در پی حملات هوایی گسترده اسرائیل به بیش از ۱۵۰ هدف در داخل ایران، دو سایت مهم هستهای در اصفهان و نطنز بهطور قابلتوجهی آسیب دیدهاند. یک مقام نظامی اسرائیلی اعلام کرده که تعمیر این تاسیسات هفتهها زمان خواهد برد و سامانههای پدافند هوایی ایران در مهار این حمله ناکام ماندهاند. بنا به همین گزارش، راه هوایی به تهران عملاً باز بوده و حمله بدون مواجهه مؤثر با سامانههای دفاعی ایران انجام شده است.
در این حملات، صدها فروند موشک و مهمات هدایتشونده علیه اهدافی از جمله مراکز نظامی، تاسیسات موشکی، پادگانها، انبارهای تسلیحات و مراکز فرماندهی در سراسر ایران بهکار گرفته شدهاند. مناطق هدفگیریشده شامل تهران، اصفهان، نطنز، کرمانشاه، خوزستان و برخی نقاط در غرب کشور بوده است.
بر اساس گزارش منابع غیررسمی، در این حملات دهها نفر از نیروهای نظامی کشته شدهاند. تخمینها حاکی از آن است که بین ۴۰ تا ۷۰ نفر از پرسنل نظامی، عمدتاً در اثر حمله به پایگاهها و مراکز فرماندهی کشته شدهاند. در میان قربانیان، حداقل سه فرمانده ارشد شناسایی شدهاند که گفته میشود یکی از آنها از مسئولان ارشد پدافند هوایی و دو نفر دیگر از فرماندهان مرتبط با برنامههای موشکی و هستهای بودهاند. همچنین در تاسیسات فنی مانند اصفهان و نطنز احتمال کشتهشدن یا زخمیشدن شماری از کارشناسان و مهندسان نیز وجود دارد، اگرچه تاکنون از سوی مقامات ایرانی تأییدی بر این موارد صورت نگرفته است.
شواهد موجود از شکست سامانههای پدافند هوایی ایران در مقابله با این حمله حکایت دارد. سامانههای پدافندی مانند «باور ۳۷۳»، «تور»، و «سومخرداد» یا بهطور کامل غیرفعال بودهاند یا نتوانستهاند پاسخ مؤثری به موج اول حمله بدهند. برخی تحلیلگران نظامی احتمال میدهند که اسرائیل پیش از حمله اصلی، از ابزار جنگ الکترونیک یا حمله سایبری برای مختلکردن شبکه فرماندهی و کنترل پدافند ایران استفاده کرده باشد. این امر میتواند دلیل «کور شدن موقت» سامانههای دفاعی و باز ماندن آسمان ایران تا عمق تهران باشد.
پیامدهای این حمله، تنها نظامی نیست. از نظر سیاسی، جمهوری اسلامی اکنون با فشار شدید داخلی برای پاسخگویی به این رخنه امنیتی روبهروست. همچنین، این حمله میتواند موجب کاهش اعتماد بدنه نظامی به ساختار فرماندهی و ایجاد شکافهایی در سطوح بالای سپاه پاسداران شود. از نظر منطقهای نیز خطر گسترش درگیری وجود دارد؛ بهویژه در محورهای لبنان، سوریه و عراق، که جمهوری اسلامی از آنها به عنوان عمق راهبردی خود بهره میبرد.
در مجموع، این حمله یکی از شدیدترین و منسجمترین عملیاتهای تهاجمی علیه جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بوده و پیام روشنی درباره آسیبپذیری سامانههای امنیتی و دفاعی کشور به همراه دارد.