کمیته نوبل روز جمعه اعلام کرد که جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۵ به ماریا کورینا ماچادو، رهبر جریان راست افراطی و چهره شاخص مخالفان دولت ونزوئلا، اعطا شده است. این تصمیم با واکنشهای گسترده و تفسیرهای سیاسی متعددی همراه شده، بهویژه در شرایطی که بسیاری گمان میکردند دونالد ترامپ یکی از گزینههای اصلی دریافت این جایزه باشد.
زنی از جناح راست با لقب «بانوی آهنین کاراکاس»
به گزارش اومانیته؛ ماریا کورینا ماچادو، ۵۶ ساله و از خانوادهای ثروتمند در صنعت فلزات، از سالها پیش به عنوان یکی از مخالفان سرسخت سوسیالیسم بولیواری شناخته میشود. شرکتهای پدر او در دوران هوگو چاوز ملیسازی شد و از آن زمان، او به یکی از پرصداترین چهرههای ضدچاوئیست در ونزوئلا بدل شد.
کمیته نوبل در بیانیه خود اعلام کرد:
«او این جایزه را به پاس تلاشهای خستگیناپذیرش در دفاع از حقوق دموکراتیک مردم ونزوئلا و مبارزهاش برای گذار عادلانه و مسالمتآمیز از دیکتاتوری به دموکراسی دریافت میکند.»
ماچادو که در رسانههای غربی به عنوان «بانوی آهنین کاراکاس» توصیف شده، از چهرههای مورد حمایت آشکار دولت ایالات متحده است. واشنگتن از سالها پیش برای سرنگونی دولت نیکلاس مادورو فشارهای اقتصادی و سیاسی گستردهای اعمال کرده و حتی برای دستگیری رئیسجمهور ونزوئلا جایزه تعیین کرده است.
انتخابات جنجالی و مناقشه بر سر مشروعیت
آخرین انتخابات ریاست جمهوری ونزوئلا در ژوئیه ۲۰۲۴ برگزار شد و پیروزی مادورو بهسرعت از سوی مخالفان به چالش کشیده شد.
ماچادو به دلیل حکم سلب صلاحیت سیاسی از سوی دولت نتوانست در انتخابات شرکت کند و از ادموندو گونسالس اوروتیا، دیپلماتی ناشناخته، حمایت کرد که جایگزین او در رقابت انتخاباتی شد.
اپوزیسیون اعلام کرد که گونسالس در واقع پیروز واقعی انتخابات است، اما شورای ملی انتخابات نتایج جزئی را منتشر نکرد و مدعی شد سامانه رأیگیری مورد حمله سایبری قرار گرفته است.
نوبل صلح در خدمت سیاست یا اصول انسانی؟
تصمیم کمیته نوبل برای اعطای این جایزه به چهرهای با مواضع صریح ضدچپ و پیوندهای نزدیک با جریانهای راست جهانی، با انتقادهایی از سوی دولتهای مترقی آمریکای لاتین روبهرو شده است.
برخی ناظران این انتخاب را «پیامی سیاسی علیه مادورو و متحدانش» توصیف کردهاند و حتی رسانههای اروپایی آن را «جایزهای با بوی واشنگتن» دانستهاند.
در سوی دیگر، حامیان ماچادو از تصمیم کمیته استقبال کردهاند و آن را «تقدیر از مقاومت مردم ونزوئلا در برابر استبداد» نامیدهاند.
«جایزه صلحی که صلح نمیآورد»
تحلیلگران معتقدند که این تصمیم در عمل میتواند به افزایش تنش میان کاراکاس و واشنگتن بینجامد.
چند روز پیش از اعلام این جایزه، دولت مادورو از «نفوذ غیرقانونی جنگندههای آمریکایی در حریم هوایی ونزوئلا» شکایت کرده بود. در این شرایط، انتخاب یکی از چهرههای مورد حمایت واشنگتن برای جایزهای با عنوان «صلح»، بیش از آنکه نشانه آشتی باشد، یادآور قطببندی سیاسی تازهای در نیمکره جنوبی است.
یک «جایزه تسلیبخش» برای ترامپ؟
برخی تحلیلگران غربی نیز این انتخاب را «نوعی جایزه تسلیبخش» برای دونالد ترامپ توصیف کردهاند که در روزهای اخیر، پس از موفقیت در میانجیگری میان اسرائیل و حماس، انتظار دریافت جایزه صلح نوبل را داشت.
اما در نهایت، نوبل صلح به جای رئیسجمهوری که در چندین جبهه نظامی و دیپلماتیک درگیر است، به سیاستمداری تعلق گرفت که از سوی منتقدانش به افراطگرایی، پیوند با نخبگان اقتصادی و تمایل به مداخله خارجی متهم میشود.
بازتاب در ونزوئلا و جهان
در کاراکاس، رسانههای دولتی این انتخاب را «دخالت آشکار در امور داخلی کشور» و بخشی از «جنگ روانی علیه مردم ونزوئلا» توصیف کردهاند. در مقابل، گروههای اپوزیسیون از آن به عنوان پیروزی تاریخی برای دموکراسی در آمریکای لاتین یاد میکنند.
با این حال، یک واقعیت روشن است: صلح نوبل ۲۰۲۵ بیش از هر زمان دیگر، رنگ و بوی سیاست گرفته است – و نام برندهاش نه نماد آشتی، بلکه نشانهای از شکافهای عمیق در آمریکای لاتین امروز است.
ونزوئلا: نه به فریب نوبل!
بیانیه زیر یکی از بیانیههایی است که در ونزوئلا در مورد جایزه صلح نوبل امسال منتشر شده است.
نه به فریب نوبل!
آری به رهایی ملتها!
برادران و خواهران ما در «پاتریا گرانده» (میهن بزرگ آمریکای لاتین)،
امروز امپراتوری و همدستان رسانهای آن، نمایشی تازه از ریاکاری را جشن میگیرند.
ماریا کورینا ماچادو، نماینده الیگارشی «مانتوانا» و خدمتکار سرمایه خارجی، با جایزه صلح نوبل ۲۰۲۵ مورد تقدیر قرار گرفته است.
ما، از سنگر حقیقت انقلابی، این جایزه را همانگونه که هست افشا میکنیم:
ابزاری بیشرمانه از ژئوپلیتیک امپریالیستی برای پاداش دادن به تسلیم و مجازات کرامت ملتهایی که جرأت مقاومت دارند.
این جایزه نه نشانی از صلح، بلکه چکی سفید برای بیثباتسازی کشورها است. هدف آن مشروعیتبخشی به چهرهای است که آشکارا برای واگذاری حاکمیت ملی ما توطئه کرده است.
خیانت دیپلماتیک
خود ماچادو وعده داده است که به نام حکومتی که نماینده مردم ونزوئلا نیست، سفارت ونزوئلا را به اورشلیم منتقل کند – اقدامی در خدمت طرح صهیونیستی و توهینی آشکار به آرمان فلسطین.
این وعدهی صلح نیست؛ اعلام همسویی با رژیمی آپارتایدی است.
کودتاچیِ جایزهگرفته
این نوبل، پاداشِ سالها فعالیت برای درخواست مداخله نظامی خارجی در خاک ونزوئلا است؛ طرحهایی که حتی وزارت دفاع کشور آنها را افشا کرده بود.
آیا این همان «مبارزه مسالمتآمیز» است که کمیته اسلو از آن سخن میگوید؟
جایزهای برای جنگ اقتصادی
در حالی که مردم ونزوئلا با شجاعتی قهرمانانه در برابر محاصرهای اقتصادی و بیرحمانه مقاومت میکنند، امپراتوری یکی از معماران محلی آن محاصره را مفتخر به جایزه کرده است.
این جایزه چیزی نیست جز باجگیری با پوشش افتخار: «تسلیم شو یا رنج بکش».
این نوبل برای ماچادو نیست؛ برای دستورکاری است که او نمایندهاش است – همان سناریویی که در کشورهای دیگر برای توجیه تجاوزها، تحریمهای مرگبار و جنگهای ترکیبی اجرا شده است.
این پیام روشنی است به ملتهای جهان:
مخالفتِ مفید و مورد پسند غرب، تأمین مالی و تشویق خواهد شد؛ اما مقاومت واقعی، شیطانی و منزوی میشود.
در برابر این فریب تنها یک راه وجود دارد:
شورش!
ما صلح قبرستانهای آنان را نمیخریم!
ما دموکراسی بمبها و تحریمهایشان را نمیپذیریم!
صلح ما زاده عدالت، حاکمیت و همبستگی میان ملتهای ستمدیده است؛ صلحی که از دفاع از زمین، بذرها و حق ما برای آیندهای آزاد از امپراتوریها برمیخیزد.
بگذار صدای ما در همه جا طنین اندازد:
¡El pueblo unido jamás será vencido!
ملت متحد هرگز شکست نخواهد خورد!
دور باد امپریالیسم از آمریکای ما!
زنده باد مقاومت بولیواری!
تا پیروزی نهایی!
برای میهن، حاکمیت و سوسیالیسم
جنبش کنوکو – جبهه ملی جمعهای انقلابی سرخیو رودریگز
آخبار روز