«نوال السعداوی» فمینیست مشهور مصری روز یکشنبه اول فروردین در سن ۹۰ سالگی در اثر عارضه قلبی درگذشت. السعداوی از نویسندگان سرشناس مصر بود که به عنوان پزشک، نویسنده، رمان نویس و مدافع حقوق زنان شناخته میشد.
نوال السعداوی در سال ۱۹۵۵ در رشته پزشکی از دانشگاه قاهره فارغ التحصیل شد و به عنوان پزشک کار کرد و سرانجام تخصص روانپزشکی گرفت. او بعدا مدیر بهداشت عمومی دولت مصر شد، اما در سال ۱۹۷۲ پس از انتشار کتابش با عنوان “زن و جنس” که علیه ختنه زنان و ستم جنسی علیه زنان بود، برکنار شد.
مذکرات طبیبه (خاطرات زنی پزشک) نخستین رمان السعداوی بود که باعث شد نام وی به عنوان یکی از چهره های فعال حقوق زنان از مرزهای مصر فراتر برود. این فعال فمینیست که به گفته خودش در بیان انتقادات و دفاع از حقوق زنان آگاهانه صریح و تهاجمی عمل می کرد، پس از انتشار مذکرات طبیبه، به نگارش رمانهای دیگری پرداخت از جمله امرآهٔ عندنقطهٔ الصفر (زنی در نقطه صفر)، امرأتان فی امرأه (دو زن در یک زن)، الغائب (غایب)، الحب فی زمن النفط (عشق در زمان نفت) و چند داستان کوتاه دیگر. در ایران نیز با کتاب چهره عریان زن عرب شناخته شدهاست.
نوال السعداوی بارها از سوی بنیادگرایان تهدید به مرگ شد، دادگاهی شد و سرانجام مجبور شد مصر را ترک کند و به آمریکا برود. وی در سال ۱۹۹۶ به مصر بازگشت و در انتخابات ۲۰۰۴ به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری ثبت نام کرد. در تظاهراتی که بعدا به بهار عربی معروف شد او همیشه در کنار مردم در میدان التحریر قاهره حاضر بود.
دکتر سیمین کاظمی پزشک، جامعه شناس و از فعالان حقوق زنان در ایران به مناسب خاموشی السعداوی در تلگرام خود نوشت:
«او که فمینیسم را از عدالت اجتماعی جدا نمی دید، در راه تحقق آرمان هایش زندان و تبعید و تهدید به مرگ را به جان خرید و در طی عمر هشتاد ونه ساله اش لحظه ای از پا نایستاد، ما او را با کتاب “چهره عریان زن عرب” می شناسیم که با مقدمه ای خطاب به “خواهران ایرانی” منتشر شده است. نوال السعداوی در این مقدمه از احساس خویشاوندی نزدیک خلق ایران با خلق مصر و بلکه همه خلق های عرب و پیوندهای میان آنها و رنج مشترک ناشی از میراث استعمارهای کهنه و نو و نظام های استبدادی داخلی همدست استعمار می گوید و می نویسد:”ما همچنین از موقعیت نازلی که در جوامع ما بر زن به خاطر زن بودنش تحمیل شده مشترکاً رنج می بریم.”
نوال سعداوی در مصاحبه ای با روزنامه شرق درباره تاثیر بهار عربی بر زنان مصر گفته است:آنان مبارزه ای طولانی را برای تغییر نظام طبقاتی، پدرسالار و مذهبی حاکم بر جامعه پیش رو دارند. جنبش زنان مصر در دوره زمامداری رژیم مبارک و سادات دچار شکست هایی شد… آینده زنان مصر بهتر از وضعیت آنان در گذشته و حال حاضر خواهد بود. موانع پیش روی جنبش زنان موضوعی جهانی است و محدود به کشور ما (مصر) نمی شود. اجازه دهیم مبارزه پیش رود و جریان داشته باشد. آزادی زنان در مصر جدای از لزوم آزادی مصری ها از تمامی قیود مذهبی و سیاسی و محدودیت های داخلی و بین المللی نیست. بله ما در انقلاب عقبگردی داشته ایم و همچنین زنان فعال در انقلاب نیز در برهه هایی با شکست مواجه شده بودند با این حال، مبارزه ادامه دارد. این مبارزه بسیار طولانی مدت و دشوار علیه هزاران سال استثمار و بردگی است”.
بی گمان مرگ نوال سعداوی ضایعه ای جبران ناپذیر برای جنبش جهانی فمینیسم است. درگذشت این فعال نستوه حقوق زنان بر همه برابر اندیشان تسلیت باد.»