«علی لاریجانی»، سیاستمدار محافظهکار و از چهرههای مخالف دوره اصلاحات در زمان ریاست جمهوری «محمد خاتمی» که در زمان ریاست ۱۰ سالهاش بر صداوسیما برنامههای امنیتی «هویت» و «چراغ» زمینهساز حذف و فشار بر نویسندگان و روشنفکران و سپس سیاستمداران توسعهگرا شده بود، برای سومینبار در انتخابات ریاست جمهوری ایران ثبتنام کرده است
احسان مهرابی – ایران وایر
پیش از آنکه «محمد مخبر»، معاون اول «ابرهیم رئیسی» که پس از مرگ او کفیل ریاستجمهوری شده، عبارت «حمال» را درباره خود بهکار ببرد، علی و برادرش محمدجواد این عبارت را برای خود بهکار میبردند.
اینک اما علی لاریجانی تصمیم گرفته که با وجود ردصلاحیت در انتخابات سال ۱۴۰۰، شانس خود را برای تصدی ریاست جمهوری که محمد خاتمی آن را «تدارکاتچی» خوانده بود، آزمایش کند.
علی لاریجانی در صورت ریاستجمهوری و اصرار بر توسعهگرایی و شعارهایی که هیچ حمایتی از سوی «علی خامنهای» ندارد، ممکن است که سرنوشتی شبیه «حسن روحانی» پیدا کرده و در نهایت با تحقیر رهبر جمهوری اسلامی، بدرقه شود. گرچه او مانند روحانی هم صراحت بیان ندارد و برای بهدست آوردن قدرت، انتقاداتی مشابه روحانی هم بیان نمیکند.
پایگاه حامیان لاریجانی نیز هنوز معلوم نیست و جبهه اصلاحات اعلام کرده که از نامزد اختصاصی حمایت میکند و به این ترتیب اتفاق سال ۱۳۹۲ و حمایتی که اصلاحطلبان از روحانی کردند، اینبار برای لاریجانی متصور نیست.
بازگشت به «حمالی»
علی و محمدجواد لاریجانی در دهه ۱۳۸۰با اشاره به یکی از خوابهای پدرشان که دیده بود پسرانش حمال شدهاند، خود را به شوخی «حمال نظام» جمهوری اسلامی میخواندند.
علی لاریجانی، در خاطراتش نوشته که در دوره ریاست بر صداوسیما، شبهایی که دیروقت به خانه میرفت، به یاد سخنان پدرش میافتاد که گفته بود خواب دیده، پسرانش «حمال» شدهاند. او ۱۰ سال با حکم خامنهای رییس پرقدرت صداوسیما بود و سپس با ریاستجمهوری احمدی نژاد، دبیر شورای عالی امنیت ملی شد.
در سالهای اخیر اما با تغییر فضا برادران لاریجانی دیگر این خاطره را یادآوری نمیکنند، شاید به این دلیل که باعث دستانداختن آنها در فضای مجازی میشود و اتفاقی که برای مخبر رخ داد برای آنان نیز تکرار میشود.
این بار اما توییت لاریجانی باعث شوخی درباره حضور او در ستاد انتخابات با اسنپ یا تپسی شده است.
لاریجانی در انتخابات سال ۱۳۸۴
۱ میلیون و ۷۰۰ هزار رای لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۸۴ را شاید بتوان رای فردی علی لاریجانی دانست. او در این دوره با حمایت «علیاکبر ناطقنوری» به عنوان کاندیدای شورای هماهنگی اصولگرایان معرفی شد اما دیگر نامزدهای اصولگرا زیر بار تصمیم این شورا نرفتند.
رای بزرگترین سازمان رایساز در جمهوری اسلامی یعنی سپاه پاسداران هم در نهایت به حساب «محمود احمدینژاد» ریخته شد.
شعار لاریجانی در انتخابات «دولت امید» بود و «هوای تازه». شعاری که نه برای اصولگرایان جذاب بود و نه برای اصلاحطلبان و مردم عادی، تا آنجا که او از میان هفت نامزد، نفر ششم شد.
لاریجانی پس از آن دبیر شورای عالی امنیت ملی بود، اما این سمت چندان نپایید و او مجبور به استعفا شد. احمدینژاد، رییسجمهور وقت، لاریجانی را همچنان رقیب خود میدید و بهنوعی در مذاکرات جدی گرفته نمیشد. ازجمله وقتی در حال گفتوگو با دولتهای اروپایی بود، محمود احمدینژاد دائما میگفت که پرونده هستهای «تمام شده و کسی حق مذاکره درباره حقوق ملت ایران را ندارد.»
لاریجانی پس از آن سه دوره رییس مجلس شد که رکورد ریاست مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی است.
در سال ۱۴۰۰ برای دومین بار وارد عرصه انتخابات ریاست جمهوری شد. تبلیغات لاریجانی در این دوره و کلیپ ساخته شده از ثبت نامش خاص بود. او همچنین در فضای مجازی نیز حضور فعالی داشت.
در این دوره اما به نظر میرسید حکومت تصمیم به ریاستجمهوری رئیسی گرفته و در این راه حتی لاریجانی هم ردصلاحیت شد.
«حسین جعفرزاده»، از نزدیکان «صادق آملی لاریجانی» که آن زمان عضوی از شورای نگهبان بود، نوشت که «محمدحسن صادقیمقدم» موضوع تابعیت خارجی دختر لاریجانی را مطرح کرده است.
براساس این روایت، صادق لاریجانی پس از جلسه، با معاونت ضدجاسوسی وزارت اطلاعات تماس گرفته و با استعلام از این معاونت و معاونتهای دیگر وزارت اطلاعات، ادعای صادقیمقدم را تکذیب کرده است.
در این میان خامنهای دلجویی خشکوخالی از لاریجانی انجام داد و از «جفا و ظلم» به برخی از داوطلبان ردصلاحیت شده و «جبران» آن سخن گفت. با این حال شورای نگهبان اعلام کرد که «برخی گزارشهای نادرست» در نظریه نهایی این شورا موثر نبوده است.
مدتی بعد نیز نامه شورای نگهبان به «علی لاریجانی» و پاسخ او منتشر شد.
در این نامه به مواضع سیاسی و اظهارات علی لاریجانی در موضوعات و مقاطع مختلف از جمله اعتراضات سال ۸۸ و حمایت او از نامزدهای ردصلاحیت شده مجلس اشاره شد. موضوعاتی که شاید قابل انتظار بود، اما در نامه شورای نگهبان تلویحا تصویب برجام نیز از دلایل ردصلاحیت او اعلام شد.
علی لاریجانی از اصطلاح «خالصسازی» برای توصیف وضعیت فعلی استفاده کرده است. او سالها است تلاش میکند رفتار «اکبر هاشمی رفسنجانی» را تقلید کند و خود را به عنوان فردی فرای جناحهای سیاسی به افکار عمومی بقبولاند. آرزو دارد که قدرتش نیز رفتهرفته وابسته به سمتهایش نباشد و بدون صندلی ریاست هم فردی تاثیرگذار در سیاست شود.
شاید از این رو تلاش میکند که حضورش در انتخابات نیز شبیه به حضور هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۹۲ باشد.
لاریجانی در سال ۱۴۰۰ نتوانست که با ردصلاحیت خود جریانسازی کند. جبهه حامیان لاریجانی نیز هنوز مشخص نیست. جبهه اصلاحات اعلام کرده که در این دوره از نامزدهای اختصاصی حمایت میکند و این موضوع کار را برای لاریجانی سخت میکند.
نامزد محمد خاتمی نیز فعلا «محمد صدر» است، اما مشخص نیست که تایید صلاحیت شود .در این بین احزابی مانند کارگزاران و همچنین جریان حسن روحانی ممکن است از لاریجانی حمایت کنند.
همه این اتفاقات اما به شرط تایید صلاحیت است. برخی سخنان خامنهای درباره عدم تایید صلاحیت لاریجانی و «ضرورت جبران» آن در انتخابات قبلی را دلیلی برای تایید صلاحیت او در این دوره میدانند. اما از نگاه دیگر، این سخنان تنها یک دلجویی خشکوخالی میدانند نه دلیلی برای تایید صلاحیت.
اگر رهبر جمهوری اسلامی اراده داشته باشد که تغییری در فضای عمومی ایجاد کند، میتواند برخلاف گذشته، مجوز تایید صلاحیت علی لاریجانی را صادر کند. اما این تازه اول ماجراست. آیا افکار عمومی اثر مخرب او در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی را به یاد میآورد؟ دو برنامه هویت و چراغ که اولی را از زمینهسازان قتلهای زنجیرهای و حذف فیزیکی روشنفکران میخوانند و دومی برنامه چراغ که در آن سیاستهای دولت وقت که مورد حمایت شهروندان قرار داشت، تخریب میشد.