نشریه میدل ایست آی درباره سیاست کنونی ترکیه برای بازگشت به صلح با پ.ک.ک نوشت: به احتمال زیاد ترکیه فشار نظامی خود را بر پ.ک.ک، گروه مسلح کرد ادامه خواهد داد اما همزمان درها را برای گفتگو باز نگه می دارد.
به نظر می رسد تلاش ها برای آغاز گفتگو بین دولت ترکیه و حزب کارگران کردستان یا (پ ک ک) پس از حمله ماه گذشته این گروه مسلح به یک شرکت ساخت تجهیزات دفاعی دولتی در آنکارا مختل شده است.
این حمله که منجر به کشته شدن 5 نفر و زخمی شدن 22 نفر شد، به طور گسترده توسط مقامات و تحلیلگران ترکیه به عنوان پاسخی مستقیم به درخواست های جنجالی رئیس بزرگترین حزب ملی گرای ترکیه از عبدالله اوجالان، رهبر زندانی پ ک ک، تلقی شد.
دولت باغچه لی، رئیس حزب حرکت ملی یا (MHP) و یکی از چهره های کلیدی ائتلاف حاکم، این اقدام غیرمنتظره را در 3 اکتبر آغاز کرد و ضمن دست دادن با نمایندگان حزب حامی کردها در پارلمان ترکیه، آنها را به عنوان بازیگران سیاسی قانونی به رسمیت شناخت.
باغچه لی از آن زمان، چندین پیشنهاد برای رسیدگی به مسائل کردها ارائه کرده است، از جمله اعطای «حق امید» به اوجالان، مفهومی قانونی که می‌تواند راه را برای آزادی او هموار کند.
یک روز بعد، اوجالان توانست پس از 44 ماه بی خبری، با عمر اوجالان، برادرزاده خود و از نمایندگان حزب کردگرای برابری و دموکراسی در جزیره ایمرالی، که از سال 1999 در آن زندانی است، دیدار کند.
با این حال، حمله پ‌ک‌ک به صنایع هوافضای ترکیه یا (TAI) در آنکارا به‌عنوان سیگنال روشنی تعبیر شده است که این گروه تمایلی به تعامل با دولت با پیش شرط خلع سلاح و انحلال ندارد.
برخی از دیپلمات‌های غربی در آنکارا که با میدل ایست آی صحبت کرده اند، تردیدهایی را در مورد اینکه آیا پ‌ک‌ک می‌توانسته چنین حمله پیچیده‌ای را به این سرعت و درست یک روز پس از اظهارات باغچه لی درباره اوجالان در پارلمان ترتیب دهد، مطرح کرده اند.
با این حال، مقامات ترکیه اشاره می‌کنند که ابتکار عمل باغچه لی هفته‌ها زودتر از این حمله و در اوایل اکتبر آغاز شد، به این معنی که پ‌ک‌ک زمان کافی – نزدیک به 20 روز – برای برنامه‌ریزی در اختیار داشته است.
پ‌ک‌ک در تلاش برای مبرا کردن خود از ایفای نقش مستقیم در این حمله، دو بیانیه جداگانه صادر کرد و مدعی شد که این حمله توسط جناح‌های خودسر در شاخه مسلح آن انجام شده و پاسخی مستقیم به ابتکار عمل باغچه لی نبوده است.
با این حال این امر نتوانست بسیاری را در آنکارا متقاعد کند. این حمله به ویژه با توجه به شکست آخرین تلاش برای مذاکرات صلح در سال 2015، که موج جدیدی از خشونت را در سراسر کشور به راه انداخت، تردید عمیقی را در میان مقامات دولتی و افکار عمومی ترکیه برانگیخت.
استراتژی محتاطانه
بنا بر گزارش‌ها، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه برای محافظت از خود در برابر پیامدهای سیاسی احتمالی، تا حد زیادی در مورد ابتکار باغچه لی سکوت کرده است.
درعوض، به جای رهبری عالی دولت و با هماهنگی باغچه لی، حلقه کوچکی از دستیاران نزدیک اردوغان این کار را بر عهده گرفته اند.
این استراتژی محتاطانه به گمانه زنی ها در مورد شکاف بین اردوغان و باغچه لی دامن زده است و هر دو رهبر را بر آن داشته تا بیانیه های عمومی جدی در این هفته صادر کنند و این ادعاها را تکذیب کنند و بر نقش اصلی ملی گرایان در این ابتکار تأکید کنند.
بسیاری از طیف و حلقه اردوغان در مورد مزیت داشتن مذاکرات با پ‌ک‌ک متقاعد نشده‌اند.
برخی از مقامات ترکیه استدلال می‌کنند که راهبرد نظامی بیرون راندن پ‌ک‌ک از ترکیه و بیرون راندن آن به شمال عراق و سوریه مؤثر بوده است. بنابراین، انگیزه چندانی برای آغاز مذاکرات باقی نمی‌گذارد مگر اینکه این گروه تعهد واضح و واقعی برای خلع سلاح کامل نشان دهد.
در واکنش به حمله آنکارا، دولت فشارها بر پ‌ک‌ک و افرادی را که گمان می‌رود به آنها وابسته هستند، افزایش داده است.
مقامات یک شهردار منطقه در اسنیورت استانبول را برکنار کردند. حزب کردگرای برابری و دموکراسی برای تصدی این پست با حزب اصلی اپوزیسیون CHP ائتلاف کرده بود. سه شهردار دیگر وابسته به کردها در جنوب شرقی ترکیه نیز برکنار شدند.
علاوه بر این، وکلای عبدالله اوجالان روز پنجشنبه اعلام کردند که دادگاه برای ملاقات او با تیم حقوقی خود به مدت شش ماه ممنوعیت تعیین کرده است.
به گفته منابع نزدیک به دولت آنکارا رویکردی دوگانه را در قبال پ‌ک‌ک دنبال می‌کند: حفظ فشار نظامی و سیاسی و در عین حال باز نگه داشتن درها برای گفتگو.
یکی از منابع آگاه در این باره گفت: «همزمان که دولت به عملیات های هدفمند و اقدامات سیاسی مانند برکناری شهرداران همسو با پ.ک.ک ادامه خواهد داد، همچنان درها را نیز برای گفتگو باز خواهد گذاشت.»
به گفته این منبع: «دولت نمی‌خواهد نتایج روند صلح سال 2015 تکرار شود، چرا که پ‌ک‌ک از آتش‌بس برای تجدید قوا در داخل ترکیه و بازسازی شبکه‌های لجستیکی خود استفاده کرد».
به همین دلیل و به گفته این منابع، باغچه لی همچنان مرتباً در سخنرانی های خود از لزوم حل مسئله پ ک ک صحبت می کند و از اوجالان و کادرهای این گروه در کوه های قندیل عراق می خواهد که وارد عمل شوند.
منبع: میدل ایست آی