ادریس فقهی، جوان کورد اهل سنندج، در تاریخ ۵ مرداد ۱۴۰۰، در جریان یک درگیری مسلحانه با نیروهای سپاه پاسداران در روستای «علمآباد» از توابع بوکان، بهشدت زخمی شد و توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی ایران بازداشت گردید.
از آن روز تاکنون، یعنی بیش از سه سال یا دقیقاً ۱۴۰۶ روز، هیچ اطلاعی از سرنوشت این جوان در دست نیست. ادریس فقهی نه حق تماس با خانوادهاش را داشته، نه امکان دسترسی به وکیل برایش فراهم شده، و نه هیچیک از نهادهای امنیتی یا قضایی جمهوری اسلامی مسئولیت بازداشت یا محل نگهداری او را پذیرفتهاند. هنوز مشخص نیست آیا او زنده است یا در اسارت جان خود را از دست داده است.
این وضعیت، نمونهای بارز از ناپدیدسازی اجباری است؛ یکی از شدیدترین و غیرانسانیترین اشکال نقض حقوق بشر که بر اساس تعاریف سازمان ملل متحد، به معنای بازداشت یا ربایش افراد توسط نهادهای دولتی (یا عوامل وابسته به آن) همراه با انکار این بازداشت و پنهانکردن سرنوشت یا محل نگهداری قربانی است. چنین اقدامی، نه تنها قربانی را از ابتداییترین حقوق انسانیاش محروم میسازد، بلکه خانواده و نزدیکان او را در شرایطی از اضطراب، بلاتکلیفی و آسیب روانی مداوم قرار میدهد.
خانوادهی ادریس فقهی طی این ۱۴۰۶ روز، بارها به نهادهای مختلف حکومتی مراجعه کردهاند؛ از دادگستری و اطلاعات تا زندانها و مراکز امنیتی. اما همواره با سکوت، تهدید یا انکار مواجه شدهاند. نه اجازه ملاقات، نه اطلاع از وضعیت سلامت جسمی یا روانی، و نه حتی اعلام رسمی زنده یا فوتشدن او… تنها چیزی که باقی مانده، انتظار طاقتفرسا و زخمی عمیق از بیعدالتیست.