنین در موارد بسیار انگشت‌شمار قرینه نبودن لابیاها ممکن است هنگام آمیزش جنسی یا ورزش‌هایی مانند دوچرخه‌سواری مشکل ایجاد کند.

برای همین لابیاپلاستی در بیشتر مواقع یک عمل زیبایی است. عوامل مختلفی مانند تبلیغات در فضای مجازی و فیلم‌های پورن با دیکته کردن استانداردهای غیرواقعی زیبایی و دادن حس شرم به زنان نسبت به بدنشان، روی افزایش میل به انجام لابیاپلاستی تاثیر می‌گذارد.

تبلیغات و انتقال حس شرم

در ایران ویدیوهای تبلیغاتی عمل زیبایی اندام تناسلی، فضای مجازی را پر کرده است.

در بیشتر این ویدیوهای تبلیغاتی پزشکان و کلینیک‌های زیبایی زنان را با یک تکنیک مشابه تشویق به انجام عمل لابیاپلاستی می‌کنند: انتقال حس شرم به زنان درباره اندامشان.

انتقال حس شرم به زنان برای ترغیب آن‌ها به خرید، تکنیک تازه‌ای نیست و فقط هم به ایران محدود نمی‌شود. شرکت‌های پوشاک و لوازم آرایشی بهداشتی در جهان سال‌ها تلاش کرده‌اند تا با این روش محصولات خود را به زنان بفروشند.

اگر به تبلیغات محصولات زنانه در دهه‌های گذشته نگاه کنیم، می‌بینیم که در بسیاری از این تبلیغات با نشان دادن اندام و چهره «بی‌عیب و نقص»‌ این پیام به زنان منتقل می‌شود که اگر بدن آن‌ها با تصویر مطابقت ندارد، آن‌ها برای «زیبا شدن»‌ نیاز به خرید این محصولات دارند. در بعضی از تبلیغات قدیمی عملا از عبارت رهایی از «احساس شرم» استفاده شده است. روش دیگر این تبلیغات برای فروش، تشویق زنان به استفاده از محصولات برای جذب مردان است.

البته با کمپین‌ها و اعتراض‌های متعدد فعالان در طول سال‌ها، این تبلیغات لحن خود را نسبت به اندام زنان تا حدی تغییر داده‌اند اما در برخی جوامع از جمله ایران همچنان از این روش‌ها استفاده می‌شود.

در تبلیغات لابیاپلاستی در فضای مجازی، پیام بیشتر ویدیوها این است که اگر ظاهر واژن با معیارهای زیبایی غالب همخوانی ندارد – یعنی کوچک نیست و رنگ آن تیره است – نیاز به عمل زیبایی دارد. در بعضی از این تبلیغات، برای رفع مشکلات زناشویی و جلوگیری از طلاق، لابیاپلاستی پیشنهاد می‌شود.

در کنار ویدیوهای تبلیغاتی، گزارش شده که برخی پزشکان زنان هم هنگام معاینه، مراجعه‌کنندگان را به انجام عمل لابیاپلاستی تشویق می‌کنند.

برخی زنان در شبکه‌های اجتماعی گفته‌اند که موقع مراجعه به پزشک زنان، دکتر به آن‌ها گفته که اندام تناسلی آنها «زشت» است و پیشنهاد داده که برایشان عمل لابیاپلاستی انجام دهد.

آن‌ها این پزشکان را «ناامن» خوانده و گفته‌اند که این حرف به آن‌ها احساس «شرم» داده و باعث شده که دیگر میل به رفتن به پزشک نداشته باشند. سر باز زدن از مراجعه به پزشک زنان باعث می‌شود آزمایش‌های مهم مثل پاپ اسمیر به تعویق بیافتد که در طولانی مدت سلامت زنان را به خطرمی‌اندازد.

شهرزاد پورعبدالله، روان‌درمانگر جنسی در این‌باره به بی‌بی‌سی‌ فارسی گفت: «بازار لابیاپلاستی با استفاده از شرم جنسی که از طرف نظام مردسالار به زنان تحمیل شده با استانداردهای غیرواقعی زنان را تحت فشار قرار می‌دهد و آن‌ها را وادار می‌کند تا جسم خود را با معیارهای رضایت مردان تطبیق دهند.»

او می‌گوید در جوامع مردسالار بدن زن «ابزار تجاری» است و تشویق آن‌ها به انجام عمل‌های زیبایی راهی است برای سود‌آوری بیشتر.

تاثیر پورنوگرافی بر میل به انجام عمل زیبایی

برخی از کارشناسان از تاثیر پورنوگرافی بر افزایش میل به لابیاپلاستی می‌گویند. به گفته آن‌ها، بسیاری از بازیگران فیلم‌های پورن عمل‌های زیبایی بسیاری از جمله لابیاپلاستی انجام می‌دهند و تصویری که از زنان در فیلم‌های پورن نشان داده می‌شود به نقطه مقایسه تبدیل شده است.

در مواردی ممکن است شریک جنسی زنان هم با استناد به فیلم‌های پورن از آن‌ها بخواهند که با عمل جراحی خود را به تصویری که در این فیلم‌ها از زن نشان داده می‌شود، نزدیک کنند.

این در حالی است که بسیاری از مسائل درباره اندام زنان در فیلم‌های پورن، مثلا اینکه چه عمل‌های زیبایی انجام می‌دهند و یا با چه خطرات و عوارضی مواجه هستند، ناگفته می‌ماند.

ترغیب زنان به تغییر ظاهر خود برای نزدیک‌تر شدن به معیارهای غالب، بر سلامت روان آن‌ها تاثیر می‌گذارد و تبعات آن گاهی با انجام عمل‌های زیبایی هم از بین نمی‌رود.